De gaswinning in Groningen wordt op termijn volledig beëindigd. Dat heeft het kabinet vandaag besloten in de Ministerraad. "Ik raad mensen nu aan om niet meer een klassieke cv-ketel aan te schaffen", zegt minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat.
Volgens de regering kan de veiligheid in Groningen alleen worden gegarandeerd als de oorzaak van de bevingen helemaal wordt weggenomen. In uiterlijk 2022 moet de gaswinning zijn gehalveerd tot 12 miljard kuub. In 2030 zou er geen kubieke meter meer uit de grond moeten komen.
Vanaf oktober 2022 volgt een daling naar 7,5 miljard kuub 'en mogelijk fors minder', schrijft het kabinet. Daarna moet de winning dus geleidelijk naar nul dalen.
Verder dan advies
Het voorgenomen besluit gaat verder dan het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen van februari dit jaar. De toezichthouder raadde aan om de winning te verlagen tot 12 miljard kuub per jaar.
Volgens minister Eric Wiebes van Economische Zaken zou een niveau van 12 miljard kuub 'nog niet veilig' zijn. "De kans op een aardbeving is dan kleiner, maar de bevingen zelf niet. Dus het gevaar is er dan nog steeds", aldus Wiebes. Doorwinnen van gas is dan ook maatschappelijk niet aanvaardbaar en vanuit veiligheidsperspectief 'moeilijk te verdedigen', vindt de regering nu.
Politiek verslaggever Frits Wester noemt het een historisch besluit: "Het kabinet heeft een historische stap gezet om zo snel als redelijkerwijs kan helemaal te stoppen met de gaswinning in Groningen. Het heeft allemaal lang geduurd, maar vandaag is wel een heel belangrijke stap gezet in de richting van de Groningers."
Niet zonder slag of stoot
Het dichtdraaien van de gaskraan gaat niet zonder slag of stoot. Veel bedrijven en huishoudens zijn namelijk afhankelijk van het gas uit Groningen. Om een deel van de verlaging op te vangen, wordt in Groningen een installatie gebouwd die buitenlands gas kan omzetten in het laagcolorische gas dat we in Nederland gebruiken in onze cv-ketels.
Daarmee wordt in 2022 zo'n 7 miljard kuub per jaar uit het Groninger veld uitgespaard. In datzelfde jaar moeten de industriële grootverbruikers overgeschakeld zijn op buitenlands gas of op duurzame bronnen, schrijft de regering.
Geen zorgen, wel actie
De minister benadrukt dat huishoudens die gas gebruiken zich 'geen zorgen hoeven te maken', hoewel ze aangemoedigd worden om 'alternatieven te zoeken'. Ook zal het gas de komende jaren duurder worden, onder meer omdat de bouw van de stikstoffabriek doorberekend zal worden in de transportkosten van het gas.
"Nederland komt niet in de kou te zitten", aldus Wiebes, "maar we gaan de komende decennia wel van het gas af. We moeten op zoek naar duurzame manieren om huizen te verwarmen. Die moeten toegankelijk zijn. Ik raad mensen nu aan om niet meer een klassieke cv-ketel aan te schaffen. Of een gaskookplaat."
Meer op RTLZ.nl: Weg met de cv-ketel? Dit zijn de alternatieven
Het kabinet wil elektrisch koken gaan stimuleren en het heeft maatschappelijke partners gevraagd om voorstellen te doen voor het uitfaseren van de cv-ketel.
Financiële gevolgen
Over de financiële gevolgen wilde de minister nog niet veel kwijt en ook niet over wat er is afgesproken met de NAM. Dat is het bedrijf van Shell en Exxonmobil dat het gas uit de grond haalt. Wiebes liet weten dat hij niet van plan is om een eventuele schadeclaim te gaan betalen voor het gas dat niet gewonnen zal worden.
Shell laat in een eerste reactie weten het besluit te bestuderen, maar zegt wel dat het niet zonder gevolgen zal zijn voor de NAM. Een schadevergoeding 'is niet aan de orde', zegt een woordvoerder. Wel is het bedrijf in gesprek met het ministerie over de herinrichting van het Gasgebouw, zegt hij.
Gasgebouw
Het Gasgebouw is het samenwerkingsverband voor winning, het transport en de levering van gas in Nederland, uitgevoerd door de NAM en GasTerra. De Nederlandse staat en oliemaatschappijen Shell en ExxonMobil zijn aandeelhouder van beide bedrijven.
Nu de gaskraan dichtgedraaid wordt, moeten er nieuwe afspraken gemaakt worden over bijvoorbeeld het importen van buitenlands gas om de stikstoffabriek die het kabinet wil laten bouwen van gas te voorzien.
Voor de staat is het dichtdraaien van de gaskraan hoe dan ook een prijzige aangelegenheid. In 2013 leverde 'Groningen' het Rijk nog bijna 15,5 miljard euro op. Vorig jaar was dat nog maar 2,4 miljard en op termijn zakt dat dus naar 0.
Compliment
"Je kunt niet zeggen dat voorgaande kabinetten helemaal niets gedaan hebben. Zo heeft het vorige kabinet de winning al fors teruggebracht. Maar door de toenemende maatschappelijke druk van de afgelopen jaren en recente ernstige bevindingen is het besef doorgedrongen dat het zo niet langer meer kan", zegt Wester.
"Doordat er veel partijen bij betrokken zijn, kabinet, NAM, provincie heeft het allemaal heel lang geduurd voordat er echte knopen werden doorgehakt. Minister Wiebes heeft in vrij korte tijd bereikt wat zijn voorgangers niet lukten en dat is best een compliment waard", aldus de politiek commentator.
De NAM was niet telefonisch bereikbaar voor commentaar, maar somt in een schriftelijke verklaring de gebeurtenissen van vandaag op en merkt daarbij op dat het bedrijf voorbereidingen treft voor de lagere gasproductie de komende jaren.
'Kraan dicht, ophouden, acuut', Groningen likt haar wonden na beving
In Groningen willen mensen al langer dat de kraan dichtgaat.
