Een deel van de Nederlandse kinderen is tijdens de lockdown minder gaan bewegen, meer gaan snacken en is daardoor aangekomen. Dat stellen kinderartsen van het Universitair Medisch Centum in Maastricht. Ze waarschuwen voor de gevolgen van een mogelijke tweede lockdown.
Er was geen school, geen gym, en ook sporten op een sportclub kon niet. En als je geen tuin had, kon je ook niet buitenspelen tijden de lockdown. Binnenblijven was het advies. Eén op de drie kinderen is meer ongezonde snacks gaan eten, blijkt uit een onderzoek van het UMC Maastricht.
Steekproef door het hele land
Het onderzoek werd gedaan onder ongeveer 200 kinderen, zegt kinderarts Anita Vreugdenhil. Het is geen representatief onderzoek, maar de steekproef werd wel gehouden onder kinderen uit het hele land. "Ook zien we dat ons onderzoek zowel kinderen met een gezond gewicht als kinderen met overgewicht heeft bereikt", zegt Vreugdenhil.
Enkele uitkomsten van het onderzoek
- 1 op de 3 kinderen is meer ongezonde snacks gaan eten tijdens de coronacrisis
- 75 procent van de kinderen is minder gaan bewegen. gemiddeld 51 minuten per dag minder dan vorig jaar rond deze tijd
- 1 op de 5 kinderen is aangekomen. Bij kinderen die al overgewicht hadden is dat percentage zo'n 40 procent
- Het verschil tussen de minst en meest bewegende kinderen is groter geworden.
- 58 procent van de ouders vond het moeilijk hun kind te stimuleren voldoende te blijven bewegen
De kinderen in het onderzoek hebben diverse leeftijden, komen uit gezinnen met ouders die samen zijn, maar ook gescheiden ouders zijn vertegenwoordigd. "In die zin kunnen we, met bijna 200 kinderen, al van een goede afspiegeling van de Nederlandse kinderen spreken", zegt Vreugdenhil. "Wel zien we dat in verhouding meer hoogopgeleide ouders de vragenlijst hebben ingevuld."
Economische crisis zorgt voor ongezonde levensstijl
Het is de hoop dat de slechte gewoontes van tijdens de lockdown verdwijnen als de coronaperiode achter ons ligt, maar zeker is dat niet. Uit onderzoek blijkt dat een economische crisis resulteert in een ongezondere levensstijl bij kinderen, met name bij kwetsbare groepen, zegt Vreugdenhil.
Dit is waarom gezond eten duurder is dan ongezond eten:
Sterker nog: Vreugdenhil waarschuwt voor een ongezondere generatie door de coronaperiode. Want een ongezonde levensstijl als kind kan zorgen voor obesitas en de eerste fase van hart- en vaatziekten. Vreugdenhil: "Die generatie is op haar beurt ook weer gevoeliger voor infecties als Covid-19. Mensen met obesitas worden harder getroffen door het virus."
Verschil wordt groter
Wat ook opvalt, is dat het verschil tussen kinderen op dit vlak groter lijkt te worden door corona. "Je ziet terug dat ongeveer één op de vijf kinderen aankomt in gewicht, maar van de kinderen met overgewicht is dit zelfs ongeveer twee op de vijf kinderen. Maar we zien ook dat er kinderen zijn die juist gezonder zijn gaan eten en meer zijn gaan bewegen."
Jorien Slot, onderzoeker bij het Mulier Instituut voor sportonderzoek, onderschrijft de bevingen van Vreugdenhil en haar collega's. Haar belangrijkste conclusie: "Als het bewegen door het vervoer naar school wegvalt, vullen sommige kinderen dat niet in met buitenspelen. Actieve kinderen zijn zelf meer buiten gaan spelen. Het gat is groter geworden."

Vreugdenhil hoopt door deze onderzoeksresultaten nu te delen, dat iedereen doordrongen is van de gevolgen van de coronamaatregelen. Een tweede periode zonder sport, met ongezond eten en meer gewicht, heeft grote consequenties, zegt ze. Ze hoopt kinderen, ouders, maar ook scholen en overheden met dit onderzoek te attenderen op de gevolgen van de maatregelen op de leefstijl van kinderen. "Kinderen lijken minder vatbaar voor het virus zelf, maar des te meer voor de gevolgen van de maatregelen."
Online sporten
Het team van onderzoekers kijkt ook waar de mogelijke kansen liggen voor verbetering. Zo zien ze dat een grote groep kinderen nog niet gebruikmaakt van online mogelijkheden zoals beweegchallenges, online gymlessen, maar ook online tutorials voor gezonde recepten. Kinderen die daar wel gebruik van maken, zeggen dat dat helpt. Dat is een kans die kan worden aangegrepen."

Maar de verantwoordelijk ligt ook bij de ouders, want die bepalen toch vaak wat er in de lunchtrommel naar school zit. "We hopen dat ouders ook extra alert zijn wat ze meegeven aan tussendoortjes en drankjes."
Verder onderzoek
Vreugdenhil en haar collega's doen verder onderzoek doen naar de omvang en impact. "Wij onderzoeken naar bij welke kinderen de meeste negatieve effecten te zien zijn, en welke groep kinderen juist gezonder ging leven in de eerste periode van het virus. Ook onderzoeken we welke kinderen na de zomervakantie weer terugkeren naar gezondere gewoontes, en bij wie en waarom dit juist erg lastig is om weer aan te passen."