Meegluren op smartphone van je tiener? 'Ook kind heeft recht op privacy'

Ruim 80 procent van de ouders houdt in de gaten wat hun tiener online uitspookt. De helft controleert zelfs het mobieltje van hun kind, blijkt uit onderzoek van het Safer Internet Centre Nederland. Maar hoe voer je als ouder nu eigenlijk een goed gesprek met je kind over online gedrag? En mag je wel zomaar in die telefoon kijken?

1. Hoe erg is het dat ouders (stiekem) op de mobiel van hun kind kijken?

"Wanneer een ouder aan het kind vraagt om mee te mogen kijken in zijn of haar telefoon en het kind geeft hiervoor toestemming, dan is er niets aan de hand", legt jurist Jeugdrecht Mariëlle Bahlmann van Defence for Children uit. Maar in het Kinderrechtenverdrag staat dat ieder kind het recht heeft op privacy. "Dit houdt in dat een ouder niet zonder toestemming van het kind mag meekijken in diens telefoon. Doen ouders dit toch, dan is dit een inbreuk op het recht op privacy van het kind."

2. Wanneer kun je wel meekijken?

"Er zijn situaties waarin het als ouder wel geoorloofd is om mee te kijken in de telefoon van het kind", legt Bahlmann uit. "Wanneer een ouder het vermoeden heeft dat het kind gevaar loopt bijvoorbeeld, dan heb je als ouder de plicht om het kind daartegen te beschermen."

In dat geval zou een ouder dus wel in de telefoon van het kind kunnen kijken. Ook pedagoog Krista Okma adviseert alleen te kijken als je als ouder denkt dat er iets mis is. "Je kunt dan bijvoorbeeld zeggen: het liefst los ik dat samen met jou op, maar als je het er niet met mij over wilt hebben, moet ik ingrijpen, dat is mijn taak als vader of moeder. Dan kondig je aan dat je het gaat doen."

3. Loverboys, cyberpesten, porno: hoe praat je over moeilijke onderwerpen?

"Je voedt je kinderen op richting zelfstandigheid. Ouders moeten steeds goed kijken waar ze ruimte kunnen geven en dat vervolgens ook doen. Fouten maken hoort erbij", zegt Okma. Een kind of puber moet die fouten zelf ervaren.

"Als je denkt dat je kind slachtoffer is van een loverboy, moet je natuurlijk wel ingrijpen. Maar weleens een spannende foto sturen, dat is iets waarmee kinderen moeten kunnen experimenteren. Ouders kunnen een gesprek voeren over hoe ze dat op een verstandige manier kunnen doen. Maar uiteindelijk moeten kinderen het zelf doen en ervaren. Dan gaat het misschien een keer mis, dat kan een keer gebeuren."

4. Hoe praat je met je kinderen over hun online gedrag?

"Enerzijds kun je als ouder het gesprek sturen. Een bericht in de media kan een goede aanleiding zijn om erover te beginnen. Bijvoorbeeld nieuws over loverboys, cyberpesten of een online challenge. Praat sowieso regelmatig met je kind over sociale media."

Praat niet alleen over negatieve kanten, maar ook de leuke dingen. "Vraag bijvoorbeeld wat ze vandaag gedaan hebben online. Dan is het voor je kind makkelijker om naar je toe te komen als er iets mis is." Daarnaast moet je volgens Okma goed opletten waar je kind zelf mee komt. "Als ze iets vertellen over een klasgenootje, kan het ook over henzelf gaan. Wees alert en vraag altijd waar zo’n verhaal vandaan komt."

5. Wat als je kind gewelds- of zelfmoordfilmpjes kijkt?

"Een goede website is mediaopvoeding.nl. Daar staan scenario's die ouders of leerkrachten hebben meegemaakt met jongeren die ingewikkeld of lastig zijn. Hierbij staan voorbeelden en adviezen hoe ze dat aanpakken. Het gaat bijvoorbeeld over sexting en loverboys. Veel ouders hebben nog nooit van deze site gehoord."

6. Hoe maak je kinderen bewust van gevaren van internet?

"Veel erover praten met elkaar. Bij iedere nieuwe ontwikkeling kun je het gesprek aangaan. Net als met fietsen leer je je kind hoe het moet, en uiteindelijk laat je je kind los. Hier moet de boodschap uiteindelijk zijn: als er iets is, kun je altijd bij me terecht."