Het wordt door de versoepelingen onvermijdelijk drukker in de trein. Terwijl de anderhalvemetersamenleving tussen onze oren zit, moeten treinreizigers op drukke momenten opeens weer dicht op elkaar zitten. De regel: elke zitplaats is een zitplaats.
"Ik zal de regels in deze trein even uitleggen want er bestaan wat misverstanden over", klinkt het door de luidspreker van een volle trein van Almere naar Groningen. "Elke zitplaats is een zitplaats, dus het is niet de bedoeling dat je je tas op de stoel naast je zet. Omdat afstand houden niet altijd kan, is een mondkapje verplicht."
Sommige reizigers zoeken alsnog een plaatsje naast een vreemde, anderen blijven toch in het gangpad. Liever een uur staan dan voor je gevoel bovenop elkaar in een vol vierzitje.
Mission impossible
Sinds vandaag geldt niet meer het dringende advies om alleen voor noodzakelijke reizen het openbaar vervoer te gebruiken. De NS (Nederlandse Spoorwegen) verwacht de komende tijd ook meer reizigers doordat Nederland langzaam van het slot gaat.
"Het is wennen, maar we zullen de komende tijd weer iets dichter bij elkaar gaan zitten in de trein", zegt een conducteur in de trein van Amsterdam Amstel naar Amsterdam Centraal. "Reizigers vinden het lastig", vult een conductrice in de stationshal van Amstel aan. "De perceptie van druk is veranderd."
Een woordvoerder van NS noemt het zelfs 'mission impossible' om zoveel ruimte in de trein te creëren dat mensen niet het gevoel van drukte hebben. "Zoveel treinen en ruimte op het spoor hebben we niet. Want waar we vóór corona druktemeldingen kregen als een trein voor 90 procent vol zat, gebeurt dat nu al bij 30 tot 40 procent. En als mensen blijven staan omdat ze niet naast iemand willen zitten, lijkt het ook nog sneller vol.”
Daarnaast is het volgens NS onmogelijk om een dienstregeling te rijden met de anderhalvemeterregel. Daar zijn de treinen al niet breed genoeg voor, zegt de woordvoerder. "In het begin van corona zijn daarom de spelregels van het openbaar vervoer vastgesteld door de overheid en op advies van de deskundigen van het OMT (Outbreak Management Team). In versie 1 stond al dat het niet mogelijk is 1,5 meter afstand te houden. Dat is nog steeds zo. Het openbaar vervoer was daarom ook de eerste met een mondkapjesplicht."
NS laat nu stap voor stap meer treinen rijden. De bedoeling is halverwege juni op 98 procent van de oude dienstregeling te zitten. Het kan wel soms zijn dat treinen korter zijn dan vroeger, bijvoorbeeld omdat van een ochtendspits nog steeds niet echt sprake is. De woordvoerder: "Per rit berekenen we wat nodig is om iedereen een zitplaats te geven. We kijken ook kritisch of het verantwoord is om kortere treinen te laten rijden. Misschien goed om even te benadrukken: we rijden diensten op basis van geschatte reizigersaantallen, niet op kostenbesparing."
Is reizen in de trein veilig?
Freek Bos, directeur van reizigersorganisatie Rover, heeft in maart en in april een oproep gedaan aan de NS om meer treinen in te zetten. "We zagen in maart een toename van druktemeldingen via ons coronameldpunt en op volletreinen.nl. Toen in april het aantal meldingen door het dak ging, hebben we de oproep herhaald. Ik vind dat je als vervoerder zoveel mogelijk het risico op besmetting moet voorkomen. Daarom ben ik blij dat de NS vaker gaat rijden."
Onveilig zou hij het reizen met de trein niet noemen. "Ik heb niet de expertise, maar ik weet dat internationaal studies zijn gedaan die laten zien dat treinreizigers weinig risico lopen op besmetting. Daarnaast hebben de deskundigen van het OMT besloten dat het zo veilig kan, met mondkapje reizen. Ook zijn er in het Nederlandse ov nog geen besmettingshaarden geconstateerd. Veilig reizen kan. Als het kan, houd afstand. Lukt het niet, geen probleem."
Het advies van de NS als het voor je gevoel te druk is in de trein: je kunt er ook voor kiezen een trein eerder of later te nemen. In de NS-app zie je de verwachte drukte per rit. Daar kun je je reis ook aanmelden zodat de NS een betere inschatting van het aantal reizigers kan maken.
