Een jongetje van nog geen 10 krijgt de lelijkste dingen naar zijn hoofd geslingerd onder een sinterklaasreclame op de Facebookpagina van Bol.com. Een enkeling kan het niet nalaten om het kind uit te maken voor zwarte piet. "Verbijsterend", noemt Bol.com de reacties. "Waar mogelijk proberen we deze te blokkeren."
Sommige reacties zijn achtergelaten door anonieme accounts met overduidelijk verzonnen namen. Andere mensen schelden de jongen uit, terwijl ze volledig herkenbaar zijn voor hun familie, vrienden en werkgever.
Onder anderen Benny, Iris, Mario en Wezley deinzen er niet voor terug om te reageren met hun eigen naam. Niets op hun Facebookprofiel wijst erop dat het gaat om nepaccounts. Hun reacties laten we maar even voor wat ze zijn, maar voor wie het per se wil weten, deze twitteraar deelde enkele screenshots.
Bol.com zit ernstig in zijn maag met de vuilspuiterij tegen het kind. "Op de reacties van een paar dagen geleden hebben we gereageerd en die hebben we laten staan."
Blokkeren of verwijderen
Dat deed het bedrijf 'om niet onnodig olie op het vuur te gooien'. Inmiddels zegt Bol.com tegen RTL Nieuws dat 'nieuwe negatieve reacties waar mogelijke geblokkeerd of later verwijderd'.
De reacties kwamen in de openbaarheid door een tweet van Naima Kałużna. "Ik heb geen woorden hiervoor", schreef zij op Twitter. Haar tweet werd meer dan 1500 keer gedeeld.
Hoogleraar diversiteit Rosemarie Buikema van de Universiteit Utrecht is niet per se verbaasd dat mensen volledig herkenbaar de lelijkste dingen delen op social media. "Het is misschien niet eens gericht aan dat jongetje. Het is een bericht aan gelijkgestemden: 'dit laten wij ons niet gebeuren, we moeten ons land verdedigen'. Het leger wordt als het ware gemobiliseerd."
Knecht
"Voor veel mensen is inmiddels wel duidelijk dat er sprake is van een machtsverschil tussen Sinterklaas en zijn vaak clowneske zwarte pieten", zegt Buikema. "Sinterklaas is de baas, zwarte piet zijn knecht. Die knecht heeft raciale kenmerken en daarom is het uiterlijk van zwarte piet veranderd. De maatschappelijke tendens is dat wij de wereld zo niet meer wensen te zien."
"Deze mensen op Facebook willen niet erkennen dat zwarte piet de onbalans in een machtsrelatie representeert. Dat zij zo hard roepen komt voort uit de wens om niet ongehoord te blijven: 'ik durf wel uit te komen voor mijn mening'. De teneur van de reacties is dat 'ons' iets wordt afgepakt, wie dat 'ons' ook moge zijn."
Ondertussen heeft Naima Kałużna, die de zaak op Twitter in beweging bracht, haar eigen manier gevonden om tegenwicht te bieden aan het racisme. "Ik heb mensen opgeroepen om positief te reageren onder het Facebookbericht. Zelf heb ik gezegd dat deze jongen een prachtige glimlach heeft en dat we moeten stoppen om zulke reacties achter te laten. Vaak hangt er een negatieve sfeer rond alles dat met zwart te maken heeft."
Verbijsterd
"Deze mensen schreeuwen om aandacht, maar de enige aandacht die ze krijgen is negatieve aandacht", zegt Kałużna. "Dat is op zich fijn om te zien, maar de vicieuze cirkel van negativiteit moet worden doorbroken. Door hier aandacht aan te blijven geven, hoop ik dat de cirkel wordt doorbroken."
Bol.com laat weten 'verbijsterd' te zijn over de nare reacties, 'ook al reageert het merendeel gelukkig heel positief'. Het bedrijf heeft niet overwogen om de advertentie te verwijderen, berichten van reageerders die zich niet kunnen gedragen worden geblokkeerd.
