Voor het eerst is er onderzoek gedaan naar het gebruik van tablets en smartphones in de avond en het effect daarvan op het slaapgedrag van kinderen. Wat blijkt? Tieners slapen door het gebruik gemiddeld tot 40 minuten korter. Zorgwekkend, stellen deskundigen.
Nog even een filmpje kijken in bed op de iPad, of een spelletje spelen op de iPhone. Voor veel tieners, zoals Joëlle Blankenstein, is het vaste prik voor het slapen gaan. "Ik zit elke avond op mijn telefoon", vertelt de 16-jarige.
Dat is niet zonder gevolgen. "Ik kom vaak heel moeilijk in slaap en word dan 's nachts wakker. Soms ben ik heel moe en dan ga ik niet op mijn telefoon. Dan slaap ik veel beter."
Voor eerste keer onderzoek
Joëlle is geen uitzondering. Voor het eerst heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) onderzocht wat het effect van schermen in de avond is op het slaapgedrag van tieners tussen de 8 en 18 jaar.
Door het schermgebruik stellen jongeren hun slaap uit en gaan ze dus later slapen, blijkt uit het onderzoek. Ook worden de tieners door het gebruik van hun mobieltje vaker 's nachts wakker en hebben zij meer klachten overdag, zoals moeite om wakker te blijven.
Neem het serieus
"Het belangrijkste dat we geconstateerd hebben, is dat minderjarigen slechter slapen door hun telefoongebruik. We weten nu dat ze tot laat op hun telefoon zitten en dat dit van invloed is op hun slaap", zegt een woordvoerder van het RIVM.
"We willen meer bewustwording. Dus neem het serieus als je kind er overdag last van heeft."
Jongeren slapen niet door mobieltjes: 'Toch even dat appje checken'
- Van de kinderen (8-13 jaar) gebruikt 39 procent dagelijks een scherm in de avond (computers, smartphone of tv.)
- Onder jongeren van 13-18 jaar is dit 86%
- Het schermgebruik vindt veel 's avonds plaats: 76% van de tieners gebruikt de computer, smartphone en/of tablet gedurende twee uur per avond (hierbij is de tv niet meegeteld).
- Door het schermgebruik slapen tieners tot 40 minuten korter.
- Door de activiteiten op de schermen gaan kinderen later slapen.
- Ook vallen de jongeren minder makkelijk in slaap omdat ze nog te actief zijn.
- Ook remt het blauwe scherm de aanmaak van het slaaphormoon melatonine waardoor tieners minder goed in slaap komen.
Bron: RIVM
Verslaafd en dikker
Is minder slaap erg? Ja, zegt slaapdeskundige Hans Hamburger. "Van te weinig slaap kun je depressief worden, verslaafd raken, presteer je minder op school en word je dikker."
Ook is er een grotere kans op suikerziekte en het oplopen van infecties.
Veranderd
Volgens de slaapdeskundige is de leefstijl van vrijwel alle pubers met de komst van tablets en smartphones flink veranderd. "De jongeren zitten tot in de nacht te appen, snapchatten of filmpjes en series te kijken. Daardoor wordt de natuurlijke bedtijd van elf uur al snel één uur 's nachts."
Als je genoeg wilt slapen, zegt Hamburger, moet je de schermen twee uur voor het slapengaan uitzetten. "Je blijft namelijk wakker van de activiteiten zelf. Maar het blauwe licht van beeldschermen stelt de slaap ook uit. Omdat het de aanmaak van het slaaphormoon melatonine in je lichaam sterk remt."
10 uur slaap nodig
De oplossing is volgens Hamburger makkelijk: "Kinderen moeten vroeger naar bed gaan en niet 's avonds op hun tablet of telefoon zitten." Volgens de slaapdeskundige gaan kinderen dan een boek lezen. "Ze slapen dan weer veel beter, dromen weer en kunnen beter dingen onthouden."
Hoeveel moet een kind slapen? Kinderen in de basisschoolleeftijd hebben 10 tot 12 uur slaap nodig. Op de middelbare school 9 tot 10 uur.