Het klinkt misschien wel te mooi om waar te zijn: een rups die zo'n dertig procent van al het overtollige plastic wereldwijd kan afbreken. Toch beweren Spaanse wetenschappers zo'n diertje gevonden te hebben.
Het gaat hierbij om de rups van de grote wasmot. De groep onderzoekers beweert stoffen te hebben ontdekt in het speeksel van het diertje dat polyetheen kunnen afbreken, een erg moeilijk afbreekbaar en veelgebruikt soort plastic.
Zij beweren dat als dit type plastic een uur lang wordt blootgesteld aan het speeksel van de rups, dit hetzelfde effect heeft als dat het maanden of zelfs jaren in de natuur ligt.
In het speeksel van de rups zijn twee enzymen gevonden die op kamertemperatuur het plastic kunnen afbreken. Dit zou volgens de wetenschappers de eerste keer zijn dat zo'n waardevol middel in de natuur wordt ontdekt.
De onderzoekers ontdekten in 2017 al dat het speeksel mogelijk polyetheen af kan breken. In het nieuwe onderzoek wordt dieper ingegaan op welke stoffen in het speeksel hiervoor zorgden.
Polyetheen wordt in allerlei soorten en maten gebruikt, denk bijvoorbeeld aan jerrycans en waterleidingen. Bijna iedereen gebruikt de stof ook als ie verder is verwerkt in plastic tassen of bijvoorbeeld shampooflessen.
De stof is verantwoordelijk voor zo'n dertig procent van al het plastic verbruik in de wereld. Maar mogelijkheden om het af te breken zijn er bijna niet. Hierdoor ligt overal ter wereld polyetheen afval dat niet afgebroken kan worden: denk aan de plastic soep in de oceaan.
De ontdekking van de wetenschappers klinkt dus hoopvol, maar hoe realistisch is het? Hoogleraar Violette Geissen van Wageningen University & Research, gespecialiseerd in onder meer bodembiologie en milieubeheer, tempert de verwachtingen. ''Je kunt hiermee nooit al het plastic opruimen. Op zee ligt bijvoorbeeld misschien vijf procent van het plastic afval aan de oppervlakte, de rest ligt veel dieper. Je kan daar geen één beestje naar toebrengen.''
Misschien wordt dit op termijn interessant, geeft Geissen aan, maar volgens haar wordt het een ontzettend lang en duur proces om dit te realiseren. ''Om met deze kennis een techniek te ontwikkelen die toepasbaar is in de praktijk, dat gaat nog vele jaren inspanning kosten. Maar de vraag is ook, hoeveel van dit soort larven heb je nodig om alles dat wij verbruiken af te breken? Vooralsnog blijft het gewoon van belang om plastic afval zoveel mogelijk te reduceren.''
