De invasie van Oekraïne begint zijn tol te eisen bij soldaten van het Russische leger. Zij zijn 'uitgeput', terwijl de bodem van hun voorraden en munitie in zicht komt. Dat zegt Jeremy Fleming, de chef van de Britse afluisterdienst GCHQ.
Het oproepen van gevangenen en tienduizenden onervaren reservisten naar het front in Oekraïne spreekt van een 'werkelijk wanhopige situatie' voor de Russen, aldus Fleming.
Volgens hem maakt de Russische president Poetin strategische fouten omdat niemand binnen het Kremlin hem op dit moment effectief kan of durft tegen te spreken. Dat leidt volgens het GCHQ-hoofd tot 'strategische beoordelingsfouten'.
"En dat begint het Russische volk ook te begrijpen", zei Fleming. "Ze zien hoe slecht Poetin de situatie heeft ingeschat. Ze vluchten voor de dienstplicht en beseffen dat ze niet meer kunnen reizen."
'Tekort aan munitie en vrienden'
Fleming, die niet vaak in de publiciteit verschijnt, deed zijn uitspraken tijdens een lezing in Londen voor defensiedenktank RUSI en een radio-interview met de BBC. In het programma Today op Radio 4 zei hij dat Rusland 'een tekort aan munitie' en 'zeker een tekort aan vrienden heeft'.
"We weten dat hun voorraden en munitie opraken."
De interviews kwamen kort nadat Russische raketten alle grote steden in Oekraïne troffen. Die raketaanvallen tonen volgens Fleming aan dat Rusland nog altijd 'zeer goed in staat' is om schade aan te richten, maar dat Poetin hiermee hoog spel speelt. "We weten - en Russische militaire commandanten ter plaatse weten - dat hun voorraden en munitie opraken."
Aanwijzingen voor de inzet van kernwapens door de Russen, ziet zijn dienst op dit moment niet. Mocht dat alsnog gebeuren, zou dat 'een catastrofe' betekenen, zei Fleming tegen de BBC.
Bekijk ook: Jeroen Akkermans in Kiev: 'Mensen zijn woester dan ooit'
Geheime diensten delen veel
Westerse inlichtingendiensten spelen een interessante rol bij de oorlog in Oekraïne. Zo werkt de Britse inlichtingendienst GCHQ nauw samen met de Amerikaanse inlichtingendiensten. Die waarschuwden op basis van satellietbeelden al vroegtijdig dat Rusland een grootschalige invasie van Oekraïne plande. Op 24 februari werd dat werkelijkheid. Sindsdien delen zowel de Britse als Amerikaanse inlichtingendiensten veelvuldig informatie over de bewegingen van troepen en aanvalsplannen van Rusland.
"Oekraïne kan iets terugleveren."
"Inlichtingendiensten delen alleen informatie als zij er zelf baat bij hebben", zegt Willemijn Aerdts, deskundige op het gebied van inlichtingen- en veiligheidsdiensten bij de Universiteit Leiden. "In het geval van Oekraïne vanwege het publieke belang van veiligheid. Maar óók om tegenwicht te bieden aan de desinformatie die de Russen verspreiden, door te laten zien wat er echt gebeurt."
Maar ook de inlichtingendienst van Oekraïne zelf functioneert goed, zegt Aerdts. "Zij kunnen bovendien iets terugleveren: realtime-informatie van bronnen over wat daar op dit moment speelt. Die bronnen zullen de Amerikanen en Britten ook hebben, maar in mindere mate."
