Duizenden oud-studenten met een studieschuld worden momenteel gezocht door de Dienst Uitvoering Onderwijs. Zij hebben nog een gezamenlijke schuld openstaan van in totaal 80 miljoen euro.
Het afbetalen van een studieschuld is verplicht, maar niet alle oud-studenten werken daaraan mee. DUO zegt er alles aan te doen om ervoor te zorgen dat ook zij hun schuld aflossen. Geen enkele oud-student zal de dans ontspringen, verzekert de instantie, ook niet de schuldenaars die er al jaren mee weg lijken te komen. Daarvoor is een speciaal team opgezet om mensen die van de radar zijn verdwenen op te sporen, bijvoorbeeld via sociale media.
Incassobureaus
Veel van de onvindbare oud-studenten zitten in het buitenland. Ze zitten over de hele wereld. Met landen als België, Duitsland, Engeland, Curaçao en Aruba werkt DUO samen. "Wij krijgen dankzij uitwisseling van gegevens de adressen van de oud-studenten die in één van deze landen wonen", zegt woordvoerder Tea Jonkman.
'Ik heb een studieschuld, maar mij vinden ze niet'
Michel en Sarah (niet hun echte namen) hebben een studieschuld, maar willen die (voorlopig) niet afbetalen. Ze zitten beiden in het buitenland en zijn nog niet opgespoord door DUO. "In een perfecte wereld had ik nu een goed betaalde baan," vindt Michel. Lees hun verhaal hier.
In die landen kan DUO zelfs incassobureaus inschakelen. "We nemen eerst contact op met de oud-studenten zodat we afspraken kunnen maken over het afbetalen. Als mensen daar niet op reageren, schakelen we een internationaal incassobureau in." De extra kosten worden bij de oud-student in rekening gebracht.
Opsporingsregister
Als de oud-student in een land zit waar DUO geen afspraken mee heeft, is het juridisch moeilijk om aan persoonlijke gegevens te komen. Dan kan een oud-student met schuld op een signaleringslijst worden gezet. "Als je je paspoort wilt verlengen bij de Nederlandse ambassade, kan dat geweigerd worden. Je paspoort verlengen kan dan pas wanneer je je achterstand hebt afbetaald."
Het kan even duren voordat iemand er op deze manier wordt uitgepikt. Een oud-student wordt pas op die lijst gezet als hij een betalingsachterstand heeft en als andere oplossingsmethoden falen. "We gaan niet meteen uit van kwade opzet van de oud-student."
Het laatste redmiddel van DUO is het opsporingsregister. "Als je gaat reizen, kun je er bij de douane in Nederland uitgepikt worden. Reizen is dan niet meer mogelijk totdat je begint met het aflossen van je studieschuld." Met al deze maatregelen heeft DUO vorig jaar 17.000 studenten opgespoord die hun studieschuld moeten terugbetalen. Dat heeft ruim 30 miljoen euro opgeleverd.
In de woestijn gaan wonen
"Als een oud-student weggaat en niks meer van zich laat horen, betekent het dus niet dat zijn schuld wordt kwijtgescholden, of dat de schuld op pauze wordt gezet en hij pas hoeft te betalen als het hem uitkomt," waarschuwt Jonkman. "Wij hebben een lange adem. Tenzij je midden in de woestijn gaat wonen en daar nooit meer weggaat. Maar dan heb je daar een andere reden voor dan een studieschuld, denk ik."
Onlangs bleek dat honderdduizend studenten hun schuld niet kunnen terugbetalen in de aflossingstermijn die ervoor staat. Dat aantal is sterk toegenomen. Volgens DUO is het inkomen van deze studenten te laag. Dat ligt mogelijk aan de crisis uit 2008 waardoor starters nu relatief weinig verdienen. Ook was de werkloosheid onder jongeren hoog.
Studieschuld terugbetalen
- De eerste twee jaar na het stopzetten van je studiefinanciering hoef je nog niets terug te betalen. Daarna gaat de aflostermijn in van 15 of 35 jaar.
- Als je onder het oude leenstelsel valt, moet je de studielening in 15 jaar aflossen. De basisbeurs en het studentenreisproduct worden een gift als je je diploma binnen tien jaar haalt.
- Als je onder het nieuwe leenstelsel valt, moet je de lening in 35 jaar aflossen. De basisbeurs is afgeschaft. Het studentenreisproduct wordt een gift als je je diploma binnen tien jaar haalt.
- Je kunt terugbetaling uitstellen met maximaal 60 maanden, ongeacht onder welk leenstelsel je valt. Die 60 maanden kun je in één keer inzetten, of in periodes opnemen. Wel loopt de rente over je studieschuld ondertussen gewoon door. Ook wordt de aflossingstermijn verlengd met het aantal maanden dat je betaling uitstelt.
- Kun je echt niet de volledige lening terugbetalen, dan wordt de restschuld kwijtgescholden als je aflossingstermijn verloopt. Vereiste is dat je inkomen volgens DUO aantoonbaar te laag is om de schuld volledig terug te betalen.
Bron: Dienst Uitvoering Onderwijs.
Meer op rtlnieuws.nl:
