Het beledigen van profeet Mohammed zou strafbaar gesteld moeten worden, vindt imam Ismail Abou Soumayyah. Hij heeft een petitie opgesteld die in drie dagen al meer dan 100.000 keer is ondertekend. Cartoonist Cortés, zelf niet vies van een controversiële tekening, vindt dat een slecht idee. "Als je niet mag beledigen, is het einde zoek."
De petitie volgt op een oproep die de Amsterdamse imam Yassin Elforkani vrijdag deed in het Parool naar aanleiding van de terreuraanslagen in Frankrijk. Ook hij riep op om de vrijheid om de profeet te beledigen, in te perken met wetgeving. Nu de petitie meer dan 40.000 handtekeningen heeft bereikt, is de Tweede Kamer verplicht om het onderwerp bespreekbaar te maken.
De duizenden handtekeningen laten het sentiment onder moslims zien, zegt imam Abou Soumayyah. "Dat het bespotten van de profeet ons raakt in hart en ziel. Dat je ons echt heel erg kwetst en dat het ons heel erg pijn doet."
Bekijk de video die Abou Soumayyah maakte bij 100.000 handtekeningen:
Arabist Jan Jaap de Ruiter van de Tilburg University begrijpt dat wel. "Voor moslims is Mohammed de beste mens die heeft geleefd, een voorbeeld om na te volgen. Moslims willen hem zoveel mogelijk navolgen in zijn gedrag en woorden."
Kortom: zo'n man staat op een voetstuk want een beter mens als de profeet is er niet, zegt hij. "Dan ligt het gevoelig als niet-moslims grapjes maken of nare dingen zeggen over de profeet. Dat raakt hen in de ziel. Dat is natuurlijk begrijpelijk, dat zijn religieuze gevoelens."
Abou Soumayyah krijgt regelmatig de vraag waarom de cartoons eigenlijk zo kwetsend zijn. "De profeet is eigenlijk ons hele leven. Vanaf het moment dat ik wakker word, tot het moment dat ik ga slapen is hij mijn grote voorbeeld." Het beledigen van de profeet valt volgens hem niet altijd onder de vrijheid van meningsuiting.
Zorgwekkend
Die gevoelens snapt cartoonist Cortés - die uit veiligheidsoverwegingen anoniem werkt - ook wel. Het verbaast hem niet dat er zo'n petitie is gekomen. "Maar ik vind het wel zorgwekkend dat 100.000 mensen die ondertekenen. Daar word ik een beetje eng van."
Hij vindt een eventueel verbod op het beledigen van de profeet 'de omgekeerde wereld'. "Het is mijn taak om als spotprenttekenaar dingen die ik niet mag bespotten, te bespotten. Je zoekt juist grenzen op."
Dat cartoonisten die grenzen juist bij de islam opzoeken, heeft te maken met een beeldvormingsprobleem van de islam, zegt arabist De Ruiter. "Er zijn jihadistische bewegingen als IS die bomaanslagen plegen. In sommige landen is de islam niet tolerant. Ben je homoseksueel in Saudi-Arabië, dan loop je de kans onthoofd te worden. Dat beeld hangt als een wolk boven de islam. Zolang er aanslagen zijn namens de islam, zitten moslims in het verdomhoekje."
De Ruiter vergelijkt het met de Black Lives Matter-beweging. "Ook al heb je als witte Nederlander niks te maken met hetgeen je voorouders hebben gedaan, je wordt toch op het westerse verleden aangekeken."
Dagelijkse update
Wil jij iedere middag een selectie van het belangrijkste nieuws en de opvallendste verhalen in je mail? Meld je dan nu aan voor de dagelijkse update.
Geïmporteerde gevoeligheid
Volgens Cortés past de petitie in een trend die de laatste jaren uit de Verenigde Staten is overgewaaid. "Dat emotie een soort van prioriteit heeft gekregen over wetten en argumenten. Dat is geïmporteerde gevoeligheid waartegen we ons moeten verzetten. 'Ik ben gekwetst' is een argument geworden. Dat is zorgelijk, want daar zit geen grens aan."
Wat voor de een beledigend is, is dat voor de ander niet, zegt Cortés. "Daarom moet je een grens stellen die iedereen begrijpt. Het oproepen tot geweld is bijvoorbeeld zo'n harde grens. Maar als je niet mag beledigen, is het einde zoek. Beledigen is subjectief."
Volgens Cortés komt de vrijheid van meningsuiting onder druk te staan als beledigen strafbaar wordt. "Je kweekt dan ook een samenleving die wordt aangemoedigd om - figuurlijk - alles met rubberen tegels te bedekken, in plaats van eelt op de ziel te kweken. Ik vind het zorgelijk dat mensen met een imaginair vriendje in de wolken voorrang hebben op gekwetst zijn."
Maatschappelijke discussie
Eelt op de ziel, dat betekent niet dat je voor een persoon moet gaan staan en het meest dierbare wat diegene heeft, moet aantasten, vindt Abou Soumayyah. "Ik maak me zorgen over een wedstrijd wie het hardst de profeet kan beledigen. Natuurlijk kunnen we tegen een stootje, dat hebben we ook laten zien met deze reactie. We doen nu een moreel appel. Als we dit juridisch geregeld krijgen, is dat mooi. En zo niet, dan hebben we op z'n minst een maatschappelijke discussie op gang gebracht."
