Ze rijden meer dan 50 kilometer te hard of zitten met een slok op achter het stuur. Jonge bestuurders delen onder een Facebookoproep waarin we vragen wie zijn rijbewijs is kwijtgeraakt massaal hun overtredingen.
Beginnend bestuurders gaan dit jaar opvallend vaak de fout in, zo blijkt uit cijfers van het Openbaar Ministerie. Vorig jaar moesten in totaal 150 beginnende bestuurders zich melden bij het CBR. Dit jaar staat de teller al op 140 en het is pas het eerste kwartaal. Een verklaring voor deze stijging heeft het Openbaar Ministerie niet. Ook het CBR weet niet waar dit aan ligt.
Op onze Facebookpagina vroegen we beginnende bestuurders of zij hun rijbewijs zijn kwijtgeraakt na één of meerdere overtreding(en). Er kwamen meer dan vierduizend reacties binnen.
'Je laat zien hoe jij wil overkomen'
"Ik denk dat het delen van overtredingen in verband staat met het toegenomen narcisme bij jongeren", zegt klinisch psycholoog Jan Derksen, hij is onder andere universitair hoofddocent aan de Radboud Universiteit Nijmegen. "Jongeren hebben volgens hem een 'front office' en een 'back office'. De front office is de buitenkant. "Je kunt stoer doen op sociale media en mooie foto's plaatsen op Instagram. Zo laat je zien hoe jij wil overkomen."
Een opmerking over te hard rijden of met een biertje op naar huis rijden heeft met die heroïsche front office te maken. "Leeftijdsgenoten zijn belangrijk in deze levensfase. Met je gedrag laat je zien: kijk hoe stoer en spannend ik ben." Echt heel erg vindt Derksen dit gedrag overigens niet. "Het hoort bij de leeftijd en bij deze tijd. En dat stoer doen voor je vrienden is voor een stukje van alle tijden. Het wordt alleen in de laatste decennia meer gedeeld door sociale media."
Kleine selectie van de Facebookreacties:
- "Ik ben mijn rijbewijs kwijtgeraakt door alcohol en mijn maatje is zijn rijbewijs kwijtgeraakt omdat hij van de week een tankstation is ingereden."
- "Ik ben twee keer met alcohol op achter het stuur gestapt en gepakt."
- "Ik ben mijn rijbewijs kwijt met nog geen 2 weken. Omdat ik 110 reed waar je 50 mocht."
- "Ben 3 jaar geleden mijn rijbewijs kwijtgeraakt ik blies 800 UGL. Had 20 dagen mijn rijbewijs"
- "Ik heb helaas dit meegemaakt en ben sinds augustus 2018 mijn rijbewijs kwijt door meerdere overtredingen."
- "Ik ben meerdere keren mijn rijbewijs kwijtgeraakt. Door een ongeluk en te hard rijden. Twee keer gezakt voor de cursus die het CBR heeft voorgedragen."
Minder aandacht voor onzekerheid
Dat uiterlijk vertoon is wel vaak flinterdun. Derksen: "Het is een masker om de back office, de dieperliggende, vaak onzekere binnenkant te verhullen. Voor die diepere emotionele momenten is vaak minder aandacht."
Terwijl jongeren volgens Derksen wel degelijk moeten dealen met hun zorgen en problemen. "Er is in hun levensfase nog veel onduidelijk over keuzes die ze moeten maken die hun identiteit bepalen. Zoals een nieuwe studie of woonplaats. Daar kunnen ze best stress van hebben of moeite mee hebben."
Gevaar inschatten
Jonge, beginnende automobilisten zijn gemiddeld vaker bij ongevallen betrokken dan oudere, meer ervaren bestuurders. Volgens hoogleraar verkeersveiligheid Marjan Hagenzieker zijn er twee belangrijke factoren die daar een belangrijke rol bij spelen: biologische en sociale factoren. "Onze hersenen zijn pas rond het 25e levensjaar volgroeid. Met name het deel dat ervoor zorgt dat we impulsief gedrag onderdrukken, is pas laat uitontwikkeld."
Ook zijn jonge automobilisten volgens haar nog niet goed in het inschatten van gevaar en om daarop te anticiperen. "Omdat ze ook hun eigen vaardigheden nog niet goed kunnen inschatten, nemen ze vaak meer risico. Sociale context en groepsdruk zorgt ook voor dat jonge automobilisten in het bijzijn van vrienden bijvoorbeeld ook wat harder rijden."
Oproep beginnende bestuurders
Graag stellen we beginnende bestuurders die hun rijbewijs binnen vijf jaar zijn kwijtgeraakt een paar vragen. Dit duurt ongeveer vijf minuten. Wil je meedoen? Hier vind je de enquête.
