Ga naar de inhoud
Maximumsnelheid omlaag

Stikstof beperken: welke maatregel werkt?

Lucht- en wegverkeer zorgen rondom Schiphol voor veel luchtverontreiniging en geluidsoverlast. Beeld © Getty Images

Onvrede in de VVD-fractie: voor het kabinet is het verlagen van de maximumsnelheid geen taboe meer. Maar de autorijdende achterban ziet dat niet zitten. Toch zijn harde maatregelen op de snelwegen nodig om de stikstofuitstoot terug te dringen, denkt het kabinet. Hoe zien die er in het buitenland uit?

In New Delhi hebben ze zo hun eigen verkeersproblemen. De hoofdstad van India zucht al tijden onder een deken van dikke smog. Het noopte de Indiërs tot een drastische stap. Auto's met een kenteken dat eindigt op een even nummer. mogen om de dag de weg op. Op de andere dagen mogen auto's met een oneven kentekennummer rijden.

Niet voor Nederland

Professor Bert van Wee, als hoogleraar Transportbeleid verbonden aan de Technische Universiteit Delft, stelt onomwonden dat zo'n maatregel te drastisch is voor Nederland. "Wij hebben niet het acute probleem dat ze daar hebben. Bovendien is deze methode vrij gemakkelijk te omzeilen. Veel gezinnen in Nederland hebben twee auto's. Als je net het geluk hebt dat de ene op een 3 eindigt en de ander op een 6, kun je gewoon om en om rijden."

Bovendien is de maatregel hard ten opzichte van mensen die hun auto elke dag nodig hebben. Overigens is het Indiase systeem ook in eigen land niet effectief: rijke inwoners van New Delhi laten massaal nummerplaten vervalsen, zodat ze alsnog altijd met de auto op pad kunnen.

Uitlegvideo

03:18
Daphne legt je uit wat je moet weten over stikstof

Autoloze zondag

Ook over de autoloze zondag, een maatregel die in in 1973 en 1974 in totaal tien keer werd toegepast, is Van Wee niet enthousiast. "Eén zo'n autoloze zondag scheelt maar een klein beetje uitstoot op jaarbasis. We hebben het dan echt over een kwart van een procent." Dat is ook niet zo gek, zegt Van Wee. "Als je niet op zondag naar oma kan, dan ga je gewoon op zaterdag."

'Autoloze
Lees meer
'Autoloze zondag genoemd als mogelijke oplossing voor stikstofimpasse'

Elektrisch rijden

Over het bevorderen van energiezuiniger rijden is Van Wee enthousiaster. "In Noorwegen zijn ze daar het verst in. Je kunt dan denken aan fiscale regelingen, waarbij je meer geld terugkrijgt van de belasting als je elektrisch rijdt." Maar ook op andere vlakken trekken de Noren chauffeurs in een diesel- of benzinevrije wagen voor. "Elektrische auto's mogen bijvoorbeeld ook op de busbaan rijden. Andere auto's mogen dat daar niet."

Kabinet
Lees meer
Kabinet trekt 500 miljoen uit voor aanpak van stikstofcrisis

Snel effect

De effectiefste maatregel is volgens het plan waarover ze nu binnen de VVD zo nerveus van worden: het verlagen van de maximumsnelheid voor personenauto's. "Als je die snelheid verlaagt, dan kan je op korte termijn al een effect verwachten. Per kilometer zullen auto's minder uitstoten, en men zal minder rijden. Alles onder 120 kilometer per uur zou al schelen." Dan ben je er nog niet, stelt de Delftse professor: "Strenge handhaving is noodzakelijk. Alleen een bord met de nieuwe maximumsnelheid neerzetten gaat niet helpen."