Het aantal meldingen van fouten door huisartsen is in zes jaar met 33 procent gestegen. Steeds meer patiënten dienen een klacht in bij het het Medisch Tuchtcollege. Uit onderzoek van RTL Nieuws komen enkele fatale voorbeelden naar voren, zoals een huisarts die iemand met paracetamol naar huis stuurt, terwijl er eigenlijk met spoed geopereerd moest worden.
Het gaat in de meldingen meestal om een gemiste diagnose, zo blijkt uit het onderzoek van RTL Nieuws. Vooral kanker en hersen- of hartinfarcten worden niet of te laat gezien.
Klachten opgelopen
In Nederland gaan mensen gemiddeld ruim vier keer per jaar naar de huisarts. Dat betekent enkele tientallen miljoenen consulten per jaar waarvan de meeste goed verlopen.
Patiënten of familieleden die ontevreden zijn over de behandeling door hun huisarts, kunnen bij het Regionaal Tuchtcollege een klacht indienen. In de periode 2012 tot 2017 is het aantal klachten opgelopen van 249 naar 330 per jaar.
ZIE OOK: Gegronde klachten tegen huisartsen: van geamputeerde benen tot gemist hartinfarct
Het grootste deel van de klachten die bij de tuchtcolleges binnenkomt, wordt ongegrond verklaard. RTL Nieuws deed onderzoek naar 244 tuchtzaken uit de afgelopen vijf jaar, waarbij een huisarts door het tuchtcollege is veroordeeld.
Van de klachten die wel gegrond zijn, komen de meeste huisartsen er met een waarschuwing vanaf. Een kleiner deel krijgt een berisping of mag niet langer als arts werken.
Opgelegde straf/ maatregel:
- Waarschuwing 168
- Berisping 46
- Doorhaling 12
- Schorsing 8
- Gegrond, geen maatregel 7
- Voorwaardelijke schorsing 3
Te lang rondlopen met klachten
Het gevolg van diagnosefouten is dat patiënten onnodig lang met hun klachten blijven rondlopen. Pas als na een paar dagen of soms maanden de fout aan het licht komt, krijgt de patiënt de behandeling die nodig is. Regelmatig zijn de gevolgen zo groot dat iemand gehandicapt raakt of zelfs overlijdt. Er zijn ook huisartsen die niet of te laat in actie komen bij een noodsituatie.
Dat gebeurde ook bij de man van Corrie Mengerink:
Corrie klaagde haar huisarts aan: 'Mijn man had hartproblemen, maar zij zei dat het zijn maag was'
Seks met patiënt
Tuchtcolleges veroordelen huisartsen bijvoorbeeld ook voor het schenden van het medisch beroepsgeheim en voor grensoverschrijdend gedrag. Dat laatste gaat vaak over het aangaan van een seksuele relatie met een patiënt. Huisartsen die zich daar schuldig aan maken, mogen hun vak vaak niet meer uitoefenen en worden geschrapt uit het artsenregister.
De verwachting is dat de komende jaren het aantal tuchtklachten tegen huisartsen nog verder gaat toenemen. Een nieuwe wet, die nu nog bij de Eerste Kamer ter goedkeuring ligt, moet het straks makkelijker maken om naar het tuchtcollege te stappen. Een klachtenfunctionaris gaat patiënten helpen bij het formuleren van hun klacht. Het indienen van een klacht is nu nog gratis, straks moet er griffiegeld worden betaald.
De redenen waarom klachten door tuchtcolleges ongegrond worden verklaard zijn divers. Het gebeurt onder meer door:
- Klacht is niet verwijtbaar
- Klacht is verjaard (moet korter dan 10 jaar na het voorval zijn ingediend)
- Klacht heeft betrekking op een niet BIG-geregistreerde zorgverlener, bijvoorbeeld een verzorgende
Leren van fouten
"Wat op dit moment belangrijk is, is dat huisartsen leren van de fouten die collega’s maken", zegt onderzoeker Laura Zwaan van het Erasmus MC.
"Voor diagnosefouten is wereldwijd te weinig aandacht. Van de miljoenen doktersbezoeken per jaar gaan de meesten goed. Toch zou het goed zijn als de ernstige claims en tuchtzaken meer worden geanalyseerd en in de opleiding worden opgenomen. Dat kan nu direct beginnen."
Reactie huisartsengenootschap
Het Nederlandse Huisartsengenootschap (NHG) erkent dat het altijd beter kan. Zo worden tuchtuitspraken niet systematisch onderzocht om er lering uit te trekken, maar incidenteel, zegt voorzitter van het NHG, Rob Dijkstra. "De laatste jaren wordt er wel hard gewerkt aan verbetering. Zo worden fouten met het hele team, huisarts en assistenten van de huisartsenpraktijk vaker besproken."
Maar wat niet helpt in het terugdringen van diagnosefouten, is de toenemende werkdruk, zegt Dijkstra. "Die moet afnemen voor als we als huisartsen ons werk goed willen blijven doen. Op het moment dat de werkdruk alleen maar toeneemt, is de kans op incidenten alleen maar groter."
Heb jij een klacht ingediend tegen je huisarts?
Onze onderzoeksredactie blijft dit onderwerp volgen. Heb jij een klacht ingediend bij een tuchtcollege of bij je huisarts zelf? Dan horen we graag je verhaal! Mail ons via rtlnieuwsonderzoek@rtl.nl of stuur een privébericht via onze Facebookpagina.
Meer op rtlnieuws.nl: