De prent waardoor de leraar van het Rotterdamse Emmauscollege nu moet onderduiken, is vijf jaar geleden gemaakt door een Nederlandse cartoonist: Joep Bertrams. Hij is geschrokken en spreekt van 'één groot misverstand'. "Leerlingen denken dat de profeet op de tekening staat, maar dat ís niet zo."
Joep Bertrams weet nog hoe hij vijf jaar geleden achter zijn tekentafel is gaan zitten. Boos, woedend, de adrenaline stroomde door zijn lijf.
"Ik had nét op Twitter gezien dat er een aanslag was geweest op Charlie Hebdo", vertelt hij. De broers Chérif en Saïd Kouachi hadden redactieleden van het satirische tijdschrift doodgeschoten.
Aanslag op vrijheid
"Dat was voor mij niet alleen een aanslag op mensenlevens, maar ook op de vrijheid van meningsuiting en op humor."
Dus begon hij te tekenen. Het werd een prent van een onthoofde man, die symbool stond voor de redactie van Charlie Hebdo. Hij steekt zijn tong uit naar een zwartgeklede man met baard. Die man, dat was een jihadist. "Toen ik die prent maakte was nog totaal onbekend hoe die moordenaars eruit zagen. Dus heb ik het beeld van een jihadist gebruikt."
Misverstand
Juist deze prent is er de oorzaak van dat een leraar van het Rotterdamse Emmauscollege zich genoodzaakt voelde om onder te duiken. Hij had de prijswinnende prent sinds 2015 in zijn lokaal hangen, en deze week namen een paar islamitische leerlingen daar aanstoot aan. Zij dachten dat de bebaarde man de profeet Mohammed was.
"Dat is dus niet zo", benadrukt Bertrams. "Ik tekende een jihadist, niet de profeet. Ik vind het heel vervelend dat leerlingen dat niet goed hebben begrepen. Toen ik las over die bedreigingen aan het adres van de docent, dacht ik echt: potverdorie, wat rot voor de leraar. En dat vanwege een relatief onschuldige tekening."
En hij zegt ook: "Als ik een man met een baard teken, is dat niet meteen de profeet. Als alles op die manier geïnterpreteerd gaat worden, dan houdt het op."
Reactie van de politie
De Rotterdamse politie neemt het bedreigen van de leraar hoog op. "We zijn een onderzoek gestart, dat richt zich onder meer op Instagram, en dat onderzoek loopt", vertelt een woordvoerder aan RTL Nieuws.
"We begrijpen dat er heel veel vragen zijn, dat hier veel belangstelling voor is. Maar om het onderzoek goed te kunnen doen en de rust te bewaren, hebben we verder niet veel te vertellen. Er zijn geen nieuwe ontwikkelingen. Zover ik weet, richt het onderzoek zich alleen op deze docent. Op dit moment zijn er geen andere meldingen of aangiften binnengekomen."
Een beetje bezorgd
Bertrams familie maakt zich een beetje zorgen. "Ikzelf wat minder. De prent heeft nooit gevoelig gelegen, en ik ben er nooit om bedreigd. Maar deze situatie... Tja. Leuk is anders, het voelt niet helemaal lekker. Het is niet dat er niks aan de hand is."
Maar eigenlijk wil hij niet te diep ingaan op hoe hij zich voelt. "Daar gaat het nu ook niet om. Het gaat niet om míj. Kennelijk zijn mensen op een rel uit, willen ze iets zien dat er niet is. Dat is heel vervelend. Maar we moeten er niet een té groot ding van maken."
Belachelijk
Hij wilde gewoon een cartoon publiceren die duidelijk maakte: je kan niet iemand zomaar het hoofd afhakken of doodschieten vanwege zijn of haar opvattingen. "Dat is belachelijk, dat mag nooit gebeuren."
En, wat die prent ook duidelijk maakt volgens Bertrams: "We mogen de humor nooit verliezen."
Politici reageren met afschuw
In de Tweede Kamer wordt eensgezind met afschuw gereageerd op het nieuws. PvdA-voorman Lodewijk Asscher noemt het 'verschrikkelijk en onacceptabel'. "Vrijheid is ononderhandelbaar. Hitsers moeten worden aangepakt." PVV-leider Geert Wilders roept mensen op het voorbeeld van de docent te volgen en de prent op sociale media te plaatsen.
Kamerlid Rudmer Heerma van de VVD vindt het 'onacceptabel' dat de docent ondergedoken zit en de betreffende leerlingen gewoon naar school kunnen gaan.
D66-Kamerlid Paul van Meenen, zelf leraar, zegt zich te herkennen in de situatie van de docent. "Vreselijk. Ken gevoel van bedreigd worden en onderduiken uit eigen (onderwijs)ervaring."
