Volgens Brahim Bourzik van het Landelijk Beraad Marokkanen is het vijf over twaalf als het gaat om de aanpak van de Marokkaanse jeugd. Maar hoe hoog is de criminaliteit onder jongeren van Marokkaanse herkomst nu echt? Vijf vragen en antwoorden.
ZIE OOK: Video: Marokkaanse ouders slaan alarm
1. Wie bedoelen we eigenlijk als we het over 'de Marokkanen' hebben?
Wie in de discussie over criminaliteitscijfers Marokkanen noemt, bedoelt vaak mensen van Marokkaanse herkomst die in Nederland wonen. Dat kunnen mensen met de Marokkaanse, maar ook met de Nederlandse nationaliteit zijn.
Volgens de definitie van het CBS ben je van Marokkaanse herkomst als een van je ouders in Marokko is geboren. Als je ouders allebei in Nederland zijn geboren, en jij ook, dan ben je autochtoon.
In Nederland wonen 16,8 miljoen mensen. 13,2 miljoen mensen zijn van autochtone herkomst, 3,5 miljoen mensen zijn allochtoon. Ongeveer 370.000 van hen zijn van Marokkaanse herkomst.
2. Hoeveel criminaliteit is er onder Marokkanen?
De meeste Nederlanders van Marokkaanse herkomst zijn niet crimineel en zijn nog nooit als verdachte geregistreerd door de politie. Maar de Nederlanders van Marokkaanse herkomst zijn in de criminaliteitscijfers van het CBS wel oververtegenwoordigd.
Dat betekent dat zij relatief vaak worden verdacht van een misdrijf, in verhouding tot mensen uit de meeste andere herkomstgroepen.
3. Maar hoeveel criminelen van Marokkaanse herkomst zijn er dan?
Uit de meest recente cijfers van het CBS blijkt onder andere:
- In 2012 werden gemiddeld 572 van de 10.000 inwoners van Marokkaanse herkomst in Nederland verdacht van een misdrijf. Onder autochtonen zijn dit er 106 per 10.000 inwoners. Onder mensen van Nederlands-Antilliaanse herkomst is dit aantal overigens hoger: 656.
- Met name mannen van Marokkaanse herkomst tussen de 18 en 25 worden vaak van misdrijven verdacht. 20,3 procent van hen werd in 2012 van een of meer misdrijven verdacht. Dat is meer dan vier keer zo veel als bij autochtone mannen van dezelfde leeftijd (4,5 procent).
- Van de jongens van Marokkaanse herkomst tussen de 12 en de 17 werd 13,1 procent in 2012 verdacht van een misdrijf. Dat is vijf keer zo veel als onder autochtone jongens (2,6 procent).
De laatste keer dat het CBS uitgebreid onderzoek publiceerde naar criminaliteit onder allochtonen, was het 'Jaarrapport Integratie' uit december 2012. Daarin staat onder andere:
- Mensen van Marokkaanse herkomst werden in 2010 22 keer zo vaak als autochtonen verdacht van 'vermogensdelicten met geweld' (waaronder overvallen met geweld). Voor mensen van Antilliaanse herkomst is dit overigens 23,9 keer.
- Van de jongens van Marokkaanse herkomst die in 1984 zijn geboren, werd 61,4 procent tussen 1996 (toen ze 12 werden) en 2010 één of meer keren van een misdrijf verdacht. Onder jongens van autochtone herkomst is dat 24,8 procent.
- "Sinds 2005 neemt het aandeel verdachte minderjarige allochtonen verder toe ten opzichte van autochtonen. Dit geldt vooral voor Antillianen en Marokkanen. Marokkaanse minderjarigen werden in 2010 vijfmaal zo vaak verdacht als autochtone minderjarigen."
- "Over een periode van tien jaar is de oververtegenwoordiging van het aandeel allochtone verdachten ten opzichte van autochtone verdachten redelijk stabiel gebleven. Onder Marokkanen en Antilianen is het een tijd lang afgenomen maar sinds 2008 weer sterk toegenomen."
4. Komt dit niet gewoon omdat jongeren van Marokkaanse herkomst een achterstandspositie hebben?
Daar zijn de onderzoekers in het 'Jaarrapport Integratie 2012' ook benieuwd naar. Het is bekend dat mensen met een zogenoemde 'lage sociaal-economische status' vaker verdacht worden van criminaliteit.
Daarom hebben zij de criminaliteitscijfers gecorrigeerd. "Na correctie voor verschillen in sociaaleconomische achtergrond neemt de criminele oververtegenwoordiging onder alle herkomstgroepen af, maar verdwijnt niet helemaal. Marokkanen en Antillianen worden ook na correctie nog steeds twee keer vaker verdacht van een misdrijf dan autochtonen.", schrijven zij.
Onder mensen van Turkse herkomst zijn de verschillen met autochtonen na de toegepaste correctie verdwenen, of minder geworden dan 100 procent. Maar bij mensen van Marokkaanse herkomst is dat dus niet zo.
Met name mensen tussen de 18 en 38 uit de tweede generatie van Marokkaanse herkomst blijven oververtegenwoordigd: zij worden meer dan 3 keer zo vaak verdacht als vergelijkbare autochtonen.
5. En hoe zit het met de werkloosheid onder jongeren van Marokkaanse herkomst?
Daar gaat het Jaarrapport Integratie 2013 van het SCP uitgebreid op in. De werkloosheid onder jongeren tussen de 15 en de 24 van Marokkaanse herkomst is maar liefst 37 procent. Bij hun autochtone leeftijdsgenoten is dat maar 10 procent. Bovendien is het verschil tussen allochtonen en autochtonen sinds de crisis juist toegenomen.