Ga naar de inhoud
Zes vragen

Tweede Kamercommissie neemt geldstromen islamitische organisaties onder de loep

De Utrechtse Alfitrah-moskee is een van de organisaties die worden gehoord. Beeld © ANP

Een Tweede Kamercommissie onderzoekt de komende twee weken de buitenlandse financiering van moskeeën en islamitische organisaties in Nederland. Zes vragen beantwoord door politiek verslaggever Floor Bremer.

Wat onderzoekt de parlementaire commissie ongewenste beïnvloeding van moskeeën?

De commissie wil duidelijkheid krijgen over de buitenlandse financiering en buitenlandse inmenging in islamitische instellingen in Nederland. Aanleiding zijn onthullingen van Nieuwsuur en NRC dat zeker dertig islamitische organisaties en moskeeën geld hebben aangevraagd of ontvangen uit landen als Saoedi-Arabië en Koeweit.

'Nederlandse
Lees ook:
'Nederlandse moskeeën kregen miljoenen van Koeweit'

Waarom wil de Tweede Kamer die financiering onderzoeken?

Met dit onderzoek wil de Kamer erachter komen of deze geldstromen uit het buitenland leiden tot 'ongewenste beïnvloeding uit onvrije landen'. Zo wordt bijvoorbeeld gevreesd dat geestelijken moskeebezoekers oproepen om zich af te keren van de maatschappij.

Het lastige voor deze commissie is alleen dat uit de onderzoeken van NRC en Nieuwsuur nog geen dingen naar voren zijn gekomen die echt strafbaar zijn. Het is niet verboden om geld uit het buitenland te ontvangen en ook niet om daar iets voor terug te vragen.

Wat is een parlementaire ondervraging?

Het is het kleinere broertje van de parlementaire enquête. Op deze manier kan de Kamer zaken snel onderzoeken, zonder de hele grote voorbereiding die voorafgaat aan een parlementaire enquête. Het is pas de tweede keer dat zo'n mini-enquête wordt ingezet. De eerste was twee jaar geleden. Toen onderzocht de Kamer internationale belastingconstructies.

Net als bij een parlementaire enquête kan de commissie mensen onder ede horen. Zij moeten ook meewerken als ze worden opgeroepen. Doen ze dat niet dan kunnen ze door een rechter worden gedwongen.

Kabinet
Lees ook:
Kabinet gaat eind maken aan ongewenste financiering moskeeën

Wie worden ondervraagd?

Moskeeorganisaties, onderzoekers, burgemeesters en terrorismedeskundigen. Vandaag beginnen de verhoren met directeur Dick Schoof van de AIVD. Volgende week zullen de bestuurders van drie islamitische organisaties worden gehoord, namelijk de Haagse As-Soennah-moskee, de Utrechtse alFitrah-moskee en de Islamitische Stichting Nederland.

Ook zijn er stukken opgevraagd bij verschillende ministeries. Opvallend is dat het ministerie van Buitenlandse Zaken daar niet tussen zit, terwijl het hier gaat om buitenlandse financiering. Ook worden er geen vertegenwoordigers verhoord van landen zoals Saoedi-Arabië en Koeweit.

De commissie is al voor de start van de openbare verhoren op weerstand gestuit. Waarom?

De Utrechtse alFitrah-moskee weigerde de commissie inzage te geven in de financiën. De rechter bepaalde vervolgens dat alFitrah wel openheid van zaken moet geven. Er loopt nu een hoger beroep dat dient op 21 februari, één dag na het laatste verhoor.

Verder hebben vier islamitische organisaties bezwaar gemaakt tegen de opzet van het onderzoek. Zij vinden dat de onderzoekscommissie ook zou moeten kijken naar buitenlands financiering van andere religieuze groepen. 

Hoe lang gaat het duren?

De verhoren duren tot 20 februari. Daarna schrijft de commissie een verslag met maatregelen en oplossingen. Dat rapport zal naar verwachting eind april worden aangeboden aan de Tweede Kamer.