"We vechten niet alleen voor Oekraïne, maar voor de Europese manier van leven." Dat zei de Oekraïense president Volodimir Zelenski zojuist in een toespraak voor het Europees Parlement in Brussel. Het is zijn eerste bezoek aan Europa sinds de Russische aanval op zijn land.
De speech van Oekraïense president op een speciale zitting van het Europees Parlement zat vol met bedankjes. Voor de financiële steun die de EU-landen al bijna een jaar leveren, voor de wapens en trainingen van soldaten, en voor het geven van de kandidaat-status voor EU-lidmaatschap in deze tijd van oorlog. Dat laatste, zo benadrukte Zelenski, is voor Oekraïne een 'belangrijke motivatie om op koers te blijven' in de strijd tegen de Russen.
"Samen met jullie verdedigen we ons tegen de grootste anti-Europese macht van deze tijd", zei Zelenski, die vooral duidelijk wilde maken dat Oekraïne dezelfde waarden deelt als de EU-landen en op een dag wil toetreden tot het statenverband. "Europa zal altijd vrij blijven zo lang we samen zijn, samen om onze mensen geven en samen zorg dragen voor de Europese manier van leven. Oekraïne is bezig met winnen en zal onderdeel worden van de Europese Unie."
Verrassingsbezoek was geheim
Het verrassingsbezoek van Zelenski naar Europa was uit veiligheidsoverwegingen in nevelen gehuld. Duidelijk is dat zijn agenda goed gevuld is. Gisteren ging hij al langs bij de Britse premier Rishi Sunak in Londen, waar hij de toezegging kreeg dat Oekraïense gevechtspiloten binnenkort training krijgen in het Verenigd Koninkrijk, dat net als de Verenigde Staten een belangrijke donateur en wapenleverancier is van Oekraïne.
Bekijk ook: Rutte zegt 'geen nee' tegen F16's voor Oekraïne
Na zijn bezoek aan Londen reisde Zelenski naar Parijs voor een ontmoeting met de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. Als de twee grootste en invloedrijkste landen van Europa kunnen Frankrijk en Duitsland de 'game changers' zijn in de oorlog met Rusland, zei Zelensky na afloop in een gezamenlijk persconferentie.
Na tanks ook gevechtsvliegtuigen
Want Oekraïne hoopt op meer. Na de levering van westerse tanks, die voor een doorbraak moeten gaan zorgen aan het front in de oostelijke Donbas-regio, vraagt het land met klem om de levering van gevechtsvliegtuigen.
"We hebben vrijheid, geef ons vleugels om die te beschermen", zei Zelenski gisteren in Londen, doelend op de straaljagers die hij verlangd. Oekraïne heeft niet alleen minder straaljagers dan de Russen, ze hebben ook te maken met slijtage en verouderde radarsystemen. Het Oekraïense leger ziet westerse gevechtsvliegtuigen als de laatste ontbrekende schakel op het slagveld.
'Druk en discussie nemen toe'
"Zelenski wil de EU vooral bij de les houden: blijf ons steunen", zegt politiek verslaggever Fons Lambie vanuit Brussel. "Zijn wensenlijstje is lang: gevechtsvliegtuigen, nog meer wapens en snelle EU-toetreding van Oekraïne. Rond F16's zie je de druk en discussie toenemen. Een land als Nederland zegt geen 'nee', maar net als bij tanks hangt de uiteindelijke beslissing af van landen als de Verenigde Staten en Duitsland."
Zelenski voegt zich naar verwachting later vandaag bij de buitengewone Europese top waarbij alle 27 regeringsleiders aanwezig zijn. Daarna voert hij nog overleg met een aantal leiders in kleinere groepjes, onder wie premier Rutte, zegt een hooggeplaatste EU-diplomaat tegen persbureau ANP.
De top is een initiatief van onder meer Nederland. Naast de oorlog in Oekraïne spreken de EU-leiders over een gezamenlijk aanpak van migratie en de economische situatie in Europa. De top duurt nog tot morgen.
