De afgelopen maanden worden veel meer omgebouwde alarmpistolen illegaal aangeboden. De wapens zijn door hun lage aanschafprijs vooral in trek bij jongeren en vuren echte kogels af. De pistolen zijn daardoor levensgevaarlijk, maar dat lijkt niet binnen te dringen bij de veelal jonge doelgroep.
Dat blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws, dat de illegale verkoop van deze omgebouwde alarm- en gaspistolen de afgelopen tijd in de gaten hield. In chatgroepen voor wapenhandel met duizenden leden worden deze pistolen te koop aangeboden, veelal voor een schijntje ten opzichte van 'echte' pistolen.
Hoe dat in z'n werk gaat, zie je in dit filmpje.
Zo ziet de handel in omgebouwde alarmpistolen eruit
Door de lage prijs zijn de pistolen vooral in trek bij jongeren en jongvolwassenen. Daar maakt de politie zich zorgen om. "Het klinkt allemaal onschuldig, het ombouwen van zo'n ding, maar dat is het zeker niet", vertelt Arjan de Zwart, hoofd van de Rotterdamse recherche. "Dit is een groot probleem. We moeten voorkomen dat deze wapens voor jongeren net zo gewoon worden als messen."
Aanbod op Telegram en Snapchat
De afgelopen maanden zijn honderden omgebouwde alarmpistolen te koop aangeboden op verschillende chat-apps als Telegram en Snapchat. Verkopers adverteren met foto's en video's van hun wapens waarin de datum en hun gebruikersnaam zichtbaar moeten zijn (zie foto hieronder), zodat kopers weten dat ze niet met een oplichter te maken hebben. Als een koper geïnteresseerd is, maakt ook hij een foto van cash geld met daarbij ook de datum en gebruikersnaam.
De politie is op de hoogte van het aanbod op chat-apps en probeert daar grip op te krijgen: "Als iemand iets aanbiedt, proberen we een koop tot stand te brengen en daarbij de verkoper aan te houden. Dat is al een aantal keren succesvol gebleken", zegt een woordvoerder. "Maar het aanbod is gegroeid, dat zien wij ook."
Het zijn niet alleen 'jongens op zolderkamers' die alarmpistolen ombouwen, vertelt De Zwart: "Het zijn ook bendes die op grote schaal deze wapens ombouwen. De kopers variëren enorm, van jongeren en volwassenen die zo'n ding interessant vinden maar ook criminelen die iemand willen omleggen."
Populair onder de jeugd
De omgebouwde alarmpistolen zijn populair onder jeugdige criminelen. Een deel van hen koopt zo'n pistool als stoerdoenerij, bijvoorbeeld om ermee te pronken op sociale media of om het te laten zien aan vrienden. "Maar als je eenmaal zo'n ding op zak hebt, wil je het ook gebruiken, met alle gevolgen van dien", waarschuwt De Zwart. De omgebouwde alarmpistolen kosten vaak 200 tot 300 euro. Voor een 'echt' vuurwapen als een Glock betaal je al gauw enkele duizenden euro's.
De politie schat dat 40 procent van het illegale wapenbezit gas- en alarmpistolen betreft. In 2019 zijn 1473 gas- en alarmpistolen in beslag genomen, in 2020 groeide dit aantal naar 1885. Het gemak waarmee veel van dit soort pistolen zijn te bestellen en om te bouwen naar wapens die kogels afvuren, baart de politie zorgen, vooral nu de handel via chat-apps flink toeneemt.
Alarm- en gaspistolen
Gas- en alarmpistolen zijn pistolen die geen kogels afvuren, maar knalpatronen, bijvoorbeeld voor de start van hardloopwedstrijden of om dieren te verjagen. Jongeren onder de 18 mogen geen alarmpistool in bezit hebben, volwassenen alleen specifieke modellen; bijvoorbeeld een alarmpistool met een dichte, vierkante en verkorte loop. Deze kunnen niet omgebouwd worden naar een werkend vuurwapen en zien er niet uit als een echt pistool.
Alarmpistolen met een ronde en lange loop zijn in Nederland verboden, of ze nu omgebouwd zijn of niet. Als je rondloopt met een nep- of alarmpistool dat ook geschikt is om iemand mee te bedreigen, bijvoorbeeld omdat het erg lijkt op een echt vuurwapen, kun je er negen maanden celstraf voor krijgen.
Alarmpistolen uit Turkije
Een groot deel van de aangeboden omgebouwde alarmpistolen is van het model Zoraki van het Turkse Atak Arms. Dit soort wapens zijn in Turkije veel in omloop en makkelijk te krijgen, weet Midden-Oostencorrespondent Olaf Koens, die in Istanbul woont: "Als je er eenmaal op let, zie je ze overal. De parkeerwacht heeft er een, de beveiliger in de winkelstraat. Veel Turken hebben thuis een vuurwapen liggen, of dit soort alternatieven die bijna niet van echt te onderscheiden zijn."
"Ze zijn op veel plaatsen te koop. Aan de ene kant verkopen ze accessoires voor mobiele telefoons, aan de andere kant dit soort wapens. Je komt ze ook vaak tegen bij bruiloften, dan is het traditie dat er geschoten wordt om met een flinke knal het bruidspaar geluk en vreugde toe te wensen. Met echte kogels is dat natuurlijk gevaarlijk. Deze wapens zijn een alternatief, al blijft het schrikken."
Naar Europa
De Turkse alarmpistolen worden verzonden naar onder andere Slowakije, Tsjechië Spanje en Duitsland, waar deze wapens wel mogen worden verkocht, en komen zo de Europese Unie binnen, stellen verschillende wapenexperts. De pistolen worden vervolgens per auto, vrachtwagen of post naar Nederland gebracht. Daar komen ze terecht bij criminelen die de alarmpistolen ombouwen tot wapens die kogels afvuren.
Het ombouwen gaat relatief simpel: in de loop van veel alarmpistolen zit een blokkering zodat er geen projectielen mee kunnen worden afgeschoten. Die kun je er met een boor en soms zelfs met een schroevendraaier uit krijgen. De meeste ombouwers zetten er een geheel nieuwe loop in. De knalpatronen in het magazijn worden daarna vervangen door echte kogels. Het gaat vaak om 9 mm-patronen.
Ook worden de knalpatronen soms omgebouwd door er een kogel in te stoppen. Het gebeurt regelmatig dat de pistolen door het ombouwen haperen tijdens het schieten of soms zelfs ontploffen.
Snel geld verdienen
De omgebouwde alarmpistolen zijn in omloop binnen het criminele circuit, maar door de lage aanschafprijs worden deze wapens ook ingezet door minderjarigen om elkaar te bedreigen. Een minderjarig meisje schoot met een alarmpistool op een woning en kreeg daarvoor eind 2019 twaalf maanden jeugddetentie.
De wapens kwamen nog recentelijk in het nieuws toen twee jongens van 17 en 18 jaar werden veroordeeld voor het ombouwen en verkopen ervan. De vader van de 17-jarige jongen hielp hen met de handel, onder meer door zijn garagebox en gereedschap ter beschikking te stellen.
De omgebouwde alarmpistolen worden in het criminele circuit gebruikt en zijn lastiger te traceren dan normale pistolen omdat ze niet geregistreerd zijn. "Maar besef wel dat je er iemand mee dood kunt schieten", zegt Gert Kaaij, de advocaat van de twee jongens. "Het is zo gemakkelijk. Je koopt in Tsjechië wat van die rotzooi, gaat wat boren en vervolgens kun je er echte kogels mee afschieten."
Maar bij de jeugd 'voelt het anders', zegt hij. "Er is een soort onderlinge trots als het ze lukt een alarmpistool om te bouwen. Ze hebben allemaal het gevoel dat het wel meevalt met die dingen. De vraag is nu: hoe kunnen we dit maatschappelijk aanpakken om het wel bij hen door te laten dringen dat deze wapens echt gevaarlijk zijn?"
Dagelijkse update
Wil jij iedere middag een selectie van het belangrijkste nieuws en de opvallendste verhalen in je mail? Meld je dan nu aan voor de dagelijkse update.
