Nederland beperkt de samenwerking met Oeganda omdat het Afrikaanse land een omstreden antihomowet invoert. Minister Liesje Schreinemacher van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking zegt dat in elk geval de programma's voor rechtshandhaving worden stopgezet.
"Vreselijk dat Oeganda definitief kiest voor extreme anti-lhbtiq+ wetgeving", zegt Schreinemacher over de reden van haar besluit. Mogelijk worden later nog meer vormen van samenwerking opgeschort door Nederland.
'Gekwalificeerde homoseksualiteit'
Ook de Amerikaanse president Joe Biden veroordeelt de wet. Hij overweegt sancties zoals visabeperkingen voor Oegandezen en minder hulp. Biden spreekt over een tragische schending van mensenrechten.
President Yoweri Museveni van het Afrikaanse land keurde vandaag een wet goed die geldt als een van de strengste ter wereld tegen lhbti'ers. Volgens de nieuwe wet kunnen hiv-patiënten de doodstraf krijgen als ze seks hebben met iemand van hetzelfde geslacht. Dit wordt in de wet 'gekwalificeerde homoseksualiteit' genoemd, oftewel homoseksualiteit met verzwarende omstandigheden.
LHBTI-gemeenschap actief steunen
Op het 'promoten' van homoseksualiteit staat een straf die kan oplopen tot twintig jaar cel. Relaties tussen mensen van hetzelfde geslacht waren al strafbaar. Westerse regeringsleiders, internationale bedrijven en mensenrechtenorganisaties uitten felle kritiek op het besluit.
Met de projecten die nu stopgezet zijn, was in de komende jaren ruim 25 miljoen euro gemoeid. Schreinemacher heeft laten weten wel de bescherming van de lhbti-gemeenschap in het land 'actief' te blijven steunen.
Activisten die zich in het Afrikaanse land inzetten voor lhbti-rechten vrezen dat ze hun werkzaamheden moeten staken. De lhbti-gemeenschap in Oeganda heeft te maken met arrestaties en intimidatie door wetshandhavers. De wet, die op verzoek van de president nog wel iets werd afgezwakt, heeft deze intimidatie nog erger gemaakt.
Klikken niet verplicht
Museveni had een eerdere versie van de wet met verbeterpunten naar het parlement teruggestuurd. De nieuwe versie werd begin mei goedgekeurd. De zwaarste maatregelen zijn blijven staan. In de gewijzigde versie van de wet staat niet meer dat het strafbaar is om lhbti'er te zijn. Ook het aangeven van homoseksuele contacten is niet meer verplicht, tenzij een kind betrokken is.
Volgens directeur Mark Vermeulen van het Aidsfonds zal het aantal hiv-infecties door de wet 'explosief stijgen'. "Mensen durven zich niet te laten testen of openlijk uit te komen voor hun hiv-status, uit angst opgepakt te worden vanwege hun geaardheid." Volgens hem heeft president Museveni 'ja gezegd tegen een exponentiële groei van de hiv-epidemie en dat is in- en intriest."
Gewetenloos
In landen waar homoseksualiteit strafbaar is, zou volgens het Aidsfonds onder homoseksuele mannen hiv vijf keer zo vaak voorkomen als in andere landen.
Mensenrechtenorganisatie Amnesty noemt het een 'hopeloos zwarte dag voor lhbti-rechten en voor Oeganda'. "De nieuwe antihomowet zal niets anders doen dan discriminatie, haat en vooroordelen tegen lhbti-Oegandezen en hun bondgenoten in de wet vastleggen. Het is gewetenloos dat zij hun leven, hun vrijheid, hun privacy, hun vrijheid van meningsuiting en hun mogelijkheid om vrij van discriminatie te leven, dreigen te verliezen."
