Deniz Üresin, de zelfverklaarde lachgaskoning van Amsterdam, heeft afstand gedaan van de troon. Sterker nog, de ballonnetjes die hem duizenden euro’s opleverden, noemt hij nu 'drugs vergelijkbaar met heroïne'. Met de gemeente en de politie, zijn vijanden van vroeger, geeft hij voorlichting aan jongeren over de gevaren van lachgas.
Drugs? Zo kun je lachgas echt niet noemen. Zo dacht Deniz (26) toen hij z’n handeltje begon. Hij verkocht lachgasballonnen vanuit bakfietsen op straat. Door zijn klanten eerst online te laten bestellen, omzeilde hij een tijd het verbod op straatverkoop en was hij de gemeente en de politie te slim af.
Maar anderhalf jaar later klinkt hij helemaal niet meer als die overmoedige cowboy van toen. "Als je ziet wat die ballonnetjes met klanten en vrienden gedaan hebben… Als je je eigen personeel in een revalidatiecentrum bezoekt en ze door lachgas met een tijdelijke dwarslaesie in een rolstoel zitten… Dan ga je wel twintig keer nadenken. Zoveel geld verdienen was natuurlijk lekker, maar ik vind persoonlijk dat mensenlevens meer waard zijn."
Vorig jaar overleed 'zijn beste maat' aan een hartstilstand. "We hebben samen weleens veertien tanks gespaced op een avond", vertelt Deniz. En door zijn eigen lachgasgebruik is z'n relatie van vijf jaar kapot gegaan. "We zouden gaan trouwen enzo."
Na al die ellende en een paar goeie gesprekken met gemeenteraadslid Sofyan Mbarki (PvdA) en iemand van de politie besloot Deniz te stoppen met de business. "Maar stoppen was niet genoeg. Mede door mijn bedrijf Ufogas is lachgas enorm populair geworden. Ik weet wat het spul is, wat het met mij heeft gedaan en met mijn klanten. Dus ben ik een campagne gaan opzetten."
Zorgen over gevaarlijk lachgasgebruik
In Amsterdam willen de PvdA en de ChristenUnie samenwerken met Deniz om met jongeren, vooral van Marokkaanse en Turkse komaf, te praten over de gevaren van lachgas. Ook proberen de partijen lachgas te verbieden, op dezelfde manier als dat in Arnhem is gebeurd.
PvdA-fractievoorzitter Sofyan Mbarki maakt zich zorgen over het gebruik door jongeren in zijn stad. "In onderzoek van de Hogeschool van Amsterdam las ik dat het excessief gebruik toeneemt. Lachgas is een drug die vrij laagdrempelig is voor jongeren van Turkse en Marokkaanse afkomst. Alcohol en andere drugs gebruiken zij niet zo snel."
Mbarki krijgt geregeld de vraag of het wel verstandig is met de ex-lachgasverkoper samen te werken. Deniz heeft nog duizenden euro's aan boetes open staan bij de gemeente, omdat hij lachgas op straat bleef verkopen nadat dat verboden was. De juridische procedure daarover is nog bezig.
Mbarki: "Ik veroordeel zijn gedrag van toen, maar ik vind ook dat iedereen die tot inkeer komt een nieuwe kans verdient. Bovendien: we zetten in Nederland ook ex-delinquenten voor de klas om kinderen te waarschuwen voor criminaliteit. Deniz is een aanvulling op de voorlichting van professionals. Als hij het vertelt, komt het echt binnen. Hij was een verkoper en een gebruiker in één."
Boze berichtjes van lachgasverkopers
Door de coronamaatregelen is het wat lastiger, maar Deniz vertelt dat hij vaak 'live' gaat op Instagram (@koningdenizofficial) om voorlichting te geven. Ook helpt hij kinderen met schoolopdrachten over lachgas. Met de gemeente Den Haag heeft hij een video opgenomen voor scholen, vertelt hij trots. "Docenten vinden het gruwelijk dat ik als bekende ex-verkoper wijs op de gevaren."
En het werkt, concludeert Deniz. Want hij krijgt boze berichtjes van lachgasverkopers die vinden dat hij de markt kapot maakt. Sinds Deniz op sociale media strooit met waarschuwingen verkopen zij veel minder tanks, klagen zij.
De ex-lachgaskoning is er blij mee, hij hoopt zo 'de fout uit zijn verleden te corrigeren'. Het gaat beter met hem. Hij verdient zijn geld nu met het bezorgen van maaltijden, boodschappen en medicijnen. Dat betekent wel een nulletje minder aan het eind van de maand. "Maar liever dat dan een ton in je zak en mensen vergiftigd."
Zeker 64 dwarslaesies door lachgas
- In twee jaar tijd zijn tenminste 64 jongeren met een gedeeltelijke dwarslaesie in het ziekenhuis behandeld vanwege het gebruik van lachgas. Dat blijkt uit een steekproef van de Nederlandse vereniging voor Neurologie van begin 2020.
- Exacte cijfers zijn er niet, maar het werkelijke aantal zal hoger liggen.
- De gemiddelde leeftijd van de slachtoffers was 22 jaar.
- Barry Ruijter, neuroloog in opleiding bij het Amsterdamse ziekenhuis OLVG, zei vorig jaar tegen RTL Nieuws dat hij en zijn collega's steeds meer problematische gebruikers zien. "Dat zijn mensen die meer dan 100 ballonnen per dag nemen."
