Kinderartsen adviseren ouders om baby’s geen vitamine D-druppels met de toevoeging propylgallaat (E310) te geven. Ze doen dat in reactie op onderzoek van RTL Nieuws waaruit blijkt dat onbekend is of deze stof veilig is voor kinderen onder de 1 jaar. Bovendien is het bij wet verboden dit soort toevoegingen in supplementen voor baby’s en peuters te gebruiken.
Károly Illy, voorzitter van de Nederlandse vereniging voor kindergeneeskunde (NVK): "Het is niet 100 procent zeker aangetoond dat de betreffende druppels veilig zijn voor kinderen in het eerste levensjaar. Dat betekent dat wij alle Nederlandse kinderartsen hebben meegegeven aan ouders door te geven druppels te kiezen waar geen propylgallaat in zit." De NVK heeft ook de verenigingen van gynaecologen, verloskundigen, jeugdartsen en huisartsen ingelicht.
Extra vitamine D noodzakelijk voor jonge kinderen
Vitamine D-druppels worden op grote schaal aan baby’s gegeven in Nederland, voor kinderen tot 4 jaar geldt een zogenoemd nationaal suppletieadvies voor vitamine D. Ouders wordt met klem geadviseerd om dagelijks 10 microgram vitamine D aan kinderen tot 4 jaar te geven. Vitamine D is belangrijk voor de groei en het behoud van sterke botten en tanden en speelt een rol bij de werking van de spieren en het immuunsysteem. Jonge kinderen maken zelf onvoldoende vitamine D aan, daarom is extra vitamine D noodzakelijk.
Geen paniek
Ondanks het feit dat er nu onduidelijkheid bestaat, stelt Illy dat ouders niet in paniek moeten raken. "Ouders hoeven ook absoluut niet ongerust te zijn, als ze het nu al geven aan hun kinderen. Maar als ze nu opnieuw moeten kiezen, kies dan voor druppels waar dat propylgallaat niet in zit."
Veiligheid propylgallaat onbekend
Propylgallaat is een antioxidant dat gebruikt wordt om bederf tegen te gaan. Uit onderzoek van EFSA (European Food Safety Authority) blijkt dat het veilig is voor kinderen boven de 1 jaar. Maar voor kinderen onder de 1 jaar is dit niet bekend. Hiervoor zijn niet voldoende onderzoeksdata beschikbaar.
Ook het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) kan RTL Nieuws geen antwoord geven op de vraag of propylgallaat veilig is voor kinderen onder de 1 jaar. Een woordvoerder laat weten: "Voor kinderen jonger dan een jaar zijn geen consumptiegegevens beschikbaar. Het RIVM kan daarom op dit moment geen uitspraak doen of de inname van propylgallaat door gebruik van voedingssupplementen door zuigelingen en peuters veilig is."
Risicobeoordeling RIVM
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft, naar aanleiding van de vragen van RTL Nieuws, contact opgenomen met het RIVM. Een woordvoerder laat weten: "Wij hebben het RIVM gevraagd of zij willen nagaan of er intussen wél voldoende data beschikbaar is om hier een uitspraak over te kunnen doen. Wij zullen op basis van de uitkomst hiervan op korte termijn bepalen welke verdere acties nodig zijn."
RTL Nieuws bekeek de verpakkingen van vitamine D-druppels voor baby’s in een aantal winkels van grote drogisterijketens en ontdekte zo dat het bewuste propylgallaat in Vitamine D Aquosum en Vitamine D Aquosum suikervrij van het merk Davitamon zit. In de vitamine D-druppels van andere varianten van Davitamon en de druppels van andere merken in die winkels vonden wij geen propylgallaat.
Reactie Davitamon
Davitamon geeft na vragen van RTL Nieuws in een verklaring aan dat het ministerie van VWS en de NVWA op de hoogte zijn van het gebruik van toevoegingen, zogenoemde additieven, in voedingssupplementen voor baby's en peuters. 'Om voedingssupplementen te maken die voldoen aan de kwaliteits- en veiligheidseisen zijn hulpstoffen/additieven vaak noodzakelijk, bijvoorbeeld om productbederf tegen te gaan.' Ook geeft Davitamon aan in afwachting te zijn van een besluit van de Europese Commissie : 'De Europese Commissie en de lidstaten voeren momenteel een evaluatie uit over het juiste gebruik van additieven in voedingssupplementen die zijn bedoeld voor zuigelingen en jonge kinderen. Deze evaluatie is van toepassing op alle additieven die gebruikt worden in vitamine D supplementen bestemd voor deze doelgroep, niet enkel op propylgallaat. Wij als producent verlenen onze volledige medewerking aan dit proces.'
Toevoegingen niet toegestaan
Los van het feit of het onduidelijk is of de toevoeging wel veilig is voor kinderen onder de 1 jaar, is het additief überhaupt niet toegestaan. In de Europese wet voor additieven in voedsel staat uitdrukkelijk vermeld dat additieven zoals propylgallaat niet gebruikt mogen worden in voedingssupplementen voor baby’s en peuters. Dat wordt bevestigd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), het RIVM en het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport. De NVWA is verantwoordelijk voor de handhaving van deze wet.
Ze laat RTL Nieuws weten inderdaad op de hoogte te zijn van deze overtreding, maar niet te handhaven: "Achter de schermen van de Europese Commissie vinden discussies plaats of er wettelijk iets geregeld moet gaan worden voor het gebruik van onder andere propylgallaat voor die supplementen waarvoor een officieel suppletieadvies geldt. Zo lang die discussies lopen, handhaaft de NVWA niet op de aanwezigheid van additieven in deze producten."
'NVWA moet optreden'
Ralf Hartemink, opleidingsdirecteur Foodsafety van de Universiteit Wageningen vindt het niet wenselijk dat de NVWA niet optreedt. "Als iets niet toegestaan is, dan zou het niet in de schappen moeten liggen. Als NVWA hiervan weet dan zou ze op moeten treden en het uit de winkels moeten halen. En doen ze dat niet, dan moeten consumenten en kinderartsen de NVWA hierop aanspreken. Dan kunnen ze het niet meer negeren."
Volgens Hartemink is het voor producenten ook een lastige kwestie. "Producenten mogen producten namelijk niet op kinderen testen. Dus de oplossing is dat producenten alleen antioxidanten gebruiken die wel zijn toegestaan."