Een laatste keer naar het strand. Het Rijksmuseum. Of nog één keer naar huis, de hond knuffelen. Dat soort wensen laat Stichting Ambulance Wens het meest in vervulling gaan. De wens van Kees Middendorp daarentegen was een andere dan normaal.
Kees Middendorp (53) uit Pijnacker weet het zelf ook wel, dat het een beetje een vreemde wens is. Hij lacht. "Auschwitz is nou niet bepaald een leuke, vrolijke plek. Sterker nog: het is de meest vreselijke plek waar ik ooit ben geweest."
Toch wilde hij er graag naartoe. Die wens is een langgekoesterde. "Als kind kreeg ik al heel veel verhalen te horen over de Tweede Wereldoorlog", vertelt Kees.
Geschiedenis
"Mijn opa heb ik nooit gekend, die kwam om in de hongerwinter. Mijn moeder heeft de hongerwinter heel bewust meegemaakt, ze was zestien, en mijn vader heeft in een werkkamp moeten werken. Hij had het relatief goed, maar het waren zware tijden."
Tijden die we, zo vindt Kees, nooit mogen vergeten. "Dit is geschiedenis. Historisch besef. Daarom wilde ik zo graag naar Auschwitz. Mijn vrouw en ik hebben het er al jaren over."
Elf jaar ziek
Maar ja, het kwam er niet van. Zoals dat gaat: andere plannen, druk, werk, en bovenal ziekte. Kees was 42 toen voor het eerst de ziekte van Hodgkin bij hem werd ontdekt, en die ziekte is daarna tot twee keer toe teruggekomen. "Ik ben eigenlijk al elf jaar ziek", zegt hij.
Toen het twee maanden geleden weer foute boel was, schrok hij dan ook niet heel erg. De alvleesklierkanker zou te opereren zijn, zeiden de artsen. "Ik ging vol goede moed de operatie in. Ze konden 98 procent wegsnijden, de rest zou worden bestreden met chemokuren."
Wat wil ik nog?
Maar toen kreeg Kees te horen wat hij niet wilde horen: de chemokuur die hij onderging (de zwaarste die er was) sloeg niet aan. "Toen ik dat hoorde, wist ik dat het afgelopen was. Om heel eerlijk te zijn: ik was er ook klaar mee. Ik ben zo ziek geweest, en zo lang ook, ik wil dat niet meer."
Met zijn vrouw en zoon heeft hij besloten dat hij kwalitatief nog een goed leven wil hebben, voor zolang het duurt. "Ik blijf het liefst nog heel lang, tot mijn tachtigste, ik heb het nog goed naar mijn zin hier. Maar het is wat het is."
Maar ja. Dan kom je thuis te liggen – er staat nu een bed in de woonkamer – en dan ga je nadenken. Wat zou je nog willen, als alles mogelijk was?
Auschwitz schoot door Kees' hoofd. "Ik ging googelen en las al snel dat het een intensief bezoek is waarvoor je goed en veel en ver moet kunnen lopen. Dus toen dacht ik: dit wordt hem niet."
Huilen
Kees' zijn vrouw kreeg er lucht van en besprak de wens met haar schoonzusje. Zij heeft de wens ingediend bij Stichting Ambulance Wens, die ongeneeslijke zieke mensen helpt om hun laatste wens in vervulling te laten gaan.
"Mijn vrouw belde de volgende ochtend al op: 'Je gaat naar Auschwitz, het is geregeld, met de stichting'. Ik kon alleen maar huilen." Hij lacht. En zegt nog een keer: "Ja! Huilen, echt!"
Een uurtje later belde hij terug naar zijn vrouw. Hij vroeg, of nee, riep: 'Hóé dan?!'
Twee dagen onderweg
Daar kreeg hij snel antwoord op. Afgelopen maandag werd hij door een ambulance met 'een ontzettend goede, zachte brancard' thuis opgehaald. "De ambulancemedewerkers waren zo aardig, alles stond in dienst van mij. Wilde ik eten dan gingen we eten, wilde ik onderweg naar de wc dan werd dat meteen geregeld."
Zijn vrouw en zoon gingen ook mee. In twee dagen reden ze naar Polen, naar Auschwitz. In totaal werden er 1,3 miljoen mensen naar die concentratie- en vernietigingskampen gedeporteerd. Ongeveer 1,1 miljoen mensen stierven er.
Gestoord
"Als je dat kamp binnenstapt", zegt Kees, "dan voel je meteen bij de eerste stap al dat een heel gestoord iemand dit heeft bedacht. Vreselijk. Echt niet te bevatten."
Je kunt niet zeggen dat Kees heeft genoten van zijn laatste wens die in vervulling kwam, maar het was wel 'heel bijzonder'. "Een paar kleine stukjes heb ik moeten lopen, omdat ik de barakken graag wilde zien. Voor de rest ging het prima vanaf die brancard. Alles maakte diepe, diepe indruk op me."
Geen flauw idee
Aan het eind van het bezoek kwam Kees een Joodse man tegen bij het kamp. "Ik legde uit waarom ik er was, en waarom ik op een brancard lag. Hij zei: 'Ik vind het ongelooflijk dat dit jouw wens is'. Maar hij zei ook dat hij het mooi vond."
Of Kees nu rustig 'kan gaan' nu hij in Auschwitz is geweest? Dat kan hij niet zeggen. "Ik heb geen flauw idee. Ik weet ook niet wat ik kan verwachten, hoelang het gaat duren. Misschien twee weken? Drie? Ik ben in elk geval heel dankbaar dat de stichting mij deze mogelijkheid heeft gegeven. Zelf had ik het echt niet meer gekund. Ik ben nu een mens van de dag."
