Ekrem Imamoglu, de burgemeester van Istanbul, is veroordeeld tot twee jaar en zeven maanden gevangenisstraf wegens het beledigen van leden van de kiesraad. Imamoglu is een sleutelfiguur in de Turkse oppositie en lijkt nu niet te kunnen meedoen aan de komende presidentsverkiezingen in Turkije.
De politicus maakt deel uit van oppositiepartij CHP en is een groot politiek rivaal van de president van Turkije, Recep Tayyip Erdogan. De rechtbank heeft Imamoglu schuldig bevonden aan belediging nadat hij leden van de kiesraad 'dwazen' zou hebben genoemd.
Imamoglu mag door de veroordeling niet langer politiek actief zijn, waardoor hij uitgesloten lijkt van deelname aan de presidentsverkiezingen van volgend jaar.
'Erop of eronder voor Erdogan'
Volgens Midden-Oostencorrespondent Olaf Koens is de gang van zaken niet toevallig. "Het is overduidelijk dat dit een schot voor de boeg is, een waarschuwing in de aanloop naar de verkiezingen. Dan is het erop of eronder voor president Erdogan en zijn regerende machtspartij."
De onvrede in het land is groot, zegt Koens. "Vooral vanwege de gierende inflatie en het economisch wanbeleid. Imamoglu is populair in Istanbul en de ervaring leert dat wie de verkiezingen in Istanbul wint, heel Turkije kan winnen."
De veroordeling kan nog worden aangevochten. "Maar het dreigende verbod op een publieke functie zorgt ervoor dat hij voor de verkiezingen van 2023 zo goed als buitenspel staat", zegt Koens.
Duizenden Turken verzamelden zich voor het stadhuis om te protesteren tegen de straf voor de populaire burgemeester.
President Erdogan heeft in het verleden ook te maken gehad met veroordelingen, vertelt Koens: "Ironisch genoeg kreeg hij in zijn tijd als burgemeester van Istanbul ook een gevangenisstraf opgelegd. Niet vanwege belediging, maar vanwege het aanwakkeren van religieuze haat. Hij heeft zelfs een tijd in de gevangenis gezeten en mocht na zijn veroordeling net als Imamoglu niet langer een publieke functie bekleden."
De zaak kreeg landelijke aandacht en legde het fundament voor de populariteit van Erdogan, zegt Koens. "Zijn AKP-partij won in 2002 de landelijke verkiezingen, het verbod werd geschrapt en Erdogan werd premier."
Imamoglu is een belangrijk figuur binnen Turkse oppositiepartij CHP. "Hij gooide er hoge ogen als belangrijkste kandidaat bij de komende presidentsverkiezingen", zegt Koens.
Opmerkelijke campagne
De wat kleurloze, schuchtere Imamoglu won in 2019 de burgemeestersverkiezingen in Istanbul met een opmerkelijke campagne. De AKP, Erdogans partij, was daarvoor een kwart eeuw aan de macht geweest in Istanbul. Imamoglu probeerde kiezers aan te spreken die bij de AKP waren afgehaakt, in plaats van af te geven op zijn tegenstanders en de AKP zwart te maken.
"Hij won de verkiezingen nipt", zegt Koens, "maar in wat algemeen als een politiek besluit werd gezien, werden de resultaten geannuleerd. Daarop noemde de politicus leden van de kiesraad dus 'dwazen'. Maar nieuwe verkiezingen in de zomer van dat jaar won Imamoglu glansrijk."
Imamoglu noemt de uitspraak van de rechtbank politiek en onwettig. Het is volgens hem een teken van de actuele omstandigheden in het land.
