Als te veel bedrijven omvallen, kan de coronacrisis leiden tot een nieuwe bankencrisis. Daarom moet de overheid niet te snel stoppen met steunmaatregelen, adviseert het Centraal Planbureau (CPB).
Uit een risicorapportage van het CPB blijkt dat er meer probleemleningen ontstaan bij een snelle afbouw van financiële steun voor bedrijven. En dat betekent financieel risico voor huishoudens, bedrijven, de overheid en banken.
Op den duur kan dat zelfs uitlopen tot een nieuwe eurocrisis, waarschuwt het planbureau.
Risico's bij de banken
Banken staan er beter voor dan aan het begin van de kredietcrisis in 2008, schrijft het CPB. Hun kapitaalbuffers zijn opgehoogd en zij hebben minder probleemleningen op hun balans staan. Ook Europese samenwerking bij het toezicht heeft geholpen de risico's te beperken.
Toch is de kans groot dat ook de banken de gevolgen van de coronacrisis gaan merken. Ze zijn nog steeds kwetsbaar, onder andere omdat ze nog steeds veel staatsobligaties op hun balans hebben. Dat leidde tot problemen tijdens de vorige crisis. De wereldwijd hoge schuldenniveaus en de verslechterde kwaliteit van schulden kunnen een crisis volgens het CPB zelfs versterken.
Banken geraakt in tweede instantie
Terwijl de kredietcrisis juist begon bij de financiële instellingen in de Verenigde Staten, raakt de coronacrisis als eerste de bedrijven wereldwijd. Financiële instellingen en financiële markten ondervinden ook consequenties, maar pas in tweede instantie. En als er te veel bedrijven omvallen, komen ook de banken in de problemen.
Er hangt veel af van de duur van de coronacrisis. Uit een eerste stresstest blijkt dat een kwart van de Nederlandse midden- en kleinbedrijven zelfs met overheidssteun nog extra geld nodig heeft als de omzet een halfjaar lang wegvalt.
Niet te snel afbouwen
Daarom moet de overheid voorzichtig zijn met het afbouwen van steunmaatregelen, stelt het planbureau.
Aan de andere kant blijft het volgens het CPB niet eeuwig zo dat de maatschappelijke voordelen van de steunmaatregelen opwegen tegen de kosten. De kans bestaat dat de overheid veel geld uitgeeft om bedrijven te redden die uiteindelijk niet levensvatbaar zijn.
Bedrijven die in de problemen zijn gekomen vanwege de coronacrisis kunnen zeker nog tot september bij de overheid aankloppen voor geld. Het vorige pakket maatregelen is zelfs uitgebreid, goed voor zo'n 13 miljard euro. Volgens werkgeversclub VNO-NCW en MKB Nederland is dat veel te weinig.
