Na de mogelijke Russische raketinslag op NAVO-grondgebied in Polen komt de verdragsorganisatie vanochtend in een spoedzitting bijeen op verzoek van het land, meldt een NAVO-woordvoerder. De Poolse regering vond het nodig de NAVO in te schakelen op basis van artikel 4 van de afspraken van het NAVO-verdrag. Ook heeft het land besloten tot verhoogde paraatheid van bepaalde eenheden van zijn strijdkrachten.
Een woordvoerder van de Poolse regering verwijst naar Artikel 4 van de afspraken van het NAVO-verdrag. Het gaat dan om onderling overleg als een land zich bedreigd voelt. In Artikel 5 is vastgelegd dat een aanval op één NAVO-land wordt beschouwd als een aanval op alle NAVO-bondgenoten.
Soortgelijke reacties
"Je ziet westerse landen, zowel NAVO- als EU-lidstaten, op een soortgelijke manier reageren. Veel solidariteit met Polen, maar ook nog veel vragen over wat precies heeft plaatsgevonden", zegt politiek verslaggever Fons Lambie.
"Een aantal regeringsleiders van NAVO-landen zitten op de G20 in Bali. Daar is overleg geweest. Amerikaanse bronnen zeggen dat de raket niet door Rusland op Polen is afgeschoten. Het zou gaan om Oekraïense luchtafweer, maar dat moet nog officieel worden bevestigd."
"Er zijn verschillende artikelen in het NAVO-verdrag die kunnen worden ingeroepen. De bekendste is Artikel 5. Een aanval op één bondgenoot is een aanval op alle bondgenoten. Dat is de plicht om elkaar te helpen."
Het inroepen van Artikel 5 gebeurt niet zomaar, zegt Lambie. "Dan moet eerst worden vastgesteld dat het echt een aanval is en dat alle landen het ook écht als een aanval beschouwen. Op basis van de huidige informatie is het logischer om te kijken naar Artikel 4."
De Poolse president Andrzej Duda liet gisteravond weten dat de NAVO inderdaad bijeenkomst vanwege Artikel 4. Dat betekent dat 'de territoriale integriteit of veiligheid van een van de landen wordt bedreigd'. De verschillende vertegenwoordigers van de NAVO-lidstaten zien elkaar in Brussel om daarover te praten.
Veel scenario's besproken
Over wat precies de gevolgen zijn, wordt in Brussel en Den Haag volop gespeculeerd, zegt Lambie. "Dit kan leiden tot meer steun aan Oekraïne, meer steun aan Polen en aan de Baltische Staten. Achter de schermen zijn de afgelopen tijd al veel scenario’s besproken."
"Tot in de hoogste kringen is besproken: wat doen we in geval van een Russische provocatie? Wat als een klein dorpje in de Baltische staten wordt geraakt? Hoe reageer je dan? De NAVO en EU moeten dan eensgezind, sterk en beheerst reageren, vertelden ingewijden. Maar hoe, dat hangt dan altijd af van de precieze omstandigheden. Maar als het een foutje blijkt of de gevolg van Oekraïense luchtafweer kunnen de provocatie-scenario’s in de kast blijven."
Bekijk de eerste beelden van de plek waar de mogelijke raketinslag plaatsvond:
