Een paar jaar geleden stond Els Visser (28) met haar studiegenoten bijna elk weekend in een Utrechtse kroeg. Tot ze vier jaar geleden een bootongeluk in Indonesië overleefde. Met dezelfde overlevingsdrift als toen, won ze twee weken geleden de loodzware triatlon Ironman in Maastricht. "Als er iets misgaat tijdens zo’n race, denk ik terug aan die boottocht: het kan altijd extremer."
Ze rende lachend richting de finish van de Ironman in Maastricht, haar grootste concurrent en favoriet voor het goud lag ruim drie minuten achter haar. Tien meter voor de eindstreep zag Els haar vriendinnen en dook ze opzij om ze te knuffelen. Daarna maakte ze zich los uit de omhelzingen en rende met de kreet 'Yes!' als eerste over de lijn.
Ze had er 3,86 kilometer zwemmen, 180,2 kilometer wielrennen en een marathon van 42,195 kilometer op zitten. Daar heeft ze 9 uur en 30 minuten over gedaan. "Ik ben nog steeds in de wolken", vertelt Els enthousiast vanuit een vakantiehuisje in het Limburgse Valkenburg. Dat hebben haar ouders geboekt om naar haar race te kijken.
De vriendinnen van Els stonden op meerdere plekken langs de kant.
Vierdaagse boottocht
Haar liefde voor sport begon vier jaar geleden. Els zat in haar vijfde jaar van haar studie geneeskunde en ging voor een extra coschap naar een ziekenhuis op Bali. Na drie weken ging ze de rest van Indonesië backpackend verkennen.
Tijdens het backpacken op Bali.
In de laatste week van haar reis boekte ze op Lombok een vierdaagse boottocht naar de paradijselijke Komodo-eilanden. Ze zou er nooit aankomen. "Super veel backpackers deden deze tocht. Het was heel basic en daarom ook goedkoop. We sliepen op dunne matjes naast elkaar op de boot."
De slaapplek waar Els één nacht heeft geslapen. De tweede nacht ging het mis.
Schipbreuk
De boot voer op donderdag de haven uit. Maar vrijdagnacht, midden op zee, ging het mis. Hoge golven sloegen een gat in de romp van het schip. "Doodeng. Het was hartstikke donker, we zagen niks en de boot begon te zinken. Er was maar één reddingsbootje waar zes mensen op konden, we waren met twintig toeristen en vijf bemanningsleden."
De hele nacht dobberde de reddingsboot in open zee. Zes mensen zaten in de boot, de rest lag ernaast in het water en hield zich vast aan de rand. "We wisselden af, maar na een tijdje ontstond er onenigheid in de boot. Mensen wilden hun plek niet meer afstaan."
Dit gebeurde op 17 augustus 2014
Het schip Versace Amara voer van het Indonesische eiland Lombok naar het eiland Komodo, een reis van vier dagen. De boot was donderdag vertrokken en liep vrijdagnacht, 16 op 17 augustus 2014, op een rif, daarna zonk het.
Aan boord waren 25 mensen: 20 toeristen uit Duitsland, Nederland, Spanje, Italië en Groot-Brittannië en vier bemanningsleden en een gids uit Indonesië. Er zaten vijf Nederlanders op de boot. 23 mensen werden gered, twee zijn om het leven gekomen.
Zeven mensen besloten naar het eiland Sangeang (cirkeltje op de kaart) te zwemmen. Het vrijwel onbewoonde vulkaaneiland is vooral bekend vanwege de beruchte komodovaraan, een reptiel van wel 3 meter lang waarvan de beet dodelijk is. Vijf van de zwemmers haalden het eiland. Twee Spanjaarden, die zo’n drie uur later dan Els naar het eiland probeerden te zwemmen, raakten vermist. Hun lichamen zijn nooit gevonden.
Onbewoond eiland
"Ik sliep die nacht in een onderbroek en een shirtje. Dat was ook het enige wat ik aan had toen ik naast die reddingsboot in het water lag. Ik had het koud en had dorst, maar we hadden geen eten en drinken mee." Ze was bang voor onderkoeling en dacht dat ze nog een nacht in zee niet zou overleven. "Niemand wist dat we daar waren, dus niemand zou ons komen redden."
Toen de zon opkwam, zag Els in de verte een eiland liggen. "Het lag ver weg, maar ik wilde er naartoe zwemmen. Ik heb als kind aan wedstrijdzwemmen gedaan. Op dat eiland had ik tenminste een kans om te overleven." Niet iedereen wilde met haar mee. Vroeg in de ochtend zwom ze met een vrouw uit Nieuw-Zeeland, twee Duitse meiden en een Fransman weg van de reddingsboot, richting het eiland.
'Ik dacht dat ik het niet zou halen'
"Het SD-kaartje van mijn camera had ik bij me tijdens het zwemmen. Wonder boven wonder stonden alle foto's er nog op. Ook van de boot voor we vertrokken."
De golven waren nog steeds hoog en er stond een sterke stroming. Met alleen een shirt aan en een heuptasje om met daarin haar paspoort, telefoon en fotokaartje begon ze aan haar zwemtocht. "Ik dacht dat het onbegonnen werk was, dat ik het niet zou halen. Af en toe schoot er door me heen: wat als ik niet meer terugkom? Maar die gedachte probeerde ik te blokkeren. 'Blijven zwemmen, blijven zwemmen' herhaalde ik als mantra in mijn hoofd."
De helft van de zwemmers wilden hun krachten sparen en rusten. De groep viel uiteen, dat bleek later hun redding. Na acht uur zwemmen klommen Els en Gaylene, de vrouw uit Nieuw-Zeeland, op het rotsige strand van het eiland. "Onze gezichten waren verbrand, de blaren stonden op mijn wangen. We waren compleet uitgeput en hadden dorst, maar konden geen zoet water vinden."
Video: Els over de triatlon
Zwaaien met reddingsvesten
De Nieuw-Zeelandse bleek inventief, ze maakte zonnekleppen van aangespoeld piepschuim en stro. De vrouwen besloten hun urine op te vangen en dat te drinken. Ze sliepen op de rotsige kustlijn om de zee in de gaten te houden. "We hoopten op een boot."
In de ochtend zagen de vrouwen een boot langsvaren. "We zwaaiden met onze knaloranje reddingsvesten, maar de boot ging de hoek om. Ik verloor hoop." Maar niet veel later kwam de boot terug. "Ze hadden de andere drie een stuk verder op het eiland ook zien zwaaien en vonden het toch raar, toen zijn ze gaan kijken."
Overlevingsmodus
Els werd gered. Ze stapte aan boord van de luxe vijfsterrenboot en kreeg eten, een douche en schone kleren. "Pas toen ik daar aan boord klom, kon ik huilen. De hele tijd stond ik 'aan', ik was in de overlevingsmodus. Nu kon ik me laten gaan."
Maar even bellen naar haar ouders in Nederland mocht niet, dat was te duur. "Bizar toch? Dus stuurde ik mijn broer een Facebook-bericht: 'Ik ben mijn telefoon kwijt.' Ik wilde hem en mijn ouders niet bezorgd maken."
Naar huis
In het hotel nadat Els (rechts vooraan) en Gaylene zijn gered. "We hebben nog een paar keer gemaild, daarna is het contact verwaterd." (Foto: AFP)
Voordat ze naar de Komodo-eilanden vertrok, had ze haar ouders verteld dat ze vier dagen op zee zou zijn zonder bereik, dus die maakten zich nog niet ongerust. "Toen ze berichten van de schipbreuk op BBC en nu.nl lazen, hadden ze mijn Facebookbericht al gezien. Na drie uur varen werd ik afgezet in een hotel, daar kon ik bellen en ze het hele verhaal vertellen."
Twee dagen later zat ze in het vliegtuig naar Nederland. "Zonder bagage, want ik was alles kwijt."
Leven oppakken
Een week nadat ze thuis was aangekomen, vertrok Els weer naar haar studentenkamer in Utrecht. "Het nieuwe studiejaar begon. Ik kon thuis blijven zitten, maar wat ik moest ik daar? Ik wilde mijn leven weer oppakken."
Dat ging zo’n twee, drie maanden goed. "Toen kwam de klap. Ik kon moeilijk in slaap komen, ging me afvragen waarom ik nog leefde. Ik hoor hier niet te zijn, dacht ik. Ik hoor dood te zijn. Die gevoelens kwamen met vlagen. Mijn emoties deelde ik alleen met familie en goede vrienden, ik wilde niet als slachtoffer gezien worden. Toen ik weer een coschap chirurgie ging lopen, kreeg ik een coach. Die coach en mijn familie hebben me er doorheen gesleept."
Als eerste over de finish
Ook hardlopen hielp om haar hoofd leeg te maken. "Rennen vind ik lekker; even mijn brein uitzetten, loskomen van alle prikkels om me heen. Als ik sport, focus ik me op de natuur en de buitenlucht."
Twee jaar geleden schreef ze zich met vriendinnen voor de grap in voor een 1/8 triatlon in Amsterdam. Ze had niet heel goed getraind, maar kwam als eerste over de finish. Een jaar later schreef ze zich in voor de Ironman in Zwitserland. Ze finishte verrassend onder de tien uur, wat snel is.
Spartaans trainingsschema
"Ik wil het avontuur blijven opzoeken, kijken hoe ver ik met mijn lichaam kan komen. Voor mijn promotieonderzoek vertrok ik naar Australië. Daar vond ik een goede coach." Die coach is Brett Sutton, die ook meervoudig wereldkampioene Daniela Ryf traint. Hij houdt er een Spartaans trainingsschema op na waar ze soms 25 tot 30 uur per week moet sporten. "Het is zwaar ja, maar ik kijk echt uit naar het zwemmen, fietsen en lopen."
Door wat Els heeft meegemaakt, weet ze hoe krachtig haar lichaam is. "Tijdens zo’n wedstrijd gebeuren er dingen die je niet echt plant. Tijdens de vorige Ironman moest ik tijdens het lopen de hele tijd overgeven. Als er iets misgaat in zo’n race, denk ik even terug aan die boottocht: het kan altijd nog extremer."
Eenmalige kans
Haar leven is niet meer te vergelijken met haar studentenleven van een paar jaar geleden. "Ik ben een einzelgänger geworden, mijn vriendinnen zie ik weinig." Soms mist ze de gezelligheid van haar jaarclub. "Zij gaan bootje varen en borrelen en ik lig om 21.00 uur in bed en doe niks anders dan trainen en rusten."
Toch zou ze niet anders willen. "Wat ik nu doe, zie ik als een eenmalige kans. Nu ben ik fit en kan ik reizen en sporten. Het is geen vetpot, maar dit is iets unieks en bijzonders. Ik wil me graag voor de wereldkampioenschappen Ironman op Hawaii kwalificeren. Daar mogen de 40 beste professionals naartoe. De kwalificatie is niet gemakkelijk, maar wel een mooi doel om naartoe te trainen. Dat andere leven blijft wel. Ik heb veel tijd in mijn studie gestoken en ga ervoor zorgen dat ik mijn registratie als arts behoud. Ik hoef maar één keer met mijn vingers te knippen en ik heb mijn oude leven weer terug."
Meer op rtlnieuws.nl:
