Zware criminaliteit heeft nauwelijks last van corona gehad

In de afgelopen 11 maanden zijn er in Nederland 730.435 geregistreerde misdrijven gepleegd. Dat is maar 0,5 procent minder ten opzichte van vorig jaar. Wel is de misdaad veranderd. Zo daalde het aantal inbraken met 21 procent, waren er 23 procent minder overvallen en liep het aantal winkeldiefstallen met 11 procent terug. Het aantal opgelichte mensen op internet steeg daarentegen met 47 procent. 

Juist in de zwaarste misdaadcategorie is een toename te zien. Zo steeg (poging tot) moord en doodslag met 4 procent. Maar ook de wapenhandel ging met 5 procent omhoog. Het is voor het eerst in jaren dat het aantal zaken voor (poging tot) moord en doodslag stijgt. Burgemeesters en de politievakbond maken zich zorgen dat de misdaad in Nederland verhardt, vooral als het gaat om de drugscriminaliteit.

Achter de feiten aanlopen

René Verhulst, burgemeester van Ede, weet niet of de georganiseerde criminaliteit het afgelopen jaar geen last heeft gehad van corona. Maar hij weet wel dat criminelen ook niet stilzitten. "Ik denk dat men juist de corona-tijd heeft benut om dingen verder te organiseren."

De gemeente Ede heeft een groot buitengebied waar regelmatig drugslabs en kwekerijen worden gevonden. Burgemeester Verhulst: "Je moet oppassen dat je niet achter de feiten aanholt bij de ondermijnende criminaliteit. We hebben net wat voor elkaar om mensen bewuster te maken, maar ondertussen word je via Whatsapp-fraude opgelicht. Men bedenkt steeds iets nieuws."

Wereldwijd groeit de vraag naar drugs. Nederland heeft een van de grootste doorvoerhavens en is een van de grootste producenten. Om deze reden groeit de drugscriminaliteit ook hier, zo geeft Aanjaagteam Ondermijning in een onderzoek aan. 

Geen fenomeen van de Randstad

Wie zich ook zorgen maakt over de ontwikkelingen van zware criminaliteit is Ahmed Marcouch, burgemeester van Arnhem. "Het is geen fenomeen wat voorbehouden is aan de Randstad. Het is ook in mijn regio te zien. We zien dat heel jonge mensen gelokt worden door het grote en snelle geld van de cocaïnehandel en andere soorten van drugscriminaliteit. Je praat dan over mensen van 17 tot en met 21 jaar."

Burgemeester Marcouch ziet de verharding van georganiseerde misdaad ook terug in de liquidaties van het afgelopen jaar. Deze vonden in heel Nederland plaats. "Het zijn jonge mensen die snel naar geweld grijpen op het moment dat het daar in die kringen niet goed gaat."

Geen budget

"De harde en georganiseerde misdaad is fors uit de hand gelopen," zegt Jan Struijs, voorzitter van de Politiebond. "We hebben nog onvoldoende antwoorden om dit voldoende te bestrijden. Dat vind ik een hele zorgwekkende ontwikkeling." 

Volgens Struijs moeten we gaan investeren in innovaties en vernieuwingen om dit soort delicten aan te pakken. "Als je ziet wat het budget daarvoor is voor de komende jaren dan is dat gewoon veel te laag." Daarnaast blijven er volgens hem te veel zaken bij de rechercheurs liggen. "Rechercheurs werken zich drie slagen in de rondte, maar er is heel veel te doen."

Samenwerking overheid

De burgemeesters zien het antwoord vooral in de samenwerkingen tussen overheidsdiensten. Burgemeester Marcouch: "Ik denk dat het heel belangrijk is dat we als overheid georganiseerd reageren op die georganiseerde misdaad. We moeten het de georganiseerde misdaad moeilijker gaan maken." De burgemeester van Ede zou graag meer hulp willen krijgen van de Belastingdienst om zo het vermogen van criminelen af te pakken. Ook wil hij hogere straffen. 

"De georganiseerde criminaliteit heeft een verwoestende werking op onze samenleving. Zolang de straffen laag zijn en je drugs makkelijk kan produceren en binnenbrengen, blijft het in Nederland gebeuren," vertelt burgemeester Verhulst.