Het aantal meldingen van verkrachting bij de politie is de afgelopen jaren flink gestegen, maar het percentage van gevallen die leiden tot aangiftes is juist gedaald. Het aantal rechtszaken en veroordelingen van daders is ongeveer gelijk gebleven.
in 2013, het eerste jaar waarin de cijfers door de toen gevormde Nationale Politie werd bijgehouden, waren er 1245 meldingen van verkrachtingen. In 2019 waren dat er 2000. De cijfers werden door Platform voor onderzoeksjournalistiek Investico geanalyseerd in opdracht van Trouw en De Groene Amsterdammer.
Percentage aangiftes
Het percentage meldingen dat tot een aangifte leidt, daalde tussen 2015 en 2019 van 49 naar 38 procent. Een melding leidt niet automatisch tot een aangifte. In een gesprek met een zedenrechercheur wordt naar de details van de zaak gevraagd en wordt bepaald hoeveel kans van slagen een aangifte heeft.
De Inspectie Justitie en Veiligheid oordeelde onlangs dat zogeheten 'onbewuste ontmoediging' een rol kan spelen tijdens deze gesprekken, waardoor het vaak niet van een aangifte komt. Slachtoffers kunnen onbewust worden aangestuurd door een zedenrechercheur, bijvoorbeeld als die een geringe slagingskans van een zaak bespreekt.
Als het van een aangifte komt, stranden veel zaken vervolgens bij het OM. Een kleine 60 procent van de dossiers wordt niet in behandeling genomen, vaak door een gebrek aan bewijs. Het aantal behandelde zaken zit al jaren tussen de 130 en 180, en een op de vijf aangiftes leidt tot een veroordeling.
Wetsvoorstel
Eerder dit jaar kondigde minister Ferd Grapperhaus een wetsvoorstel aan om slachtoffers van seksueel ongewenst gedrag beter te beschermen. Nu is 'dwang' nog het criterium, bijvoorbeeld bij verkrachting, maar straks is iemand strafbaar als er bewust seks tegen de wil van de ander is geweest.
De toename van meldingen komt volgens het Centrum Seksueel Geweld door een veranderde seksuele moraal. Zo zou het #MeToo-tijdperk de drempel voor slachtoffers hebben verlaagd om een seksueel ongewenste ervaring bespreekbaar te maken.
Dagelijkse update
Wil jij iedere middag een selectie van het belangrijkste nieuws en de opvallendste verhalen in je mail? Meld je dan nu aan voor de dagelijkse update.
