Het is niet zeker of Oekraïne achter de droneaanval op Moskou van gisteren zat. Maar dat het aantal aanvallen op Russisch grondgebied toeneemt, staat wel vast. En dat lijkt de Verenigde Staten, als grootste wapenleverancier aan Oekraïne, angst in te boezemen. "Biden wil niet in een Koude Oorlog met Poetin belanden."
Vorige week speelde de strijd zich ook af aan de andere kant van de grens: militairen vielen de Russische grensregio Belgorod binnen. Twee radicale Russische groeperingen, die aan de kant van Oekraïne staan, eisten de aanval op. Bij hun aanval gebruikten ze Amerikaanse gepantserde voertuigen.
Gisteren vielen drones op Moskou. Dit keer was geen sprake van Amerikaans geschut, maar de twee aanvallen in korte tijd over de grens met Rusland deden Washington wel achter de oren krabben.
Geen steun van VS
Het Witte Huis schreef gisteren in een reactie de aanvallen op Russisch grondgebied niet te steunen. Washington zegt met klem alleen Oekraïne te voorzien 'van de uitrusting en training die ze nodig hebben om hun eigen grondgebied te heroveren'. Van aanvallen over de Russische grens, in het bijzonder met wapens uit het Westen, schieten de VS in een kramp.
Het grootste doel van de VS is om niet betrokken te raken in deze strijd, zegt Amerika-correspondent Erik Mouthaan. "Het verhaal waar Amerika aan vast wil houden is dat het Oekraïne helpt zichzelf te verdedigen. Amerika wil volhouden dat het zelf niet de agressieve partij is in de oorlog. Dat verhaal valt weg zodra Oekraïne aanvallen gaat uitvoeren in Rusland met Amerikaanse wapens."
Derde Wereldoorlog
Het is niet bekend wie achter de droneaanval op Moskou zat. Rusland beschuldigt Oekraïne, Oekraïne ontkent dat. Hoe dan ook: de aanvallen zo ver over de grens leiden tot spanningen tussen Kyiv en Washington.
"President Biden wil natuurlijk niet in een Koude Oorlog met Poetin belanden", zegt Mouthaan. "Stel dat Rusland wordt aangevallen met Amerikaanse wapens en dat Poetin als reactie een NAVO-basis bombardeert, dan worden we zo in een Derde Wereldoorlog gezogen. Dit soort spanningen zetten de wereldwijde steun op het spel."
De Amerikanen hebben uit angst voor zo'n escalatie nog geen langeafstandswapens geleverd die tot diep in Rusland kunnen gaan. De HIMARS-raketsystemen die de VS een tijdje terug aan Kyiv leverden, hadden een aangepaste, kortere afstand.
Volgens defensiedeskundige bij HCSS Peter Wijninga heeft die terughoudendheid ook een andere reden: "De Amerikanen willen enigszins on speaking terms blijven met de Russen. Ik denk dat de VS zich goed realiseren dat op langere termijn een werkbare relatie met Rusland moet worden opgebouwd. Rusland blijft een belangrijk en machtig land, onder meer vanwege de grondstoffen in Rusland."
Geduld raakt op
Binnen Amerika leeft de discussie over hoe lang de oorlog in Oekraïne nog gesteund moet worden, zegt correspondent Mouthaan. "Joe Biden staat heel erg aan de kant van Oekraïne. Er is nog altijd brede steun in het parlement voor de miljarden die de VS in de oorlog pompen. Maar dat kan veranderen als de positie van de Amerikanen moeilijker wordt."
Dat zou kunnen gebeuren als de aanvallen over de grens een gewoonte worden. Heel onwaarschijnlijk is dat niet. The Washington Post schreef eerder deze maand op basis van interne documenten dat de Oekraïense president Zelensky achter de schermen een voorstander is van militaire acties op Russische bodem. Zo zou hij Russische grensdorpen hebben willen bezetten. "Dit soort gedrag leidt ertoe dat het geduld van de Amerikanen eerder opraakt", zegt Mouthaan.
Dreigen met consequenties
Zal Joe Biden in het ergste geval stoppen met het leveren van wapens aan Oekraïne? Dat acht defensie-expert Wijninga zeer onwaarschijnlijk. "De Amerikanen zullen zeker hun ongenoegen laten blijken als hun geschut vaker op Russisch gebied wordt gevonden. Misschien dat ze strengere voorwaarden aan hun leveranties aan Oekraïne verbinden of dreigen met consequenties, dat kan. Maar ik verwacht niet dat het zo ver komt. Zelensky weet ook wat er mogelijk op het spel staat."
