De lijsttrekkersverkiezing bij het CDA zat zo vol tekortkomingen dat het partijbestuur 'allesbehalve een winnaar' aan had kunnen wijzen. Dat concluderen twee registeraccountants in een brief aan het bestuur van het CDA. De brief is in handen van de politieke redactie van RTL Nieuws.
De brief is al sinds eind augustus in het bezit van het bestuur maar dat heeft er geen ruchtbaarheid aan gegeven.De lijsttrekkersverkiezing waarbij Hugo de Jonge nipt won van Pieter Omtzigt was van begin af aan al omstreden.
Zo moest de verkiezing over omdat kwaadwillenden geautomatiseerd valse stemmen konden uitbrengen. Bij de verkiezingen die daarna kwamen, bleken kiezers bedankjes voor een stem op een kandidaat te krijgen op wie ze niet hadden gestemd.
Gehakt gemaakt
Naar die onregelmatigheden liet het partijbestuur een flitsonderzoek doen door ICT-bureau CGI. Dat concludeerde binnen een dag dat Hugo de Jonge de terechte winnaar was van het onderzoek.
Van de uitkomsten van dat onderzoek maken de registeraccountants in hun brief gehakt. De registeraccountants zijn bezorgde burgers die het CGI-rapport hebben onderzocht dat online staat. Het zijn geen CDA-leden en zien het als hun 'morele plicht hun bevindingen te delen. Zij willen anoniem blijven, maar hun namen zijn bij de redactie bekend.
Zo vallen zij over het feit dat één persoon het ontwerp, de bouw, de test en de ondersteuning van de ict-tool die de digitale verkiezing regelde heeft uitgevoerd. Dat is volgens hen 'een zeer ernstige tekortkoming'. 'Het betekent namelijk dat waarborgen in de organisatie die voor betrouwbare uitkomsten moeten zorgen, ontbreken', schrijven ze.

Sporen
De uitkomsten van de verkiezing hadden gecontroleerd kunnen worden omdat digitale stemmen altijd 'sporen' achterlaten. Die sporen staan in logs. Maar volgens het CGI-rapport bestaan deze logs niet meer. Ze zijn meteen na de verkiezing vernietigd
'En dus kun je niet meer vaststellen of de uitslag ook echt de wens van de kiezer weergeeft. Want je moet er rekening mee houden dat er ingegrepen is in het proces', zegt één van de accountants in een gesprek met RTL Nieuws.
Weinig geloofwaardig
Daardoor was het onmogelijk om te controleren of gegevens wellicht zijn aangepast. Volgens het partijbestuur zijn de logs verwijderd vanwege de gevoeligheid van de informatie. De accountants noemen die reden 'weinig geloofwaardig'.
Zij constateren, net als CGI, dat daardoor niet meer te controleren is of stemgegevens zijn aangepast. Dit is volgens de accountants een zeer ongebruikelijke handelswijze. Daardoor kan namelijk niet meer worden gecontroleerd of de verkiezingsuitslag vervalst is, of niet.
Een tweede punt dat door de accountants wordt gehekeld is dat CGI schrijft dat ze de informatie die ze kregen 'als waarheid' hebben behandeld. Volgens de accountants is juist de essentie van controleren om informatie zelfstandig te toetsen. Maar dat kan in dit geval niet want de benodigde gegevens zijn ‘om voor ons onnavolgbare redenen’ verwijderd.

Geen winnaar
De accountants adviseren het CDA bestuur nader onderzoek te laten doen naar het verwijderen van de logbestanden. En ze concluderen dat het bestuur geen winnaar aan had kunnen wijzen.
'Sterker nog, de tekortkomingen zijn zo ernstig zijn dat het 'enige passende' is een nieuw onafhankelijk onderzoek instellen en het opnieuw organiseren van een lijsttrekker verkiezing.'
Reactie CDA:
Een woordvoerder van de partij laat weten in een reactie: "Wij zijn bekend met deze brief en hebben deze destijds beantwoord. Alle inhoudelijke opmerkingen waren reeds bekend en zijn onderdeel geweest van besprekingen in bestuur en met de lijsttrekkerskandidaten. Het door ons ingestelde onafhankelijke onderzoek geeft antwoord op de gestelde vragen en bevestigt dat er geen grove onregelmatigheden zijn gevonden die van impact zouden zijn geweest op de uitslag van de stemming. Deze reactie hebben wij ook gegeven bij het naar buiten brengen van het onafhankelijke onderzoek op 26 augustus."