Ga naar de inhoud
20 vrachtwagens

Eerste noodhulp staat klaar bij grens Gaza: 'Druppel op gloeiende plaat'

Een vrachtwagen met hulpgoederen staat klaar bij de grensovergang in Rafah. Beeld © EPA

Een eerste hulpkonvooi van twintig vrachtwagens gaat waarschijnlijk morgen Gaza in. Bij de grensovergang Rafah, tussen Egypte en Gaza, staan intussen veel meer vrachtwagens in een lange rij klaar. Na alle verwoesting heeft Gaza een jarenlange, constante stroom van hulp nodig. "Die grens moet permanent open."

Tot nu toe bleven alle grensovergangen met Gaza dicht, ondanks herhaalde oproepen van hulporganisaties om noodhulp toe te laten. Na het bezoek van president Joe Biden aan Israël en een telefoongesprek met de president van Egypte mag na twee weken oorlog noodhulp dan toch Gaza in.

Het grote tekort aan voedsel, medicijnen, drinkwater en brandstof is verontrustend hoog. Een miljoen Gazanen, de helft van de bevolking is op de vlucht. Er zullen bouwmaterialen Gaza in moeten. De verwoesting na de raketaanvallen is enorm.

Slechts een druppel

"De situatie in Gaza is catastrofaal", zegt Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies aan het Institute of Social Studies in Den Haag. Ze zegt erbij dat ze het woord catastrofaal niet vaak gebruikt. Zo dringend is hulp nodig.

Voor de grens staan zo'n 150 vrachtwagens met hulpgoederen te wachten. De eerste twintig mogen Gaza morgen in. De aantallen zijn slechts een druppel op de gloeiende plaat, zegt Hilhorst. "Eigenlijk moet die grens permanent open zijn om hulpgoederen het gebied in te krijgen. De hulp is nog jaren nodig."

Lukt dat niet door gevechten, dan zou er een humanitaire corridor moeten komen: een veilige doorgang voor hulpgoederen. Strijdende partijen maken dan afspraken voor een staakt-het-vuren bij de grensovergang. "Hulpgoederen kunnen dan Gaza in met de regelmaat van de klok, bijvoorbeeld iedere dag vier uur", zegt Hilhorst.

Het Rode Kruis zegt dat het medicijnen, hygiënekits, dekens, eten en drinken klaar heeft staan. Toen de grens nog open was, gingen er volgens de VN gingen gemiddeld 100 vrachtwagens per dag Gaza in.

De grens ging dicht nadat Israël de overgang meerdere keren bestookte met raketten. Voordat de eerste twintig vrachtwagens de grens over kunnen, moet eerst nog delen van de weg gerepareerd worden, liet president Biden weten.

Grensovergang Rafah

De grensovergang ligt ten zuiden van de Gazastrook. Gaza deelt daar de grens met Egypte. Het is de plek waar veel inwoners naar toe zijn gekomen om Gaza te ontvluchten. Egypte houdt de grens dicht.

Er zijn twee andere grensovergangen met Israël: Erez, in het noorden van Gaza, en Kerem Shalom in het Zuiden. Kerem Shalom wordt alleen gebruikt voor het in- en uitvoeren van goederen. Beide grensovergangen houdt Israël sinds het uitbreken van de oorlog gesloten.

Waarom alleen Egypte?

"Het is heel triest om te zien dat hulp zo lang moet wachten," zegt Thomas van Gool, van vredesorganisatie Pax. "Iedere minuut dat het langer duurt gaan er mensen dood." 

Hij vindt het vreemd dat de internationale gemeenschap alleen kijkt naar Egypte voor een oplossing. "De noodhulp moet ook uit Israël en via Israël komen. Er zijn daar meerdere grensovergangen." 

Onrust
Lees ook:
Onrust en beschietingen bij grens Libanon en Israël: gaat Hezbollah zich in de oorlog mengen?

Premier Netanyahu van Israël heeft na de ontmoeting met president Biden akkoord gegeven dat water, voedsel en medicijnen Gaza via Egypte het land in mag. Dus niet via Israël.

Volgens Hilhorst is dat tegen het internationale recht. "Israël heeft getekend voor internationale verdragen. Burgers moeten worden ontzien." 

Een andere voorwaarde van Israël is dat de hulp Hamas niet bereikt. De meeste hulp, zoals voedsel en medicijnen, komt via hulporganisaties Gaza in. Met name de VN. Het al dan niet afromen van hulp door Hamas noemt ze geen steekhoudend argument van Israël. "Er is daar niks meer. Je mag de burgerbevolking niet collectief straffen."

Waarom
Lees ook:
Waarom Egypte de grens met Gaza voorlopig gesloten houdt

VS stemt tegen

In de VN-Veiligheidsraad is gisteren gesproken over een humanitaire pauze, in de hoop zo hulp op gang te brengen voor de 2,2 miljoen inwoners van Gaza. De Verenigde Staten stemden als enige tegen.

Volgens de Amerikaanse ambassadeur omdat het zelf al op diplomatiek vlak aan het werk is. Ook vond de VS dat in het voorstel niet werd genoemd dat Israël het recht had op zelfverdediging. Niet veel later werd bekend dat er een deal lag voor de doorgang van de eerste twintig vrachtwagens.