Ga naar de inhoud
Werkloze Libanezen

Nepfans kunnen eindelijk naar huis: 'Blij dat Qatar is uitgeschakeld'

De Libanese fans zijn te herkennen aan hun identieke shirts. Beeld © Getty Images

Alles is te koop in Qatar, zelfs fans die voor jouw land juichen. Omdat Qatar zelf nauwelijks voetbalfans heeft, liet het honderden Libanezen tegen betaling overvliegen. Zij zijn sinds begin oktober opgeleid om veel lawaai te maken in het stadion. Onze verslaggever sprak ze gisteren voor de wedstrijd van Qatar tegen Oranje.

Ook bij het laatste WK-duel van Qatar, tegen Nederland, zijn ze erbij. "Als Qatar zich kwalificeert, blijven we nog even", zegt een Libanese jongen twee uur voor de wedstrijd. Dat Qatar zich niet meer kán plaatsen, heeft hij blijkbaar niet meegekregen. De vraag of hij betaald krijgt om voor Qatar te juichen, beantwoordt hij met: "Nee meneer", en hij beent weg. 

De Libanese nepfans zijn makkelijk te herkennen. Ze hebben allemaal hetzelfde bordeauxrode shirt aan met daarop 'Qatar' in het Engels en Arabisch. De meesten hebben niet zo'n zin om te praten over wat ze hier doen. Ze geven allemaal hetzelfde antwoord: "Een WK in een Arabisch land, dat willen we wel zien." Ze laten uit zichzelf hun kaartje zien en wijzen op het bedrag, alsof ze dat zelf betaald zouden hebben.

'Keeper is wel goed'

Ahmed wil wel 'moeilijke' vragen beantwoorden. Hij geeft eerlijk toe dat hij blij is dat Qatar er nu uit ligt. Dan kan hij naar huis, in Libanon. Hij vindt het wel mooi geweest. Veel van voetbal weet hij niet. Van het Qatarese team dat hij in drie wedstrijden gepassioneerd heeft toegejuicht, kent hij niemand. "Uh, ja hoe heet hij ook alweer, die keeper, die is wel goed geloof ik."

De liedjes van Qatar, inclusief het volkslied, kent Ahmed wel uit zijn hoofd. Hij heeft er ook hard op zitten oefenen. Begin oktober is hij hier samen met honderden andere Libanezen naar Qatar gekomen om te oefenen voor het WK. 

Qatari juichen niet

Van de Qatari zelf moeten ze het niet hebben hier. Die zijn ingetogen en hoor je nauwelijks, áls ze al in het stadion zaten. Een man uit Qatar ("nee, ik zeg mijn naam niet") die net het stadion in loopt, legt uit dat uitbundigheid niet in de aard van zijn volk zit. "Voetbal trouwens ook niet. Er zijn mooie stadions, maar die zijn er voor het WK."

En de stadions die na het WK niet worden ontmanteld, worden straks gebruikt voor de nationale competitie waar doorgaans een paar honderd fans komen. Het ontbreken van een voetbalcultuur was een van de kritiekpunten op het WK in dit land.

Qatar, dat mee mocht doen omdat het het toernooi organiseert, was dus genoodzaakt om voor de sfeer bij de eigen wedstrijden fans uit het buitenland te halen. De Libanezen hadden daar wel oren naar. Voor een enkeling een unieke kans om een keer bij een WK aanwezig te zijn, maar vooral een kans om even te ontsnappen aan de economische malaise in eigen land. De meesten zijn werkloos. Qatar betaalde voor de reis, het verblijf, de tickets, plus een dagvergoeding. Hun enige tegenprestatie: hard juichen voor het thuisland.

'Zorgen voor goede sfeer'

Een woordvoerder van de FIFA die voor de wedstrijd tegen Nederland in de gang van het al-Bayt Stadion loopt, wil er niet zoveel over zeggen als hij met de nepfans wordt geconfronteerd. "Ze zorgen voor een goede sfeer", antwoordt hij op de vraag of het klopt dat Qatar deze fans heeft betaald en opgeleid tot harde kern-fans.

Een half uur voor de wedstrijd zit het Qatar-vak met Libanezen achter het doel vol. Het is een van de weinige vakken in het grote stadion die volledig bezet zijn. Op commando van de fanleider, die een andere kleur trui aanheeft en de hele tijd met zijn rug naar het veld staat, klappen ze ritmisch met de armen de lucht in. Af en toe klinkt gelijktijdig een oerkreet en vooral veel gezang. En gejuich als de spelers van Qatar worden opgenoemd voor de wedstrijd. Het volkslied – niet hun eigen dus – zingen ze luidkeels mee.

Als de wedstrijd begint, gaat het zingen en trommelen bijna onafgebroken door. Het doet een beetje denken aan de beelden van de Noord-Koreaanse meisjes die tijdens de Olympische Spelen van 2018 in Zuid-Korea de wereld overgingen.

Wel vrijwillig

In tegenstelling tot de Nord-Koreaanse vrouwen zitten deze jongens vrijwillig in Qatar, benadrukken ze. Ahmed, die er eerlijk voor uitkomt, beaamt dat: "Niemand is gedwongen om hierheen te komen. Het is ook gewoon een unieke kans op een unieke ervaring." Ook voor Ahmed. "Ik had geen werk in Libanon. Het gaat daar echt slecht. Als Qatar dan met zo'n aanbod komt, zeg je geen nee."

Nederland staat met 2-0 voor en Qatar is vrij kansloos. De jongens in het Libanese vak gooien er nog een wave uit die het hele stadion doorgaat. Het moet gezegd, ze voeren hun taak goed uit. Na afloop klappen ze nog een keer voor de spelers. Het zit erop. Ze mogen naar huis, terug naar Libanon, een ervaring rijker.

Lege plekken in stadions

Bij veel wedstrijden op het WK zijn lege plekken. Hoe komt dat? De stadions zijn meestal wel uitverkocht.

Het probleem is dat niet iedereen komt opdagen, zegt een ingewijde. De Qatari hebben voor het WK flink tickets ingeslagen. Ook voor familie en vrienden die in het buitenland wonen en misschien wel een wedstrijd wilden zien. Maar die kwamen heel vaak niet. Gevolg: heel veel onbezette plekken.