Angst om je baan te verliezen, bezorgd over een dierbare die mogelijk ziek wordt en ook eenzaamheid ligt op de loer. De coronacrisis hakt er bij velen in. En mensen gaan zich steeds meer zorgen maken, nu niet precies duidelijk is wanneer de crisis voorbij is.
Dat blijkt uit een enquête van DVJ Insights in opdracht van RTL Nieuws.
Het overgrote merendeel, 97 procent, denkt de maatregelen wel vol te kunnen houden tot 28 april. Maar de zorgen die ze hebben, zijn serieus. En die zorgen zijn ook nog eens voor 50 procent van de ondervraagden toegenomen nu de maatregelen zijn verlengd. Over de persoonlijke financiële situatie, eenzaamheid, maar ook over het niet kunnen bezoeken van dierbaren.
Jonge mensen hebben meer zorgen
Opvallend genoeg maken jongere mensen tot 34 jaar zich meer zorgen dan 65-plussers. Zo zit 65 procent van de jongeren in hun maag met hun persoonlijke financiën, tegenover 30 procent van de ouderen. En ook het gevoel van eenzaamheid komt onder de jongere mensen vaker voor (64 procent tegenover 45 procent).
De belangrijkste uitkomsten van de enquête:
Psycholoog Gijs Coppens kan zich die zorgen goed voorstellen. "Aan het begin van de maatregelen zat iedereen in een soort actie- of vluchtmodus. De een ging hamsteren of dingen organiseren. De ander dacht: ik ga lekker mijn eigen gang, het waait wel over. Nu kom je in een chronische situatie terecht."
Prikkelbaar
Dat kan volgens hem leiden tot prikkelbaarheid, angst en somberheid. Hij ziet het ook gebeuren op zijn online platform OpenUp voor mensen met compacte hulpvragen. Normaal helpen ze honderd mensen per dag. In deze periode hebben ze een speciaal deel voor corona op hun site. Daar krijgen ze al tien keer zoveel hulpvragen dan normaal.
Op een rijtje, de uitkomsten van de enquête:
- 50 procent maakt zich meer zorgen nu de maatregelen langer van kracht blijven.
- 81 procent maakt zich zorgen over zelf ziek worden of naasten die ziek kunnen worden.
- 73 procent maakt zich zorgen over het niet kunnen bezoeken van familieleden.
- 57 procent vindt het zwaar dat er geen zicht is op wanneer je weer leuke dingen kunt ondernemen.
- 48 procent maakt zich zorgen over de eigen financiële situatie.
- 49 procent voelt zich eenzamer.
- Wel zegt 97 procent de maatregelen in ieder geval tot 28 april vol te kunnen houden.
- En 87 procent denkt dat ook te kunnen als de regels nog een keer worden verlengd.
De maatregelen en de verlenging ervan, hebben een duidelijke uitwerking op iedereen, stelt Coppens. "We worden gebeld door mensen die nooit psychologische klachten hebben gehad, maar nu het gevoel hebben dat ze eenzaam zijn of juist veel ballen tegelijk in de lucht moeten houden. Wij helpen mensen dan door ze te vertellen dat hun gevoelens niet gek zijn."
Structuur is sleutelwoord
Als mensen dan rustiger zijn, geven we ze handvatten om de dagen beter door te komen. Structuur is daarbij het sleutelwoord. "Je moet de zelfzorg op orde houden en in verbinding blijven met anderen. Of, in een huis met anderen, moet je zorgen dat je ook tijd voor jezelf hebt. Iedereen is aangeslagen."
Volgens hem zit het kabinet met een dilemma die alleen maar lastiger wordt. Aan de ene kant zijn maatregelen nodig, maar aan de andere kant moeten mensen gemotiveerd blijven om ze na te leven. "Als je het gevoel krijgt dat het echt uitzichtloos is, kan je juist ook moe worden van het naleven van de maatregelen. Ze kunnen het dan minder nauw gaan nemen."
Dan gaat de vraag leven: hoe ver moet ik mijn mentale gezondheid opofferen om een groep als geheel te helpen?
'Communiceer ook over aantal genezingen'
"Die discussie wordt nu nog niet gevoerd", zegt Coppens. "Die ligt ook heel gevoelig. Het kan helpen om in de communicatie je niet alleen te richten op het aantal doden door corona, maar ook op positieve berichten: het aantal genezingen bijvoorbeeld. Dan blijven we doordrongen van waar we dit allemaal voor doen."
Verantwoording onderzoek DVJ Insights
De steekproef voor dit onderzoek bestaat uit ruim 500 mensen. Dit aantal is groot genoeg voor betrouwbare resultaten. Er is daarnaast gebruik gemaakt van een representatieve steekproef op geslacht en leeftijd, opleidingsniveau en regio.
Op basis van deze methode van steekproeftrekking kunnen we stellen dat de uitkomsten de mening van Nederland representeren, zoals deze was op het moment van meten.
