Tornado's zijn een verwoestend fenomeen in de VS, hoe zit dat in Nederland?

"Ja, er komen ook tornado's voor in Nederland, maar ze zijn zeldzaam en lang niet zo sterk als de tornado's die we in de Verenigde Staten zien", legt Middendorp uit.

Tornado's zullen vaker gaan voorkomen met het oog op klimaatverandering, zegt de meteoroloog. "Niet alleen in de Verenigde Staten, ook in Europa en Nederland."

De slurf

Tornado's ontstaan op de lijn waarop warme, vochtige lucht botst met koude, droge lucht. De warme lucht stijgt op, terwijl de koude lucht samen met regen naar beneden valt.

Als het hoger in de lucht harder gaat waaien, ontstaat er in de bui een 'horizontale roterende luchtkolom': het begin van de slurf van een tornado. Als de stijgende bewegingen van de warme lucht in de bui sterk genoeg zijn, kantelt de draaiende lucht verticaal en dan is er sprake van een tornado. De lijn waarop een tornado ontstaat, is vaak niet breder dan een paar kilometer. 

In de Verenigde Staten komen elk jaar ruim 1200 tornado's voor. De meeste van deze verwoestende wervelwinden ontstaan in het voorjaar in een speciaal gebied. 

Gebied

Hier zijn de omstandigheden ideaal. Daarom kreeg dit gebied de naam 'Tornado Alley'. 

In Europa zijn de contrasten in de temperaturen minder groot, waardoor de buien minder zwaar zijn. Op zeer hete dagen botst warme lucht vanuit de Middellandse Zee tegen relatief koude lucht vanaf de Atlantische Oceaan.

Tornadosteeg 

Hierdoor ontstaat ook in Europa zo'n tornadosteeg en deze loopt deels door Nederland laat Middendorp aan de hand van een kaart zien.

"We moeten in dit gebied niet denken aan Amerikaanse taferelen", zegt hij erbij. 

In Nederland is het aannemelijker dat een tornado voorkomt in de vorm van een water- of een windhoos. "Dit zijn eigenlijk lichte tornado's. Grote voorwerpen of zelfs mensen worden er niet eens door opgetild of weggesmeten." 

280 km/u

Ter vergelijking: een tornado in Amerika haalt windsnelheden van 280 kilometer per uur, terwijl ze in Nederland vaak niet boven 120 kilometer per uur uitkomen. 

Afgelopen augustus werd Luxemburg getroffen door een tornado met snelheden tot 200 kilometer per uur en de schade was enorm. In Amsterdam kwam in die tijd ook een tornado langs, maar die had eens stuk minder impact. 

Een tornado zie je niet aankomen, maar meteorologen kunnen wel een inschatting maken, legt Middendorp uit. "De vraag is: waar ontstaat de zwaarste bui? Maar eigenlijk weten we dan nog steeds niet of daar een tornado uit ontstaat. Alles moet daarvoor ideaal zijn."

Klimaatverandering

Maar wat moet je doen, stel je ziet een tornado? "Omkeren", lacht Middendorp. "Als het zo'n zware tornado is als in Luxemburg of de Verenigde Staten, kan je het beste in een ruimte zonder ramen gaan zitten. Een kelder is eigenlijk het beste. Maar bij een hoos zoals in Amsterdam, kan je het beste even dekking zoeken."