Vandaag protesteert een groep journalisten bij de rechtbank in Rotterdam tegen de gijzeling van NOS-verslaggever Robert Bas. "Het is heel ernstig dat er in een tijd waarin klokkenluiders worden afgeluisterd, journalisten worden opgesloten."
NOS-verslaggever Robert Bas werd gisteren door de rechter-commissaris van de rechtbank in Rotterdam in gijzeling genomen. Hij zit sindsdien vast omdat hij niet bereid is als getuige vragen te beantwoorden in een lopende strafzaak. Vandaag om 13.30 uur oordeelt de rechtbank of Bas langer gegijzeld blijft.
Protest om 10.00 uur
De journalisten verzamelen om 10.00 uur al bij de rechtbank om te protesteren tegen de gijzeling. Initiatiefnemer is NRC-journalist Marcel Haenen. Hij vindt het onvoorstelbaar dat Bas is opgesloten omdat hij niet over zijn bronnen wil praten.
Haenen vertelt bij Radio 1 dat hij in zijn leven als journalist slechts één keer eerder heeft gedemonstreerd. "Dat was twintig jaar geleden, toen AD-journalist Koen Voskuil gegijzeld werd. Ook hij weigerde op vragen van de rechtbank in te gaan."
'Gijzeling is paardenmiddel'
Bij de NOS vertelt Voskuil over die opsluiting, die 18 dagen duurde. Hij werd gegijzeld omdat hij geen verklaring wilde afleggen over een bron binnen de politie, die onthullingen had gedaan over misstanden bij een grote wapenvondst in Amsterdam.
"De gijzeling is een paardenmiddel om mensen te dwingen om toch tot een verklaring te komen", legt Voskuil uit. Toch bezweek hij destijds niet onder de druk van de gijzeling.
'Idioot en onzinnig'
"Wat een rechter in feite vraagt: je moet nu kiezen tussen het einde van je carrière of je moet een paar dagen zitten. Nou, dan maar een paar dagen zitten." De opsluiting van Robert Bas vindt Voskuil dan ook 'idioot en onzinnig'.
Artikel gaat verder onder kader
Waarom NOS-journalist Robert Bas gegijzeld is
Robert Bas is gegijzeld vanwege een zaak die gaat over de vergismoord op ggz-directeur Rob Zweekhorst in 2014.
Eerder dit jaar bleek dat gesprekken over deze zaak tussen een bron en journalist Bas zijn afgeluisterd door justitie en toegevoegd aan het strafdossier. "Naar aanleiding van de opgenomen gesprekken werd Bas gisteren, op verzoek van de advocaat van de verdachte van de vergismoord, als getuige gehoord in deze strafzaak."
De journalist heeft tijdens dat verhoor om principiële en juridische redenen bij alle vragen een beroep gedaan op zijn journalistieke verschoningsrecht en geen inhoudelijke antwoorden gegeven. De rechtbank gijzelt Bas nu met als doel dat hij nu wel gaat praten en antwoorden zal geven op de vragen die de rechtbank heeft.
'Bronbeschermingswet blijkt volstrekt nutteloos'
Ook Telegraaf-journalist Bart Mos, die in 2006 drie dagen werd gegijzeld, sluit zich vandaag aan bij het protest. Hij zat destijds vast omdat hij zijn bronnen van een artikel over topcrimineel Mink Kok niet prijs wilde geven.
Volgens het journalistieke verschoningsrecht, dat sinds oktober 2018 bestaat, hoeft een journalist zijn bron niet prijs te geven. "Die nieuwe bronbeschermingswet voor journalisten blijkt dus volstrekt nutteloos. #LaatBasVrij", twittert Mos.
'Alle boeren met een trekker zijn ook welkom'
Ook journalistenvakbond NVJ liet gisteren weten 'verbijsterd' te zijn en noemt de beslissing van de rechtbank 'onbegrijpelijk en in hoge mate absurd'.
Initiatiefnemer Haenen hoopt dat er veel journalisten komen protesteren. "Ik vind dit zo'n fundamenteel principe dat je daar als journalist best eens tegen mag opstaan." Ook niet-journalisten zijn uiteraard welkom. "Alle boeren met een trekker die in de buurt zijn mogen ook komen."
