Mitch Henriquez is overleden door zuurstoftekort dat hoogstwaarschijnlijk door politieoptreden is veroorzaakt. Houdingsverstikking heet dat. Wat is houdingsverstikking en hoe vaak komt het voor?
1. Wat is houdingsverstikking?
Houdingsverstikking betekent dat iemand overlijdt door zuurstofgebrek. Dat zuurstofgebrek wordt mede veroorzaakt door de houding waarin iemand heeft gelegen en door hoe lang diegene in die houding heeft gelegen.
Hoofddocent maatschappelijke veiligheid Jaap Timmer legt uit: "Deze man was waarschijnlijk al opgewonden, dat was de reden dat hij werd aangehouden. Tijdens de aanhouding ontstond alleen maar meer opwinding, er is ook een worsteling geweest. Dus de hartslag van de man was waarschijnlijk verhoogd en hij zal een zware ademhaling hebben gehad. Agenten hadden moeite om hem onder controle te krijgen. Ze hebben hem op de grond gelegd op buik en borst. Dat belemmert de ademhaling. Als dat te lang duurt dan kunnen organen uitvallen. De verstikking is dan mede veroorzaakt door de houding waarin hij heeft gelegen."
2. Gebeurt dat vaker in Nederland?
Er zijn volgens Timmer al eerder mensen overleden door houdingsverstikking. Politieagenten wordt tijdens hun opleiding en training ook al verteld wat ze kunnen doen om dat te proberen te voorkomen. Bijvoorbeeld door de houding aan te passen.
Cijfers over hoe vaak het precies gebeurt, heeft Timmer niet. "Dat houdingsverstikking de enige oorzaak is geweest, is heel zeldzaam. In de afgelopen 20 tot 30 jaar is dat in een handjevol van de gevallen gebeurd."
3. Wat zijn de regels als iemand zich verzet bij een arrestatie?
"Daar zijn geen regels voor", zegt Timmer. "Men is bevoegd om geweld te gebruiken. Dat geweld moet zo licht mogelijk zijn en naar verhouding en in balans zijn met de gepleegde feiten en omstandigheden." Of dat in dit geval ook gebeurd is? "In dit stadium past niemand een oordeel, en mij zeker niet."
"In deze situatie heeft de politie zich naar het laat aanzien beperkt tot fysiek geweld. Elk ledemaat is door één agent gecontroleerd, de schouderpartij en het hoofd door een vijfde. En een leidinggevende heeft aanwijzingen gegeven. Op zich is dat de manier waarop agenten dat horen te doen als ze zich tot fysiek geweld willen beperken. Maar heel veel alternatieven zijn er niet."
"Pepperspray lijkt niet te hebben gewerkt en dan heb je alleen nog het vuurwapen of de diensthond. Dat was ook niet prettig geweest. Bovendien waren er omstanders en allerlei andere omstandigheden die dat ongewenst maakten. Dus de insteek lijkt wel de juiste geweest. Maar het resultaat is natuurlijk heel ongewenst en vervelend. Dan moet blijken of dat aanwijsbaar door verkeerd handelen van agenten komt of dat het een samenloop van omstandigheden is met bijvoorbeeld de fysieke conditie van die meneer die niemand te verwijten valt."
ZIE OOK:
Wanneer mag de politie geweld gebruiken? Vijf vragen
Familie Mitch voelt geen haat tegen agenten
