Mark Rutte en Hugo de Jonge hielden gisteren geen uitgebreide persconferentie, maar 'een kort oploopje' om uit te leggen waar we staan met het coronavirus. Er werden geen grote maatregelen aangekondigd, maar wel duidelijke waarschuwingen en verwachtingen afgegeven. Dit is wat je moet weten.
Wat is gisteravond eigenlijk gezegd?
Het belangrijkste nieuws is dat de maatregelen nog wel even gaan duren. Sinds 14 oktober zitten we in een 'gedeeltelijke lockdown', met als doel dat we weer naar een situatie gaan met weinig besmettingen en voldoende zorgcapaciteit. Op dit moment is de situatie in het grootste gedeelte van het land 'ernstig' of 'zeer ernstig'. De minister wil dat alle regio's teruggaan naar risiconiveau 1 ('waakzaam').
Bij de aankondiging van de gedeeltelijke lockdown werd gezegd dat de maatregelen zeker vier weken nodig zouden zijn, maar nu geeft de minister van Volksgezondheid aan dat het sowieso langer gaat duren dan tot de eerste week van november. "Het zou kunnen dat het tot heel diep in december duurt en misschien zelfs wel over de jaarwisseling heen gaat voordat je in risiconiveau 1 terechtkomt."
Op dit moment worden nog geen extra maatregelen genomen, maar er werd wel een waarschuwing gegeven: als de besmettingen blijven oplopen, zal het kabinet ingrijpen. "Alle scenario's liggen op tafel", zei Rutte. "Tot en met een volledige lockdown."
Wat betekent dat voor de feestdagen?
Het is nog te vroeg om iets over de kerst te zeggen, maar de kans is heel groot dat tijdens Sint-Maarten en sinterklaas de huidige maatregelen nog gelden. Dus dat betekent thuis niet meer dan drie mensen van buiten je huishouden uitnodigen, en buiten met maximaal vier mensen samenkomen.
Waarom zijn geen strengere maatregelen aangekondigd?
Afgelopen week hebben we meerdere dagen tot boven de 10.000 nieuwe besmettingen gehad. Alle reden om hard in te grijpen, zou je misschien zeggen. Maar op dit moment is het daar nog te vroeg voor. Het is nog niet duidelijk wat het effect is van de maatregelen van 14 oktober, omdat de resultaten meestal pas na twee weken te zien zijn. Er gaat nou eenmaal tijd overheen voordat mensen besmet raken, ziek worden en zich laten testen.
Het kabinet balanceert constant op wat Rutte noemt 'een evenwichtsbalk': hoe neem je effectieve maatregelen, maar hou je het land leefbaar en de economie draaiende? Rutte wil niet te vroeg op de rem trappen, omdat dat voor allerlei onnodig economisch en emotioneel leed kan zorgen.
De laatste cijfers in jouw regio: bekijk hier het aantal besmettingen per 100.000 inwoners (14 t/m 20 oktober)
Ook zal de druk op de zorg de komende weken niet minder worden als we strenge maatregelen nemen, benadrukte minister De Jonge. Het RIVM verwacht in de eerste weken van november een piek in ziekenhuizen, zelfs als we nu tot een totale lockdown zouden overgaan. "Mensen die volgende week opgenomen zullen worden, zijn nu al besmet", zei De Jonge. Strenge maatregelen zouden er alleen voor zorgen dat de afname in patiënten na deze piek sneller gaat.
Blijft de horeca voorlopig dicht?
Daar lijkt het wel op. Vaak neemt Rutte in zijn persconferenties een speciaal moment om de horeca te bespreken, maar opvallend genoeg kwam het nu pas helemaal aan het eind aan bod na een vraag van de NOS. Rutte gaf aan dat de kans groot is dat de huidige maatregelen langer worden doorgezet. "Ga er nu vanuit, dat het pakket wat nu geldt zeker tot in december doorloopt", zei hij. Dat betekent dus dat de horeca voorlopig dicht blijft.
Wat kunnen we verwachten van de volgende persconferentie?
Die staat nu gepland op dinsdag, maar het kan ook eerder worden als de besmettingen ineens snel oplopen. "Hoe heftig de persconferentie van dinsdag wordt, is nu nog lastig te voorspellen", zegt politiek verslaggever Fons Lambie. "Dat hangt af van hoe het coronavirus zich gaat ontwikkelen en of de resultaten van een gedeeltelijke lockdown zichtbaar worden."
Als de besmettingen afvlakken of dalen, dan hoeft het kabinet misschien maar een paar kleine extra maatregelen te nemen. Als de besmettingen (onverwacht) flink stijgen, dan zijn strenge lockdownachtige maatregelen onvermijdelijk. "Er zijn nog een aantal opties in de coronaroutekaart", zegt Lambie. "Maximale groepsgrootte terug naar twee, alleen nog noodzakelijke reizen in binnen- en buitenland en het sluiten van plekken als pretparken, musea, theaters, zwembaden, sauna's en seksclubs."
