In Canada woedt een nationale discussie over alcohol. Het verslavingscentrum CCSA heeft de norm voor alcoholgebruik onder volwassenen flink aangescherpt: inwoners zouden alcohol het best helemaal kunnen afzweren. Wie het niet kan laten, zou zich moeten beperken tot twee glazen per week. In Nederland geldt dat advies al sinds 2016.
Veel Canadezen vinden het nieuwe advies veel te streng. In het land hoort een glaasje alcohol, net als in veel westerse landen, bij het dagelijks leven. Het verschil met het oude advies, dat stamt uit 2011, is erg groot: dat schreef voor dat vrouwen tien glazen alcohol per week mochten drinken. Voor mannen zou wekelijks vijftien alcoholische drankjes door de beugel kunnen.
Volgens het preventiecentrum is de strengere norm nodig omdat alcohol het risico verhoogt op ziektes zoals kanker, hartproblemen en beroertes. Deze risico's zouden al optreden bij consumptie van kleine hoeveelheden.
Risico op borstkanker
Dat bevestigt ook een woordvoerder van het Voedingscentrum in Nederland: "Vrouwen lopen al een verhoogd risico op borstkanker bij één glas alcohol per dag. Bij twee glazen of meer neemt ook het risico toe op andere ziektes, zoals hartfalen en leverschade, en andere soorten kanker, zoals slokdarmkanker en darmkanker. Voor mannen gelden deze risico's natuurlijk ook."
In Nederland geldt daarom een soortgelijk advies sinds 2016. Voor die tijd gaf de Schijf van Vijf nog 'toestemming' voor één of twee glazen per dag: "Wij adviseren helemaal geen alcohol te drinken. Wil je toch drinken, dan is het verstandig je te beperken tot één glas per dag. En opsparen tot het weekend moet je niet doen: het is schadelijk om dan ineens zes glazen te drinken."
Gezelligheid of goed gedrag?
Overigens zijn de alcoholvrije varianten in Nederland niet opgenomen in de Schijf van Vijf: "Ze zijn wel gezonder, omdat je de nadelige effecten van alcohol ontloopt, maar vanwege het hoge suikergehalte zijn ze nog niet gezond te noemen."
De discussie in Canada, waar het grootste deel van de volwassen bevolking geregeld alcohol nuttigt, draait om de vraag in hoeverre de gezelligheid ten koste moet gaan van goed gedrag.
"We willen vooral een waarschuwing aan het Canadese publiek over de risico's geven", zei een hoogleraar die meeschreef aan het advies. "Zodat ze kunnen nadenken over hun alcoholconsumptie en bewuste keuzes kunnen maken. Mensen hebben het recht dit te weten. Het gaat er ons niet om het land droog te leggen, we willen alleen het alcoholgebruik verminderen."
De Britse krant The Guardian schrijft dat de NHS in Groot-Brittannië een maximum van zes glazen alcohol per week verstandig vindt. Dit moet bij voorkeur over minimaal drie dagen verspreid worden. In Amerika geldt een officieel advies van maximaal twee drankjes per dag voor mannen, en eentje voor vrouwen.
Positieve effecten
De Canadezen baseren zich voor hun richtlijn op wetenschappelijk bewijs, dat zegt dat drie tot zes drankjes per week een 'matig risico' inhoudt. Vanaf wekelijks zeven alcoholische consumpties geldt 'een hoog risico' op ziektes.
Een hoogleraar gezondheidswetenschappen van Brock University in Canada is kritisch: "Dit soort onderzoeken doet alsof er geen positieve effecten zijn van alcohol, op het gebied van gezondheid en welzijn. Ze kijken helemaal niet naar de voordelen."
De deskundige noemt de richtlijn zelfs 'onverantwoord', omdat het 'spanning en stress' oplevert bij mensen die altijd dachten dat ze matige drinkers waren, maar nu te horen krijgen dat ze 'in de categorie hoog-risico' vallen. "Het onderzoek dat ze als motivatie geven, negeert het feit dat alcohol mensen ook plezier, een lager stressgevoel en een hoger gevoel van vriendschap geeft. We zijn geen machines die draaien op de inname van voeding. We leven ook in een sociale context, en die heeft een grote invloed op onze gezondheid."
Psychoactieve drug
Maar er is ook bijval, bijvoorbeeld van een hoogleraar psychologie van de University of Toronto: "Alcohol is een psychoactieve drug. Af en toe drinken heeft weinig effect. Maar mensen gebruiken het niet af en toe, ze gebruiken het elke dag. Hopelijk laat men zich ervan overtuigen om niet meer dagelijks te drinken en het gebruik te matigen."
Het centrum voor verslavingspreventie dat het advies uitbracht, onderzoekt of de risico's vermeld moeten worden op flessen, mogelijk inclusief foto's van gezondheidsschade, zoals op sigarettenpakjes. "Als mensen zien wat de gevolgen op lange termijn zijn, zoals schade aan de lever, kan dat helpen bij de bewustwording."
