Netflix, Spotify, een middelmatig tijdschrift of zelfs maandelijks onderbroeken op de mat. Voor je het weet heb je een abonnement afgesloten terwijl je het misschien niet nodig hebt. We zijn 'vrij laks' in het afsluiten van abonnementen, bleek vandaag uit onderzoek van voorlichtingsinstituut Nibud. We zetten wat vragen op een rij.
Waarom zijn we 'vrij laks'?
Het probleem is vaak: bedragen onder de tien euro interesseren ons niet, zegt geldexpert Renée Lamboo die met haar bedrijf Porterenee tips geeft. "Die bedragen geven we heel makkelijk uit. Maar als je zes abonnementen hebt van rond dat bedrag, ben je maandelijks 60, 70 euro kwijt. Je werkt voor dat geld, terwijl je die abonnementen soms helemaal niet gebruikt."
91 procent van de Nederlandse huishoudens schat het aantal abonnementen dat die heeft, te laag in. De helft van de huishoudens heeft geen idee hoeveel geld ze ermee kwijt zijn per maand. 30 procent zit langer aan een abonnement vast dan de bedoeling was.
Het valt Lamboo op dat Nederlanders vaak onbegrijpelijke keuzes maken. "Dan koop je nooit gerookte zalm omdat het te duur is, maar sluit je wel abonnementen af op Netflix, Videoland, Spotify, een tijdschrift of wat dan ook. Zonder dat je alles echt nodig hebt. Daar kan je best veel gerookte zalm voor kopen."
We kunnen toch gewoon nee zeggen?
We worden eenvoudig verleid door reclames, vindt voorlichtingsinstituut Nibud. "Een abonnement klinkt vaak aantrekkelijk", zegt een woordvoerder. "En, als je eenmaal iets wil, dan wil je het nu. Met een lening kan je iets direct aanschaffen voor weinig geld. Een fiets kan je dan voor 15 euro kopen, lijkt het. In werkelijkheid betaal je iedere maand 15 euro. Daarom zijn jongeren ook vaak zo gevoelig voor abonnementen. Die hebben weinig spaargeld, maar wel genoeg voor een maandelijkse lening."
Is het typisch Nederland?
Cijfers daarover heeft het Nibud niet. Maar volgens Renée Lamboo zit er wel een kern van waarheid in. De reden? Korting. "We houden van korting. Je krijgt altijd te horen dat het voordelig is om een abonnement te nemen. Daar vallen we voor."
En naast korting houden we ook van gemak. Zo had de man van Lamboo eens een scheermesjesabonnement afgesloten. "Terwijl de winkel een paar honderd meter verderop was", zegt ze. Haar argument 'doe normaal, dit slaat nergens op', haalde niks uit. Haar man nam het toch. Een paar maanden later zegde hij het abonnement weer op. "Wel na enige druk van mij."
Bedrijven spelen handig in op de behoefte aan gemak en korting. Zo zijn er abonnementen voor sokken, bloemen en zelfs onderbroeken, weet Lamboo. "Dan vraag ik me af: hoeveel onderbroeken per jaar heb je nodig? Je kan ze ook wassen. Je bent altijd duurder uit met een abonnement."
Raken mensen hierdoor in de problemen?
Cijfers die laten zien dat mensen met veel abonnementen meer geldproblemen hebben, zijn er niet. Maar het Nibud denkt wel dat abonnementen een risico vormen.
Uit onderzoek in december bleek dat 21 procent van de huishoudens lichte of ernstige betalingsproblemen hebben, dat zijn 1,5 miljoen huishoudens. Dat aantal neemt niet toe. Wel zijn de huishoudens die al niet goed rond konden komen, dieper in de problemen gekomen. In 2009 had een enkeling te maken met het afsluiten van energie. Inmiddels heeft 5 à 7 procent van de huishoudens hiermee te maken.
Hoe moeilijk is opzeggen?
Volgens een woordvoerder van het Nibud gaat dat niet altijd even makkelijk. De regels met abonnementen kunnen flink verschillen. Bij de een moet je bellen, bij de ander gaat het via internet, soms is het ook helemaal niet duidelijk. "En als je opzegt, word je vaak ook verleid met een nieuwe actie."
Hoe zorg je dat je beter zicht krijgt op je abonnementen?
Het Nibud adviseert Nederlanders om elk jaar de abonnementen op een rij te zetten en de contracten na te kijken. Ook heeft het instituut een checklist online gezet. Daarop kan je invullen welke abonnementen je hebt.
Volgens Lamboo werkt dat goed. Maar ze heeft ook een andere tip. Als je een abonnement opzegt: verzin dan voor dat bedrag een ander doel. Zo maak je het leuker. "Reserveer het voor een etentje elke maand, of desnoods voor het aflossen van je hypotheek."
