De vliegramp in het Portugese Faro in 1992 waarbij tientallen Nederlanders omkwamen, werd niet alleen veroorzaakt door het slechte weer. Ook menselijke fouten hebben bijgedragen aan het ongeval en dat had de Nederlandse staat destijds moeten melden. Nabestaanden en slachtoffers hebben daardoor recht op schadevergoeding.
Dat heeft de rechtbank in Den Haag bepaald. Over de vliegramp zijn door de toenmalige overheidsinstantie Raad voor de Luchtvaart te stellige conclusies getrokken en zijn nabestaanden onvolledig geïnformeerd, oordeelt de rechter.
Niet alleen de weersomstandigheden veroorzaakten de ramp met het toestel van Martinair, ook de piloten hebben verkeerd gehandeld. Omdat dit niet in het onderzoeksrapport van de raad is opgenomen, hebben nabestaanden en slachtoffers minder goed kunnen onderhandelen met Martinair over een schadevergoeding.
'Aantoonbaar onjuist'
Overlevenden en nabestaanden van de vliegramp in Portugal hadden een zaak tegen de Staat aangespannen. Volgens hen stonden er 'aantoonbaar onjuiste beweringen' in een rapport dat deskundigen in 2017 opstelden over de ramp.
De rechter trekt nu een soortgelijke conclusie. Volgens de rechter had de Raad voor de Luchtvaart 'een aantal zogenaamde missed calls van de bemanning, alsmede de noodzaak tot het afbreken van de landing in verband met de instabiliteit van de nadering van het vliegtuig, moeten benoemen.'
"Eisers is hierdoor de kans op een beter onderhandelingsresultaat met Martinair ontnomen. De rechtbank stelt deze kans vast op 20 procent. Als de raad niet onrechtmatig had gehandeld, zou de advocaat van eisers de onderhandelingen zijn ingegaan met de juiste veronderstelling dat de weersomstandigheden een minder zware rol hebben gespeeld dan de raad naar voren heeft gebracht en is blijven suggereren."
Stijn overleefde de Faro-ramp: 'Ik zag overal vuur'
De advocaat van de eisers, Veeru Mewa, laat in een reactie weten dat de nabestaanden 'opgelucht' zijn. "Ze vinden dat ze eindelijk erkenning hebben gekregen."
Mewa vertelt dat de juridische strijd jaren heeft geduurd. "Sinds 2012 loopt deze procedure. Het is een bijzondere en technische zaak geweest."
'Wij denken dat dit moedwillig is gebeurd'
De advocaat zegt dat de Raad voor de Luchtvaart bewust informatie heeft achtergehouden en onjuiste conclusies heeft getrokken. "Wij denken dat dat moedwillig is gebeurd. Daar wil de rechtbank niet in meegaan. Maar de rechtbank zegt wel dat de ramp niet alleen door de wind maar ook door het handelen van de piloot is veroorzaakt."
Deze uitspraak laat volgens hem zien dat de Staat niet weg kan komen met het delen van onjuiste informatie. "Je moet niet onderschatten wat dit betekent voor de nabestaanden en overlevenden van de ramp, deze erkenning."
Of en hoeveel nabestaanden en slachtoffers geld gaan krijgen, is nog onduidelijk. "Het is niet zo dat er nu direct geld aan vastzit. Per individu wordt nu gekeken of en zo ja hoeveel geld vergoed moet worden. De Staat kan ook nog in hoger beroep gaan tegen deze uitspraak."
56 mensen omgekomen
Bij de vliegramp met het Martinair-toestel - later opgegaan in KLM - kwamen 56 mensen om het leven. Meer dan honderd inzittenden raakten zwaargewond. In het toestel, dat neerstortte bij de landing, zaten voornamelijk Nederlanders.
