Na een nieuwe golf coronabesmettingen verscherpt China opnieuw het coronabeleid. Dit weekend werden voor het eerst in maanden doden gemeld als gevolg van het virus. Drie coronapatiënten kwamen om het leven. Tegelijkertijd circuleren online beelden van protest en wanhoop. Hoe houdbaar is het Chinese coronabeleid nog?
Het aantal coronagevallen stijgt snel in China. Gisteren kwamen er nog eens 28.000 nieuwe coronagevallen bij. Dat aantal komt in de buurt van de besmettingspiek die het land doormaakte in april.
Met name in de zuidelijke stad Guangzhou zijn veel coronagevallen vastgesteld, maar ook in Peking worden dagrecords verbroken. Inwoners van de hoofdstad hebben een coronatest nodig die niet ouder is dan 48 uur om openbare gebouwen te betreden.
'Makkelijker gezegd dan gedaan'
Intussen groeit de onvrede in het land. Vorige week nog gingen inwoners van Guangzhou tijdens een lockdown de straat op. En in oktober verscheen er een spandoek boven een brug in Peking. "We willen eten, geen coronatests", was er onder andere te lezen.
Coronaprotest in China is zeldzaam, maar niet nieuw, vertelt China-correspondent Roland Smid. "We zagen de laatste twee jaar vaker van dit soort momenten. Vooral wanneer lockdowns afgekondigd worden zonder economische compensatie of wanneer mensen gewoon geen eten meer kunnen kopen."
Maar 'protest in China is makkelijker gezegd dan gedaan', zegt hij. "Doorgaans zijn mensen die de straat op gaan ten einde raad. In één-op-ééngesprekken merk je wel dat veel mensen er echt klaar mee zijn."
Wanhoop nabij
Niet alleen beelden van protesten circuleren op internet. In beelden die CNN deelde, is te zien hoe het strenge beleid mensen in China tot wanhoop drijft. Zoals een video van een vrouw die over het lichaam van haar overleden moeder buigt na een ultieme wanhoopsdaad.
En beelden van een man die door barricades rijdt. Hij stapt met een mes de auto uit en vertelt coronahandhavers dat zijn zoontje babyvoeding nodig heeft. De man wordt daarop gedesinfecteerd en gearresteerd. Deze kleine vormen van protest zijn te zien in deze video:
Protest en agressie: Chinezen in opstand tegen lockdownregels
"Die beelden worden doorgaans met smartphones gemaakt en dan gedeeld via WeChat-groepen", zegt Smid. WeChat is een populaire chatapp in China, vergelijkbaar met WhatsApp. "De app wordt streng gecensureerd in China, dus vaak zijn die beelden ook snel weer weg, maar toch vinden ze meestal wel een weg naar buitenlandse socialemediakanalen."
Massatesten hervat
China houdt al ruim twee jaar vast aan een strikt zerocovidbeleid om het virus uit te bannen: het land wil koste wat kost het aantal besmettingen naar nul brengen. Het is de laatste grote wereldeconomie met zo'n streng coronabeleid.
Eerder deze maand kondigde de Chinese overheid aan het beleid een beetje aan te passen. Het virus zou gerichter aangepakt worden om algehele, grote lockdowns zoveel mogelijk te voorkomen en zo de economie wat te ontzien. Ook beloofde de regering om de massale coronacontroles flexibeler te maken.
Deze nieuwe golf van infecties stelt die aanpassingen op de proef. Zo werd in Shijiazhuang vorige week nog geëxperimenteerd met lossere coronaregels, maar ook die stad zou weer in lockdown zijn. Massatesten worden in Chinese steden weer hervat, in Peking sluiten parken, winkelcentra en musea de deuren en fabrieken wordt opgedragen hun werknemers te isoleren.
Nog niet voorbij
Waarom houdt China zijn strenge beleid overeind terwijl de rest van de wereld eerder al de teugels liet vieren? "China zegt zelf nog altijd: wij hebben veel minder doden in totaal dan al die westerse landen, dus we houden er wel aan vast", zegt correspondent Smid.
"Dat wordt ook vaak gepropageerd naar het eigen volk toe. We horen vandaag nog als laatste nieuwtje dat de Formule 1 in China van 2023 al geschrapt is vanwege coronamaatregelen. En dat is pas volgend jaar. De maatregelen blijven dus nog wel even."
