In februari vond de eerste klimaatstaking van scholieren plaats in Den Haag, het kabinet sloot in juni het klimaatakkoord, het hitterecord in Nederland werd in juli verbroken, in augustus stond de Amazone in brand en Australië volgde in december: 2019 was het jaar van het klimaat. Hoe blikken de leden van ons Klimaatpanel hierop terug? “Ik word er een beetje moe van.”
"De branden in de Amazone zijn voor mij de klimaatgebeurtenis van het jaar", vertelt panellid Mirjam (56). "Ik vond het heel heftig. Het is zo’n groot gebied dat in brand stond en ik had het gevoel dat er zo weinig aan werd gedaan."
Ook Fadi (24) uit Enschede zijn de beelden uit Brazilië het meest bijgebleven. "De branden in de Amazone hebben mij wakker geschud", vertelt hij. "Het moet echt anders." Maar hoe dan en wat hij precies zelf kon doen, dat was even zoeken. "Uiteindelijk heb ik geld gedoneerd aan een milieuorganisatie om ze weer op weg te helpen in de Amazone."
Geld over de balk?
Voor Theo (51) springen de protesten van de boeren en bouwers tegen stikstof en PFAS eruit. Ook het klimaatactiepakket van Frans Timmermans waaraan EU-landen gebonden zullen worden is hem bijgebleven. "Ik mis het nuchter en rationeel nadenken over of deze maatregelen wel zin gaan hebben. Het voelt alsof we enorme hoeveelheden geld over de balk smijten die niet besteed kunnen worden aan zorg, onderwijs en armoedebestrijding in Nederland."
Naar eigen zeggen ziet Theo ook positieve gevolgen van klimaatverandering, bijvoorbeeld dat Nederland een mediterraans klimaat krijgt zoals in het zuiden van Frankrijk. "Maar er wordt alleen gefocust op de negatieve effecten. Ik voel me soms een beetje ontheemd. Er gaat zoveel geld naar klimaatmaatregelen. We zijn een pad ingeslagen en we gaan maar door."
McDonald's
De klimaatpanelleden noemen ook de scholierenstakingen tegen klimaatverandering als belangrijke gebeurtenis. "Zij zijn de toekomst", zegt Fadi. "Er worden wel grapjes gemaakt op sociale media omdat ze daarna naar de McDonald’s gingen, maar ik vind het goed dat ze zich hard maken voor het klimaat."
Dit doen Theo en Anne aan het klimaat in 2020
Over Greta is hij iets minder te spreken. "Ik vind haar een beetje gemaakt. Maar ze bereikt wel veel mensen, dus dat doet ze goed." Theo is stelliger: "Greta vind ik verschrikkelijk." En de scholierenstakingen noemt hij ‘lachwekkend’. "Ze hebben idealen en nog niet zoveel levenservaring."
Mirjam vindt het juist goed dat scholieren en studenten bewust bezig zijn met klimaatverandering en van zich laten horen. "Maar als je dan leest hoe negatief erover ze wordt gedacht, dan denk ik: mijn god, wat zijn we ver van een fatsoenlijke oplossing."
Ver-van-mijn-bedshow
Ze verwacht niet al te veel van de klimaattoppen, waar wereldleiders beslissen over maatregelen tegen klimaatverandering. "Voor mij is het een ver-van-mijn-bedshow. Nu ook weer met Madrid, dan denk ik: waarom moet het zo lang duren? Ik word er een beetje moe van." Zelf is ze dit jaar bewuster op vakantie gegaan. "We pakken niet meer zo makkelijk het vliegtuig. Ik blijf niet thuis, maar we blijven wel dichter bij huis en pakken de auto."
Ook Fadi heeft voor het komende jaar al een bewustere keuze gemaakt. Volgend jaar krijgt hij een vast contract waarbij hij kon kiezen tussen een kilometervergoeding of een businesscard voor het openbaar vervoer. "Voor het klimaat is het ov beter dan elke dag met de auto, dus ik heb de businesscard gekozen."
Niet ver vooruit denken
Theo heeft niet veel vertrouwen in oplossingen die vanuit individuele burgers zelf komen. "Mensen zullen het altijd belangrijker vinden dat ze gevoed worden en goeie gezondheidszorg krijgen, dan dat de overheid klimaatmaatregelen neemt. We denken niet zo ver vooruit, zo zitten we in elkaar."
Het RTL Nieuws Klimaatpanel
Klimaatverandering raakt ons allemaal. Hoe gaan we daar in Nederland mee om? Voor het RTL Nieuws Klimaatpanel volgen we 27 mensen en hun dilemma’s rondom duurzamer wonen en leven. Van vernieuwers die voor de troepen uitlopen tot sceptici die liever afwachten.
