Coffeeshophouder Johan van Laarhoven zat 5,5 jaar gevangen in Thailand op verdenking van witwassen. Inmiddels is hij terug in Nederland en zit hij vast in Vught, maar hoe gaat het nu verder? Zes vragen en antwoorden.
1. Hoe zit het met de gezondheid van Van Laarhoven?
De gevangenis waarin Van Laarhoven in Thailand zat, staat ook wel bekend als de 'hel van Bangkok'. Gevangenen zitten er met grote groepen in een cel. De hygiënische omstandigheden zijn slecht en Van Laarhoven was regelmatig ziek. Hij zou vannacht in Vught voor het eerst in 5,5 jaar weer in een bed hebben geslapen.
Johan van Laarhoven: vijf jaar in 'de hel van Bangkok'
Volgens zijn advocaten was Van Laarhoven door zijn jarenlange verblijf in de Thaise cel eigenlijk te ziek om hier direct terug de cel in te gaan, maar daar werd geen gehoor aan gegeven. De verdediging maakte daarom gisteren bekend een kort geding aan te spannen tegen de staat om af te dwingen dat hij voor behandeling naar een ziekenhuis gaat.
Wat hem precies mankeert, is overigens niet bekendgemaakt. Volgens zijn advocaten heeft hij maar liefst zestien aandoeningen waarvoor hij volgens een huisarts die vanochtend is langs geweest een 'gespecialiseerde medische behandeling' nodig heeft. Die behandeling kan hij in de gevangenis niet krijgen, stellen zijn advocaten. Het kort geding vindt vanmiddag plaats.
2. Hoe kan het dat Van Laarhoven in Nederland opnieuw wordt veroordeeld?
Een verdachte kan niet twee keer worden vervolgd voor hetzelfde feit. Volgens het Openbaar Ministerie wordt Van Laarhoven in Nederland dan ook niet meer vervolgd voor witwassen in Thailand. Wel wordt hij nog vervolgd voor witwassen in andere landen.
De zaak tegen Van Laarhoven en de andere verdachten ligt overigens sinds 2018 stil, omdat de rechter vindt dat hij zelf bij de zittingen moet zijn. Nu hij terug in Nederland is, wil het OM zo snel mogelijk verder met de zaak. Wanneer dat precies is, is nog niet duidelijk.
3. Waar wordt Van Laarhoven van verdacht?
Johan van Laarhoven wordt verdacht van het witwassen van meer dan 20 miljoen euro met The Grass Company, een coffeeshopketen waar hij tot zijn vertrek naar Thailand in 2008 eigenaar van was. Niet alleen Johan wordt verdacht, ook zijn broer Frans en de bedrijfsleider van de coffeeshopketen zijn hoofdverdachten in de zaak.
Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt hen ervan miljoenen euro's aan inkomsten buiten de boekhouding te hebben gehouden. Het verdiende geld zou vervolgens zijn weggesluisd via ingewikkelde constructies in het buitenland, onder meer via een trustkantoor in Luxemburg. Ook belegden ze een deel in het buitenland, bijvoorbeeld meer dan 10 miljoen euro in Thailand.
4. Welke rol heeft de Nederlandse overheid gespeeld in zijn zaak?
De zaak kwam aan het rollen in juni 2014, met een rechtshulpverzoek van Nederland aan Thailand. Nederland vroeg Thailand om hulp bij zijn arrestatie, maar toen de Thaise autoriteiten niet snel genoeg in actie kwamen, voerde Nederland de druk op. Thailand werd per brief verzocht een strafzaak tegen Van Laarhoven te beginnen en daarbij geen enkel middel te schuwen. Voor Bangkok is dat het signaal om alle registers open te trekken.
In het verzoek aan Thailand noemt Nederland ook de Thaise vrouw van Johan, Tukta, als verdachte. Waarschijnlijk in de hoop dat de Thaise autoriteiten dan sneller in actie zouden komen. Van Laarhoven en zijn vrouw werden half juli gearresteerd. Eind 2015 werd Van Laarhoven veroordeeld tot een celstraf van 75 jaar, zijn vrouw kreeg 11 jaar opgelegd. Gisteren werd bekend dat Van Laarhoven terug naar Nederland komt.
Aan het vertrek uit Thailand ging een lange strijd vooraf. Dankzij onder meer de inzet van D66-Kamerlid Vera Bergkamp en de bemiddeling van minister Grapperhaus, die persoonlijk langsging in Thailand, is het uiteindelijk gelukt overeenstemming te bereiken met de Thaise autoriteiten.
5. Hoe gaat het verder met zijn vrouw Tukta?
Tukta zit nog steeds vast in Thailand. Omdat ze niet de Nederlandse nationaliteit heeft, kan ze geen aanspraak maken op uitlevering. Toch beloofde minister Grapperhaus na zijn bezoek aan Thailand dat Nederland moeite zal doen om haar eerder op vrije voeten te krijgen. Dit benadrukte hij gisteren nogmaals in een brief die hij aan de Tweede Kamer stuurde.
6. Van Laarhoven is naar Vught gebracht. Zit hij dan in dezelfde gevangenis als Taghi en Holleeder?
Ja, maar hij verblijft niet op dezelfde afdeling. Taghi en Holleeder verblijven in de extra beveiligde inrichting, een speciale afdeling van de Penitentiaire Inrichting Vught. Alleen personen die een extreem vluchtrisico en/of een onaanvaardbaar maatschappelijk risico vormen, zitten daar gevangen. Van Laarhoven valt niet in die categorie.
