De Nederlanders die in Qatar Oranje aanmoedigen, hebben hun best gedaan om op te vallen. In oranje shirts, met blonde of oranje pruiken of rood-wit-blauwe vlaggen gaan ze over straat. Er is één outfit die er bij de Nederlanders uitspringt: de oranje 'jurk', zoals de Nederlanders het noemen. De bevolking spreekt liever over thobes. Respectloos, juist heel erg leuk of beide? Onze verslaggever ging op onderzoek uit.
Het idee was bij piloot Bryan al een jaar of vier geleden ontstaan. "Dat het WK hier in Qatar zou zijn, ja daar moesten we natuurlijk wat mee. Een thuiswedstrijd voor ons. Ik kwam op het idee om traditionele kleding in oranje te laten maken." In mei van dit jaar ging hij al aan de slag. Hij deed wat research, zouden de Qatari het wel accepteren? Is het wel respectvol? Toen hij alleen maar te horen kreeg dat het geen enkel probleem was, zette hij door.
Op zoek naar naaiatelier
Bryan ging eerst in Nederland naar een naaiatelier met een traditionele witte thobe als voorbeeld. "Maar daar hadden ze er toch wat moeite mee", zegt hij, "omdat ze de gewaden nooit maken." Dan maar in Qatar waar Bryan al bijna vijf jaar woont. In de Souq al Ali, een plek met bijna alleen maar naaiateliers, vond hij bij het winkeltje met de naam 'Traditional Tailor' een kleermaker die het wel wilde doen.
Bryan peilde bij andere expats in Qatar, en die wilden er ook wel ééntje. Hij bestelde er eerst veertig in twee standaard maten en daarna nog twintig in afwijkende maten. "Het kijkt nogal nauw. Als zo'n ding een centimeter te lang is, struikel je erover."
De kleermaker kocht een grote partij oranje stof in en ging met de monsterklus aan de slag. In het kleine atelier vertelt Ram uit Nepal, die de winkel runt, dat hij het een leuke opdracht vond: "Normaal maken we alleen witte voor de zomer en donkere voor de winter. Dit was weer eens wat anders." Ook fans uit andere landen lopen in thobes in hun landenkleuren, maar de Nederlandse fans spannen de kroon.
In het ateliertje zitten vier mannen driftig te naaien. "Holland", roept er één. "Jammer voor jullie maar Nederland gaat niet winnen", zegt een ander. Zo'n traditionele thobe is razendsnel gemaakt, vertelt Ram. Anderhalf tot twee uur, dan is-ie klaar. Het is voor de migranten uit Azië een soort lopendebandwerk, vrijwel alle Qatarese mannen dragen dit dus er is altijd werk. "Het maakt ons niet uit welke kleur ze hebben", lacht Ram. Een van de andere mannen vult hem aan: "Maar van oranje word je wel vrolijker, haha."
30 euro per stuk
Omdat piloot Bryan er zoveel bestelde, betaalde hij slechts een kleine 30 euro per stuk. "Maar we maken er ook één voor u meneer, voor die prijs", biedt Ram aan. Hij laat zien dat er nog genoeg oranje stof over is.
In een van de andere tientallen winkeltjes in de Souq al Ali is een kleermaker met een door henna oranje gekleurde baard aan het werk. "Dat is niet voor uw elftal meneer", zegt hij. "Ik weet niks van uw land. Ik kijk helemaal niet naar het WK", zegt hij.
Een oranje thobe maken, kan hij ook niet. "Nee, we moeten dan de stof bestellen. Dat gaat niet", zegt de kleermaker met de oranje baard. Hij is net de maten aan het opnemen bij een man uit Saoedi-Arabië die een traditionele (witte) thobe heeft besteld. Hij legt uit dat de kleding niets met religie te maken heeft. "Het is gewoon traditie. Dit is in veel Arabische landen de kleding waarin we lopen. Als het warm is wit, en als het koud is, hebben we ook een donkere. Maar die gebruiken we zelden."
De Saoediër laat zien dat hij onder de thobe een witte broek ('shalwar') aan heeft. Op zijn hoofd draagt hij normaal gesproken een 'ghutra'. De man vindt de oranje exemplaren fantastisch, zegt hij. "Het is mooi dat de Nederlandse bezoekers zich zo aanpassen aan onze cultuur."
Dat is ook de reactie die Bryan krijgt als hij in zijn oranje thobe op weg is naar de wedstrijd. "Mensen zijn echt alleen maar positief. Iedereen wil met je op de foto. Zelfs de locals vinden het mooi. Ze zijn er trots op." Bryan is blij dat hij 'echte' thobes heeft laten maken, met accessoires als een rood, wit en een blauw knoopje, een leeuwtje als machetteknoop, een neptulpje van de Intratuin in het borstzakje en een KNVB-embleem om het af te maken. "Aan alles is gedacht. Ik wilde het wel respectvol doen."
Oranje vuilniszak
Er zijn ook genoeg Nederlanders en buitenlandse fans die op hetzelfde idee waren gekomen, maar een soort oranje laken dragen. "Ik wilde niet zo'n oranje vuilniszak. Het is geen carnaval of zo." Dat de Qatari zijn oranje thobe - volgens Bryan spreken de Nederlanders vooral over 'jurk' - serieus nemen, blijkt wel uit het feit dat hij een café waar alcohol wordt geschonken, niet in kwam. "Dat is een regel, in de traditionele kleding mag je geen alcohol drinken."
Dus voortaan neemt Bryan een sportbroekje mee en gaat de 'jurk' uit als hij voor of na de wedstrijd een biertje wil drinken. Dat is ook wel wat comfortabeler, want als je er lang in loopt kan het best warm worden. "Het zit verder echt wel comfortabel hoor", zegt hij. Of hij de 'jurk' na het WK nog zal aantrekken, betwijfelt hij. "Misschien thuis, maar ik zal er niet mee op pad gaan", lacht hij.
Vanavond kunnen hij en de vele andere Nederlanders hem in elk geval nog één keer aan doen. En daarna hopelijk nog drie keer.
