Verdriet en boosheid bij alleenstaande vrouwen en lesbische koppels met een kinderwens. Kunstmatige inseminatie valt voor hen niet meer onder de basisverzekering. "Door deze beslissing valt mijn droom in duigen", zegt Carmen Foppen, die graag moeder wil worden.
Minister Bruins informeerde de Tweede Kamer deze week in een brief over een uitspraak van het Zorginstituut Nederland waarin stond dat kunstmatige inseminatie geen medische indicatie heeft. Het ontbreken van een mannelijke partner zou geen medische noodzaak zijn, maar een sociaal probleem.
Bij heterostellen van wie de man een medisch probleem heeft waardoor zijn sperma niet gebruikt kan worden, is kunstmatige inseminatie wel verzekerd vanuit de basisverzekering.
'De situatie is gelijk'
Ondanks het advies van Zorginstituut Nederland vorig jaar kwam het in de praktijk toch voor dat vergoedingen vanuit de verzekering werden gegeven voor kunstmatige inseminatie bij alleenstaande vrouwen en lesbische stellen.
Voorzitter Jan van Lith van van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie is niet te spreken over het besluit van het Zorginstituut. "Waarom zou het voor een niet-heterostel of alleenstaande anders zijn dan voor een heterostel? De situatie is namelijk gelijk: er is geen bruikbaar sperma."
Problemen
De vereniging voorziet problemen wanneer de kunstmatige inseminatie voor lesbische stellen en alleenstaande vrouwen niet langer onder de basisverzekering valt. "Dan dwing je lesbiennes en singles die een kind willen het illegale circuit in, waar het zaad niet wordt gecontroleerd", zegt Van Lith.
Dat brengt volgens hem veel risico's met zich mee. "Denk aan geslachtsziekten, of aan erfelijke ziekten bij een zaaddonor. Bovendien heb je meer kans dat er te veel zaad van één spermadonor wordt gebruikt. Dat moet je niet willen."
Verdriet
Bij Stichting Meer Dan Gewenst, die opkomt voor homo’s en lesbiennes met een kinderwens, stromen de reacties binnen na het besluit van de minister. "Vrouwen die midden in het traject zitten en ineens moeten stoppen. Er gaat een golf van ontzetting, verdriet en boosheid door Nederland", zegt woordvoerder Sara Coster.
Eén van de gedupeerden is Carmen Foppen uit Den Haag. Ze probeert al een jaar zwanger te worden via kunstmatige inseminatie, tot nu toe zonder succes. "Ik heb geen partner en ik heb geen geld om kunstmatige inseminatie zelf te betalen. Dus nu is het klaar voor mij, want door deze beslissing valt mijn droom in duigen."
Net gezinswoning gekocht
En zo zijn er meer. Eliene van Geest heeft al jaren een kinderwens. Samen met haar vriendin zou ze over twee weken starten met het traject voor kunstmatige inseminatie. Het nieuwe huis dat het stel gekocht heeft, staat nog in de verf, terwijl hun wereld nu op de kop staat.
Het is echt verschrikkelijk, vindt ze. "Het hele proces waar wij nu doorheen moeten is opeens drie keer zo duur en dat geld hebben wij helemaal niet. Als we dit voor 1 januari hadden geweten, hadden we er tenminste nog wat aan kunnen doen. Dan hadden we misschien een aanvullende verzekering kunnen nemen waarbij het vergoed wordt. Nu zitten we met niets.”
Van Geest is inmiddels een petitie gestart tegen de beslissing van de minister. Daar zijn binnen een paar dagen meer dan 5000 handtekeningen binnengekomen.
