'Hij lag met een glimlach in de kist, het was goed zo'

Zijn dochter Elske:

"Mijn vader - of heit, zoals ik zelf zeg - stond nog volop in het leven, hij was het nog absoluut niet zat. Sinds drie jaar was hij met pensioen, maar hij zat nooit stil. Zo hielp hij de overbuurman vaak mee die een eigen pallethandel heeft. En het liefste ging hij met mijn moeder, waarmee hij 47 jaar getrouwd was, op vakantie met de caravan. Vorig jaar ging dat niet vanwege het coronavirus, maar dit jaar zouden ze weer volop gaan genieten van alle vakanties samen.

Qua gezondheid kon dat ook weer, want na zijn openhartoperatie in november, voelde hij zich weer zo fit als een hoentje. 

Toch was ik wel altijd bang dat hij corona zou krijgen, want hij zat in verschillende risicogroepen. Zo had hij diabetes, overgewicht en hart- en vaatziekten. Hij hield zich daarom aan alle regels en in het begin van de coronacrisis hebben we elkaar niet gezien, om alle risico's te beperken. En toen we elkaar in mei wel weer opzochten, bleven we altijd afstand houden. 

Vooral nu ik weet dat hij alsnog is overleden aan het coronavirus, had ik hem achteraf gezien zo graag nog een knuffel willen geven. Een laatste kus."

"Want waar heit in de eerste golf ongeschonden bleef, kreeg Covid-19 hem in de tweede golf wel te pakken. We weten nog steeds niet hoe, of waar, maar halverwege januari kreeg hij de eerste klachten. Hij voelde zich niet fit, moest overgeven en had diarree. Het leek op een gewone griep, maar voor de zekerheid liet hij zich toch testen. 

Op 12 januari kwam de uitslag: helaas, positief. Omdat ik niet om de hoek woon - een uur rijden - belden we die week iedere dag via beeldbellen. Het leek redelijk goed te gaan en zelf zei hij nog: 'Als het zo afloopt, mag ik in mijn handen knijpen.'

Heit had een fantastische huisarts, ze kwam die week meerdere keren langs voor een controle. Het zuurstofgehalte in zijn bloed bleef iedere keer steken op zo'n 90 procent. Lager mocht absoluut niet, dan zou hij naar het ziekenhuis moeten. Maar voor nu leek het goed te gaan."

"Tot zaterdag 16 januari. In de ochtend leek er nog niets aan de hand, maar toen ik in de middag weer belde, was het helemaal mis. De ambulance was onderweg, heit moest naar het ziekenhuis in Sneek worden gebracht. Daar werd hij opgenomen op de corona-afdeling en kreeg hij zuurstof via een zuurstofbril.

Dat leek hem redelijk goed te doen, maar maandag had hij alweer meer zuurstof nodig, wat werd opgehoogd naar de maximale hoeveelheid. Als dit niet aan zou slaan, zou hij naar de intensive care worden overgebracht. Iets waar hij absoluut niet op zat te wachten.

Die avond belden we nog, maar heit werd steeds benauwder en was erg moe. 'Ga alsjeblieft niet dood', zei ik nog tegen hem. 'Ik zal het proberen', was zijn antwoord. Heit zei in dat gesprek nog: 'Als mensen zeggen dat het maar een griepje is, dan geef ik ze een schop onder hun kont.' En voordat ik ophing zei ik: 'Als je maar weet dat ik van je hou.' 'Dat is goed meisje', zei hij.

Het bleken mijn laatste woorden tegen hem te zijn."

"De volgende dag, 19 januari, was mijn verjaardag. Het eerste wat ik die ochtend zag op mijn telefoon was geen verjaardagswens, maar een gemiste oproep van mijn zus. Zij was de contactpersoon voor het ziekenhuis en bleek om kwart voor zes in de ochtend gebeld te zijn. Heit zou in slaap worden gebracht, hij moest beademd worden op de ic.

Het wrange is dat het ziekenhuis die ochtend driekwartier lang geprobeerd heeft om mijn moeder te bereiken, zodat ze nog met heit kon praten. Normaal hoort zij alles in haar slaap, maar dit keer hoorde ze haar telefoon niet overgaan. 

Daarom is het mijn zus die mijn vader als laatste heeft gesproken. Ze was niet bezig met afscheid nemen, ze praatte hem alleen maar goede moed in. 'Blijf positief heit, hoop blijven houden', zei ze. Maar de laatste woorden van heit waren: 'Dit komt niet meer goed.'"

"Omdat mijn moeder en ik ook positief getest waren op corona, mochten we in het begin niet langskomen op de intensive care. Gelukkig werden we op de hoogte gehouden via beeldbellen, waarbij de verpleegkundigen heit ook vaak lieten zien. Mijn zus testte al snel negatief, waardoor zij wel bij mijn vader op bezoek mocht. Toen heit twaalf dagen op de ic lag, was ik lang genoeg klachtenvrij waardoor ik ook langs mocht komen.

Het leek die dag wat beter te gaan, en ook de volgende dag ging goed. Hij reageerde zelfs op sommige dingen door met zijn ogen te knipperen. Maandag mocht mijn moeder eindelijk langskomen. Maar helaas kon mijn moeder geen contact meer maken met mijn vader, de slaapmedicatie was namelijk weer verhoogd. 

En na het bezoek van mijn moeder aan mijn vader, ging het snel verder bergafwaarts. Omdat hij juist de dagen hiervoor een opleving had gehad, hebben wij nog altijd het gevoel dat mijn vader heeft gewacht op mijn moeder, voordat hij zou gaan."

"Enkele dagen later kregen wij namelijk van de arts te horen dat het niet goed meer ging. Er was een nieuwe schimmel ontdekt in zijn longen en ook zijn nieren functioneerden niet meer goed. Hij was aan de nierdialyse gelegd, maar er waren geen verwachtingen dat dit goed zou aanslaan. 

En dat klopte, die avond kregen we bericht dat de behandelingen niet werkten en dat alles gestopt zou worden. Mijn moeder, broers, zus en ik moesten allemaal naar het ziekenhuis komen, waarna alle slangetjes van heit werden afgehaald en de beademing werd stopgezet.

Hij heeft hard gevochten, maar was te ziek. Hij heeft de strijd niet kunnen winnen, binnen vijf minuten was heit overleden, in het bijzijn van ons allemaal."

"Heit heeft altijd gezegd: 'Als mijn tijd is gekomen, dan is dat zo.' Hij was niet bang voor de dood, dit bleek uit alles. Zo had hij zijn uitvaart grotendeels al zelf voorbereid. Hij had dit op een briefje geschreven voorafgaand aan de openhartoperatie en dit aan mij gegeven. Als hij het zou redden, moest ik dat briefje verscheuren. Vlak voordat het coronavirus toesloeg, kwam ik het briefje weer tegen.

De openhartoperatie was geslaagd, dus het briefje zou niet meer nodig zijn. 'Stuur er maar een foto van via WhatsApp en verwijder het dan maar', zei hij tegen me. 

Toen hij aan corona overleed, heb ik het briefje in zijn telefoon opgezocht. De uitvaart was heel verdrietig, maar hierdoor ook perfect."

"De kist werd gemaakt door mijn broers, man en zwager, van de pallets van de overbuurman. Er was geen rouwauto, maar de vrachtwagen van de pallethandel werd gebruikt voor de laatste rit richting het uitvaartcentrum. Er stonden buren buiten langs de route, en toen we langs zijn laatste werkplek reden, stonden alle oud-collega's in een lange rij.

We hebben meer dan 234 rouwkaarten gekregen samen met ontzettend veel bossen bloemen. Het is niet te beschrijven hoeveel steun dat geeft. We wisten natuurlijk dat heit een fantastische man was, liefdevol, altijd vrolijk, nooit te beroerd om iets voor iemand anders te doen. Maar wat is het fijn om te horen en te zien dat onze heit zo'n geliefde man was.

We vinden het nog steeds heel moeilijk dat we geen goed afscheid hebben kunnen nemen van hem. Dat is vooral ook voor mijn moeder heel moeilijk, zij was altijd samen met hem, ze waren 47 jaar getrouwd. Zij is nu alleen en mist nu haar maatje, haar zielsverwant.

Maar dat heit met een glimlach op zijn gezicht in de kist lag, is voor ons gelukkig wel een laatste teken dat het goed was zo."