De een kreeg een staande ovatie bij zijn optreden, bij de ander viel de terugkeer behoorlijk tegen. Met komiek Louis C.K. en acteur Kevin Spacey keren de eerste beroemdheden die een negatieve hoofdrol speelden in de #MeToo-discussie weer terug in het openbare leven.
Met wisselend succes, want het is volgens publieksfilosoof Marli Huijer heel moeilijk om terug te keren na beschuldigingen van seksueel overschrijdend gedrag. ''Zoiets blijft aan je kleven.''
'Het blijft je achtervolgen'
Dat Louis C.K. zijn fouten meteen heeft toegegeven, heeft volgens imagodeskundige Zabeth van Veen veel geholpen. ''Als hij had ontkend en later alsnog had moeten toegeven, dan heb je ook nog gelogen. Dat gaat ten koste van je geloofwaardigheid.''
ZIE OOK: In opspraak geraakte Louis C.K. treedt weer op
Huijer vraagt zich af of C.K. het daadwerkelijk gaat redden. ''Nu al hebben collega’s van hem gezegd dat hij dit te snel doet. Je ziet dat seksueel wangedrag moeilijk wordt vergeven in het publieke domein. Ik denk dat ook C.K. er zijn hele leven niet meer vanaf komt, het blijft je achtervolgen. Daardoor wordt een goede comeback heel lastig.''
In opspraak
Nog geen jaar geleden kwamen Louis C.K. en Kevin Spacey in opspraak, allebei vanwege seksueel overschrijdend gedrag. Louis C.K. had zich in het bijzijn van vrouwen bevredigd. Vijf vrouwen beschuldigden hem. De komiek erkende snel zijn fout. Maar een afgerond filmproject werd stilgelegd en zijn stand-upshows werden geschrapt.
Kevin Spacey werd door acteur Anthony Rapp beschuldigd van aanranding. Rapp was toen 14 jaar oud. Inmiddels hebben ruim dertig mannen de acteur openlijk beschuldigd van ongewenste intimiteiten. Spacey spreekt de beschuldigingen tegen.
'Heel ander proces'
Volgens Huijer is er een 'enorm' verschil tussen mensen die door de rechter worden bestraft en mensen die door het publiek aan de schandpaal worden genageld. ''Als je door het publiek wordt bestraft, zijn er geen regels: je weet niet wat je moet doen om de schande weer te boven te komen. Daar zijn geen duidelijke richtlijnen voor.''
Zo zijn er volgens haar duidelijke verschillen tussen Louis C.K. en Kevin Spacey. ''De een, Louis C.K., heeft meteen toegegeven dat hij fout zat. Dan kun je de volgende fase in. Hij is gestraft, heeft de straf uitgezeten en kan verder in het leven. Terwijl Kevin Spacey zijn misbruik blijft ontkennen. Dan zit je in een heel ander proces en in een heel andere fase.''
Kevin Spacey ontkent alles. Foto: ANP
'Beschuldiging bijna gelijk aan veroordeling'
Ook al is iemand niet veroordeeld, een beschuldiging kan hetzelfde effect hebben. ''De beschuldiging staat al bijna gelijk aan een veroordeling. Zelfs al word je vrijgesproken, toch blijft het aan je kleven. Het is net als wanneer je in de wetenschap wordt beschuldigd van plagiaat'', zegt Huijer. ''’Ideaal zou zijn dat mensen zulke zaken niet in de media uitvechten, maar met elkaar.''
Volgens imagodeskundige Van Veen heeft Louis C.K. het voordeel dat hij iets met humor kan doen om weer terug te keren. ''Hij kan zichzelf op het podium belachelijk maken. Jezelf voor paal zetten en daarmee op een humorvolle manier toegeven dat je fout zit. Maar als je aan kinderen hebt gezeten, maakt zoiets niet meer uit. Dan kun je komiek zijn of niet, maar dan lukt het niet om een goede comeback te maken.''
Terug van weggeweest
Louis C.K. en Kevin Spacey verschenen deze maand opeens weer in het openbaar. Zo trad Louis C.K. onaangekondigd op in een comedyclub in New York. Zijn optreden duurde 15 minuten en hij kreeg een staande ovatie.
De film Billionaire Boys Club, met tweevoudig Oscar-winnaar Kevin Spacey, draaide uit op een flop. Op de openingsavond in de Verenigde Staten bracht de film slechts 110 euro op.
'Klein beginnen'
Als je dan toch een comeback moet maken na een #MeToo-beschuldiging, is het volgens Van Veen wel verstandig om klein te beginnen. ''Dan kun je voorzichtig aftasten wat de reacties zijn. Maar ook ik weet: als je talent hebt, op tijd sorry hebt gezegd en er geen grote groepen mensen of kinderen in het spel zijn en niemand hebt verkracht, dan zijn mensen geneigd je snel te vergeven.''
Toch is er een kanttekening: ieder geval staat op zichzelf. ''Het kan zijn dat mensen met hetzelfde beroep niet met dezelfde feiten wegkomen. Dat is wel frustrerend.''
'Meer MeToo'ers komen terug'
De kans is groot dat de komende tijd meer mensen hun opwachting maken die zijn beschuldigd in de #MeToo-tijd, zegt Van Veen. ''Bekend zijn is een soort verslaving. Als je dat hebt ervaren, heb je de neiging om terug te willen komen."
