Leon (43) uit Roermond zit in een rolstoel en krijgt eens in de zoveel tijd een bezoekje van Lisa. Ze is sekswerker en geeft Leon wat hij nodig heeft: intimiteit, en een beetje gezelligheid. "Is daar wat mis mee?"
Met een grote zwaai gaat de automatische deur van Leons ruime appartement op de tweede verdieping open. Leon stond al voor de deur te wachten. "Ja, ik kan met één druk op de knop dit hele huis bedienen", zegt hij glimlachend. En daarna: "Kom binnen, Lisa is er al."
Lisa komt uit Breda en is Leons escort. Mag je dat zo zeggen? Lisa lacht. Ze draagt een rode, zomerse bloemenjurk met korte mouwen – ze heeft het niet zo snel koud. "Ja, dat mag je zo zeggen. Escort is mijn beroep. Het is fantastisch werk."
Niet zomaar flirten
En het is de reden dat Leon (43) en Lisa (29) elkaar hebben leren kennen, nu drie jaar geleden. Leon merkte dat hij behoefte had aan intimiteit, maar wel op een 'persoonlijke manier'. "Ik zit aan die rolstoel vast, en aan dat lompe beademingsapparaat", zegt hij terwijl hij naar de zithoek van zijn woonkamer rijdt.
Leon is redelijk klein, heeft korte ledematen, veel korter dan gemiddeld zelfs, en bedient zijn rolstoel met zijn duim. Zijn Limburgse afkomst is onmiskenbaar – vooral door de kenmerkende 'zachte G'.
"Ik kan niet zo makkelijk naar de kroeg gaan en met iemand flirten en zoenen. Als ik wil dansen met iemand neem ik zó twee vierkanter meter in beslag met dit ding."
Hij knikt naar zijn rolstoel. Knikken is het enige dat hij kan, en praten, en dus zijn duimen bewegen. "Dus stél ik wil een move maken naar iemand, dan moet diegene mij zoenen."
Hij grijnst: "En een vluggertje in een steegje zit er met mij al helemaal niet in."
Eerlijk maar ook pijnlijk
Leons goudeerlijke doch best pijnlijke conclusie: het is lastig om iemand te vinden als je fysiek zwaar beperkt bent, zoals hij. "Ik heb relaties gehad met vrouwen in een rolstoel, maar ook met vrouwen die niet in een rolstoel zaten. Al die relaties zijn vroeg of laat gestrand. Het is misschien ook lastig om mij los te zien van die rolstoel."
Leon is geboren met de spierziekte SMA. Hierdoor is er iets mis met de zenuwcellen in zijn ruggenmerg, die uitlopen richting zijn spieren. Daardoor kunnen spieren dunner worden of zelfs verlammen.
Niet op focussen
"En het wordt steeds erger", zegt Leon. "Maar daar focus ik me niet op. Schiet ik niks mee op. Helemaal niks. Ik focus me op wat ik nog wel kan. Want mijn gevoel en mijn behoeften zijn zoals die van iedere man."
Lisa – inmiddels op de bank geploft met haar knieën opgetrokken – lacht. "Haha! En je kijkt er ook zo ondeugend bij."
Thuis
Ze geeft Leon een slokje drinken met een rietje en begint te vertellen: "Ik voel me hier thuis, doordat Leon hulpbehoevend is wist ik bijvoorbeeld in no time waar alle theekopjes stonden. Leon is een echte gentleman. Hij verwent me altijd met cadeautjes als ik kom. Hij weet dat ik heel veel van superhelden houd, dus laatst kreeg ik een poppetje uit de serie Marvel."
Leon: "Ik heb trouwens nog een cadeautje voor je verjaardag!" Lisa veert op. "Wat lief!" roept ze uit. En dan: "Maar het is niet zo dat ik het alleen maar om de cadeautjes doe, hoor. Dat weet je wel toch? Als jij me boekt, dan weet ik: dat wordt een gezellig avondje uit."
Date night!
Leon nodigt haar uit bij hem thuis uit. Dan is het huis gezellig aangekleed, opgeruimd, kaarsjes aan, muziekje op. Soms gaan ze van tevoren gezellig uit eten. Zoals laatst, toen Leon op zijn Insta een filmpje maakte van volle borden, en erbij zette 'date night!'
Ja, dan krijgt hij soms vragen van vrienden, familieleden die zijn account volgen. 'Nieuwe vriendin?' vragen ze dan. Dan legt Leon het uit. Wie Lisa is. Wat ze komt doen. En dat dat fijn is.
Grote misvatting
Het gaat Leon niet alleen om de seks. Dat is een misvatting, dat sekswerkers er alleen voor 'de daad' zijn, stelt hij. Het gaat hem ook om de goede gesprekken, het samenzijn, even écht aandacht. "Lisa is behalve heel mooi, ook slim en een vermakelijke gesprekspartner. We hebben echt een klik."
En die klik moet er zijn, zegt zowel hij als zij. Lisa: "Ik doe dit werk niet alleen met mijn lijf, maar ook met mijn hart." Leon: "En als je fysiek beperkt bent, geef je je niet alleen letterlijk bloot aan iemand, maar ook figuurlijk. Ik kan vrij weinig, dus Lisa moet het initiatief nemen, en Lisa moet aanvoelen wat we kunnen doen en op welke manier."
Creatief in bed, en daarbuiten
Daarvoor moet ze creatief zijn – Leon kan niet 'zomaar' even op bed worden gelegd – en soms ook best wel lenig (gelukkig doet Lisa aan yoga).
Leon vindt het lastig dat er weinig spontaniteit in zijn seksleven zit, maar hij is het wel gewend. "Vergeet niet: ik word al elke dag uit bed geholpen, gewassen, aangekleed. Ik ben al heel veel regie kwijt. Dat ís nu eenmaal zo."
Naakt zijn boeit hem ook niet meer zo. Het aantal zorgverleners dat hem onder de douche heeft geholpen, kan hij al lang niet meer op twee handen tellen. En erover praten doet hem alleen maar goed: "Eigenlijk 'ben' ik twee taboes: ik heb én een fysieke beperking, en ik krijg een sekswerker op bezoek. En juist daarom gooi ik alles maar open."
En? Hoe was het?
Wat hij vooral confronterend vindt aan Lisa's bezoekjes, is de voorbereiding. "Ik ben een volwassen man. Maar als Lisa komt, dan moeten de thuiszorgmedewerkers dat weten. Dan wassen ze me, doen ze mijn haar goed, trekken ze me extra mooie kleding aan, en ja, dan zetten ze me dus, eh, klaar, in die stoel."
Leon lacht: "En dan hoop je maar dat ze écht komt. Want ja, daar zit je dan. Te wachten."
En naderhand vragen ze Leon: 'En, leuke avond gehad?' Met een knipoog soms ook nog. "Dat is aardig maar ook gek. Als je lichamelijk beperkt bent, is je privacy dat ook."
Al tien jaar sekswerker
Lisa hoort dat wel vaker. Ze doet dit werk al bijna tien jaar. Ze werd langzamerhand gespecialiseerd in sekswerk met mensen met een lichamelijke beperking. Eerst werkte ze voor een escortbureau, nu is ze zelfstandige. "Ik vind heel veel mannen leuk, maar met mensen zoals Leon is het speciaal. Omdat ze je écht aandacht geven, het is niet zo vlugvlug. Niet alleen omdat het niet vlugvlug kán, maar ook omdat Leon niet zo in elkaar zit."
Ze wijst naar de tafel in de woonkamer, waar drie chocoladetaartjes op staan. Had Leon speciaal gehaald bij de bakker. Waar ze maar mee wil zeggen: zo ís hij dus. Gastvrij. Vriendelijk.
Zakelijk
Maar goed, anderzijds blijft het een zakelijke afspraak. Leon boekt Lisa en betaalt van tevoren. "Daar moet ik niet ál te lang en veel over nadenken", zegt Leon. "Ik voel wel gezonde kriebels als jij komt."
Hij noemt het, zo zegt hij later, 'de Lisa-bubbel'. Waarna Lisa instemmend knikt: "En ik zit dan in de Leon-bubbel. Dan ben ik ook echt die avond van jou. En van jou alleen. Dat weet je wel, toch? Ik geniet van het samenzijn en de spanning, maar het is wel op een ander niveau dan wanneer je echt een relatie met iemand hebt. Ik ben daar uiteindelijk wel voor het plezier van de ander – ik ben in bed met Leon bijvoorbeeld niet gericht op mijn eigen plezier."
"Maar we zijn ook altijd eerlijk tegen elkaar", vervolgt ze. "We weten allebei hoe het zit, de verhouding is duidelijk. Dat moet ook, anders kan ik dit werk niet doen. Ik ga op een gegeven moment weer uit zijn bubbel."
Aanvoelen
Ondertussen helpt Lisa Leon met het beademingsapparaat – via een klein blauw slangetje krijgt Leon wat meer lucht in zijn longen. Verlichting, voor even. "Je moet met dit werk aanvoelen wat iemand nodig heeft", zegt Lisa. "En je moet niet snel iets gek of eng vinden."
Wat ook belangrijk is als sekswerker: je grenzen aangeven. "Ik ben één keer bij een man thuis geweest die een heftige huidaandoening had. Door het hele huis lagen schilfers. Hij kon er niets aan doen, maar ik kon er mentaal niet overheen stappen of doorheen kijken."
"Toen heb ik eerlijk gezegd dat dat voor mij niet werkte en dat ik hem teleur moest stellen. Dat vond ik heel pijnlijk, maar ook wel respectvol naar zowel mezelf als naar hem. Wat heeft hij eraan als ik dingen tegen mijn zin in ga doen?"
Wel wennen
"Heb je weleens iets bij mij gek gevonden? Of vies?" vraagt Leon. Er is geen aarzeling in zijn stem, eerder nieuwsgierigheid.
En ja, misschien een klein vleugje kwetsbaarheid.
Lisa schudt haar hoofd. "Nee, lief, dat had ik dan wel eerlijk gezegd."
Maar, ze geeft toe: wie een handicap heeft, heeft een ander lichaam dan 'normaal'. "Dat is wennen. Dat je bijvoorbeeld soms, als we bezig zijn, even wat zuurstof nodig hebt. Dat weet ik natuurlijk niet in het begin, ik heb geen medische achtergrond. Of dat je benen soms in de kramp komen."
Over kramp gesproken, grapt Leon: "Er schieten heel veel mensen in een kramp als het over 'seks' gaat als je in een rolstoel zit."
Hij neemt weer een zuurstofteug en vervolgt: "Maar waarom? Ik heb toch dezelfde behoeften als mensen die wel gezond zijn? Ik heb ook behoefte aan seks."
Geen schaamte
Lisa knikt, terwijl ze het laatste beetje taart van haar schoteltje lepelt. Leon kijkt tevreden toe. "Goeie bakker, hè?" Ze knikt weer. "Weet je wat het ook is? Als ik mensen vertel dat ik als sekswerker werk, dan denken ze: oeh, spannend. Of ze keuren het keihard af."
Dat stigma… daar zou Lisa wel vanaf willen. Misschien is dat ook de reden dat ze nu haar verhaal vertelt, en dat ook al eerder deed, op tv. "Ik schaam me nergens voor. Ik heb een relatie, een familie, vrienden: iedereen staat achter mijn werk. Dit is gewoon een vak. En er zijn zo veel sekswerkers, van raamprostituees tot strippers, die hun werk met liefde en plezier doen. Maar pas zodra ik vertel dat ik ook word geboekt door mensen met een lichamelijke beperking, dan zeggen ze: 'Oh! Wat nobel!' Ik vind dat gek. Alsof mijn werk alleen dán geoorloofd is."
Creatiever
En zo'n opmerking impliceert in Lisa's ogen ook dat Leon zo veel anders is dan een 'gezonde' man. Zo ziet ze het niet. "Bij Leon moet je alleen iets creatiever en iets leniger zijn, vanwege die rolstoel."
En misschien iets voorzichtiger?
Lisa lacht. "Nou! Soms zou ik dat wel moeten zijn. Ik ben bang dat ik echt veel te lomp doe." Leon lacht ook. "Als dat zo is, dan meld ik het wel." Lisa knikt en zegt: "We zeggen alles tegen elkaar. Echt alles."
Welkom in de Lisa-en-Leon-bubbel.
