Belangrijke stuwdam in Oekraïne verwoest, vrees voor overstromingen
Een grote stuwdam bij de door Russische troepen gecontroleerde stad Nova Kakhovka, in de zuidelijke Oekraïense regio Cherson, is ingestort. Oekraïne beschuldigt de Russen ervan de dam te hebben opgeblazen, maar de Russen wijzen met de beschuldigende vinger naar Oekraïne. De gevolgen zijn enorm.
Op sociale media zijn verschillende video's van de doorgebroken dam te zien. Water stroomt vanuit een waterreservoir naar de rivier Dnipro, richting de Zwarte Zee. De dam ligt ongeveer 60 kilometer ten oosten van de stad Cherson. Oekraïne is begonnen met evacuaties uit het gebied.
Op deze beelden die rondgaan op social media is te zien dat grote delen van de dam zijn verdwenen.
Belangrijke stuwdam in Oekraïne verwoest, vrees voor overstromingen
"We weten dat een deel van de dam is opgeblazen, in een gebied dat door Rusland wordt gecontroleerd", zegt correspondent Jeroen Akkermans. "Niemand heeft de verantwoordelijkheid opgeëist, dus we moeten voorzichtig zijn."
Volgens Akkermans zijn de gevolgen niet te overzien, er is grote vrees voor overstromingen. "Het gaat om één van de grootste waterreservoirs van Europa. Het water stroomt straks door 80 dorpen, duizenden huizen zullen ten onder gaan."
Explosies
Zowel Rusland als Oekraïne zegt explosies te hebben waargenomen. Niet alleen de dam zou zijn opgeblazen, ook de elektriciteitscentrale die tegen de dam aan ligt.
De Oekraïense gouverneur van de regio Cherson zei te verwachten dat het water 'binnen vijf uur tot kritische hoogten zal stijgen' en heeft de evacuatie van mensen in 'gevaarlijke gebieden' nabij de dam aangekondigd. Het gebied ten noorden van de Dnipro is in Oekraïense handen, het gebied ten zuiden van de rivier is in Russische handen.
Ook de kerncentrale van Zaporizja gebruikt het reservoir achter de dam voor onder meer het koelwater voor de centrale. Zonder koelwater zal de centrale moeten worden stilgelegd. "De gevolgen zijn nog niet te overzien", zegt Akkermans. "Maar het brengt veel onzekerheid met zich mee."
De kerncentrale kan te maken krijgen met lagere waterniveaus, terwijl de centrale water nodig heeft voor de koeling van de kernreactoren. Volgens een pro-Russische functionaris in de regio Zaporizja is er 'geen kritiek gevaar' voor de kerncentrale door de instorting van de Nova Kachovka-dam, meldt TASS.
Spoedberaad
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft een spoedvergadering belegd van de Nationale Veiligheidsraad om de noodsituatie bij de dam te bespreken.
In een bericht op Telegram reageert Zelensky woedend. "Russische terroristen. De verwoesting van de dam bevestigt maar weer eens aan de wereld dat de Russen uit elke hoek van Oekraïne moeten worden verdreven."
Vorig jaar waarschuwde Zelensky nog voor de gevolgen van een eventuele damramp. Toen werd volop gespeculeerd dat Rusland de dam op wilde blazen.
