Was jij van plan dit jaar gezonder te eten, meer te sporten, misschien zelfs vlees af te zweren? Grote kans dat je dit weekend toch weer een hamburger bestelt. "Mensen geven bij de eerste uitglijder hun voornemens al op", zegt hoogleraar preventie Ingrid Steenhuis.
Volgens maaltijdbezorger Deliveroo is zaterdag 18 januari, morgen dus, de dag dat onze voornemens massaal sneuvelen. Het bedrijf vergeleek cijfers van dit jaar met de afgelopen twee jaar, en maakte op basis daarvan een voorspelling.
Op 2 januari was volgens Deliveroo duidelijk te zien welke goede voornemens we hebben. Op die dag was er namelijk een piek van gezonde en veganistische bestellingen via de bezorgdienst. Maar morgen verwacht het bedrijf alweer een stuk meer ongezond voedsel te bezorgen.
Naar verwachting zullen er morgen 40 procent meer hamburgers en 80 procent meer alcohol worden verkocht dan de week ervoor. Bij zoetigheid zal de verkoop zelfs verdubbelen, verwacht Deliveroo.
What-the-hell-effect
Niet gek dat voornemens zo snel sneuvelen, zegt hoogleraar Steenhuis van de Vrije Universiteit in Amsterdam. "Wat je ziet is dat mensen vol goede moed beginnen met een voornemen, maar het bij de eerste uitglijder al opgeven. Dit wordt ook wel het what-the-hell-effect genoemd. Terwijl zulke uitglijders juist bij het proces horen als je iets probeert te veranderen."
Het gaat ook vaak mis omdat mensen wel een voornemen of doel hebben, maar geen plan om dat doel te bereiken. Steenhuis: "Het is belangrijk om concrete stappen te hebben, anders struikel je over de eerste de beste hobbel."
Buiten adem
Toch zijn er ook manieren om je goede voornemens wél vol te houden, zegt Steenhuis: "Het begint met de vraag waarom je iets wil veranderen. Dat lukt alleen als je een dwingende noodzaak voelt. Bijvoorbeeld omdat je fitter wil zijn, of wil kunnen voetballen met je kinderen zonder buiten adem te raken. Het kan helpen om te visualiseren hoe je je zou voelen als je niets verandert, en wat er zou gebeuren als je je voornemen wel waar zou maken."
Het helpt ook als je steun krijgt van je omgeving, bijvoorbeeld door samen met je gezin aan een doel te werken. Maar je omgeving kan je ook saboteren, zegt Steenhuis. "Het kan confronterend zijn voor een ander als jij wel aan je gezondheid werkt, en die persoon niet. Dan kan je opmerkingen krijgen als 'doe eens niet zo ongezellig'. Dat helpt natuurlijk niet."
Positief formuleren
Tot slot moet je je voornemens positief formuleren. Steenhuis: "Je moet niet alleen bedenken wat je niet meer wil doen, maar ook wat je dan wél doet. Dus als je 's avonds geen frisdrank meer wil drinken, moet je nadenken over wat je dan in plaats daarvan gaat drinken, zoals een kop thee. Of: als ik op maandag uit mijn werk kom plof ik niet op de bank, maar ga ik gelijk een rondje hardlopen."
